Suriye’nin güneyindeki güvenlik açığı büyüyor

Suriye: Suveyda’deki yerel bir grup, cinayetlerin en önde gelen şüphelilerinden Selim Hamid’i serbest bıraktı

Suveyda'daki Çita Kuvvetleri (Şarku’l Avsat Arşiv)
Suveyda'daki Çita Kuvvetleri (Şarku’l Avsat Arşiv)
TT

Suriye’nin güneyindeki güvenlik açığı büyüyor

Suveyda'daki Çita Kuvvetleri (Şarku’l Avsat Arşiv)
Suveyda'daki Çita Kuvvetleri (Şarku’l Avsat Arşiv)

Suriye’nin güneydoğusunda yer alan ve yoğunlukla Dürzi nüfusun yaşadığı Suveyda'daki yerel bir grup, hırsızlık, cinayet ve adam kaçırma saldırılarının en önde gelen şüphelilerinden olan ve Raci Felhut güvenlik grubuna yakın bir ismi serbest bıraktı.
Yerel kaynaklar, "Cebel Tugayı" fraksiyonunun lideri Marhec el-Cermani'ni, El-Fecr Güvenlik Güçleri'ne bağlı El-Fehd Kuvvetleri Komutanı Selim Hamid’i serbest bıraktı.
Hamid iki hafta önce Suveyda kırsalındaki Kanavat kasabasında yerel Suveyda gruplarının kendi grubuna karşı yürüttüğü askeri bir operasyonda gözaltına alınmıştı.
Cermani, Suveyda'de yerel basına verdiği demeçte, sanığın serbest bırakılmasında ailesi ve Kanavat kasabasından sosyal figürlerle anlaşmaya vardığını söyledi. Anlaşma, Selim Hamid'in tüm orta ve hafif silahlarını ve grubuna ait arabaları teslim etmesi ve valilikten uzaklaşması karşılığında serbest bırakılmasını öngörüyor.
El-Fehd Kuvvetleri Komutanı Selim Hamid’in serbest bırakılması kararı halktan kınama ile karşılandı. Halk Kanavat kasabasındaki dini ve sosyal faaliyetler, adam kaçırma, soygun ve cinayetle suçlandığı için zanlının serbest bırakılmasını reddediyor.
Selim Hamid'in serbest bırakılması için yapılan anlaşmaya dahil olanlar, Kanavat kentinde yaşananlara ilişkin açıklamayı görmezden geldi ve zanlı ailesine teslim edildi. Kanavat, kasabada gerilimin geri döneceği korkusuna tanık oldu.
Kanavat kasabasında Cumartesi gecesi, kaynağı bilinmeyen mermilerin ateşlenmesiyle eş zamanlı bir patlama meydana geldi. Aktivistler bunu, Hamid'in serbest bırakılmasıyla aynı zamana denk gelen belirli bir tarafa bir mesaj olarak yorumladı. Kasaba bu olaydan önce sakindi.
Suveyda’daki yerel gruplar Hamid’in serbest bırakılmasını kınadı. Bununla birlikte, Suveyda’daki en önde gelen yerel silahlı grup Rical al-Kerame hareketi daha önce Ceramani'ye sanık Salim Hamid'i harekete teslim etmesi ve onu sorumlu tutması talimatını vermişti. Ancak Ceramani, hareketin taleplerine uymayı reddetti.
Suveyda'daki aktivistlere göre, Selim Hamid, "Fehd Kuvvetleri" adını taşıyan yerel grupların en önde gelen liderlerinden biri olarak kabul ediliyor. Geçen ayın başlarında yerel grupların karargahlarına ve üyelerine saldırmasıyla varlığı sona eren Raci Falhut güvenlik grubuna yakın olan Hamid, işlenen suçlara katılmakla itham ediliyor. Hamid’in ayrıca hakkında çok sayıda ceza soruşturması emri var.
Selim Hamid, kendisine yöneltilen suçlamaları reddederek, sosyal medyadaki resmi hesabından kendisini "rejim güçlerinin yaptığı ihlallere muhalif kişi" olarak tanıtıyor. Hamid, Raci Falhut güvenlik grubuyla olan ilişkisini de doğruluyor.
Fehd Kuvvetleri lideri Hamid, orta ve ağır tüm silahlarını Rical el-Kerama hareketine teslim etti, ancak hafif silahları teslim etmeyi reddetti. Bu, grupları Ağustos ayı başlarında Kanavat kasabasındaki karargahına bir saldırı başlatmaya sevk etti. O zaman Selim Hamid Grubu'nun (Fehd Kuvvetleri) evlerine ve karargahlarına direniş göstermeden girildi ve bu süre zarfında, Selim Hamid dahil olmak üzere bu grubun bazı üyeleri gözaltına alındı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.