عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA’nın bugün Ay’a fırlatmayı planladığı mega rokette teknik aksaklıklar meydana geldi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT
TT

NASA’nın bugün Ay’a fırlatmayı planladığı mega rokette teknik aksaklıklar meydana geldi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

ABD Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) Artemis Ay programı kapsamında Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden bugün fırlatılması planlanan mega rokette fırlatma öncesi aksaklıklar meydana geldi.
BBC’nin haberine göre, Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) adı verilen mega roketin çekirdek kısmında bir çatlak meydana gelmiş olabileceğinden ve bunun yakıt alımını aksatabileceğinden şüphelenen mühendisler, rokette incelemelerde bulundu.
İncelemeler nedeniyle, 4 saat sürmesi beklenen yakıt doldurma işleminde yarım saate yakın duraksama yaşandı.
Roketin çekirdek kısmının dışında buz oluşumu olduğunu gözlemleyen mühendisler, sorunun ciddi olmadığını bildirdi.
Öte yandan, uçuşa engel olabilecek farklı arıza durumlarına ilişkin kontrollerin ve roketin 4 motorunda uçuş için gerekli eşit sıcaklığın sağlanması için çalışmaların sürdüğü aktarıldı.
Konuya ilişkin BBC’ye değerlendirmede bulunan NASA astronotlarından Stan Love, özellikle SLS gibi yeni bir uzay aracının ilk test uçuşunda bu tür aksaklıkların yaşanmasının “oldukça yaygın” olduğunu anlattı.
Florida’daki fırtınalı hava şartları ve yıldırım faktörü nedeniyle yerel saatle 08.33'te (TSİ 15.33) yapılması planlanan uçuşun 10.33'e (TSİ 17.33) ertelenebileceği bildirilmişti.
Bu saatlerde fırlatma işleminin gerçekleşememesi halinde bir sonraki deneme için 2 ve 5 Eylül tarihleri belirlenmişti.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news