ABD, Tunus'ta ‘ekonomik reformların gerekliliğini’ vurguladı

Tunus Cumhurbaşkanı Said, ülkesinin egemenliğine olan bağlılığını yinelerken ABD'nin içişlerine karışılmasına karşı çıktı. (EPA)
Tunus Cumhurbaşkanı Said, ülkesinin egemenliğine olan bağlılığını yinelerken ABD'nin içişlerine karışılmasına karşı çıktı. (EPA)
TT

ABD, Tunus'ta ‘ekonomik reformların gerekliliğini’ vurguladı

Tunus Cumhurbaşkanı Said, ülkesinin egemenliğine olan bağlılığını yinelerken ABD'nin içişlerine karışılmasına karşı çıktı. (EPA)
Tunus Cumhurbaşkanı Said, ülkesinin egemenliğine olan bağlılığını yinelerken ABD'nin içişlerine karışılmasına karşı çıktı. (EPA)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Barbara Leaf’i kabul etmesi sonrasında Tunus ile ABD arasında, Tunus'taki siyasi gelişmelere dair değerlendirmelerle ilgili anlaşmazlık devam ediyor. Tunus Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan Said-Leaf görüşmesiyle ilgili açıklamada, Cumhurbaşkanı Said’in ‘Tunus'un içinden geçtiği süreçle ilgili birçok konuyu netleştirme fırsatı bulduğu ve bazı taraflarca öne sürülen iddiaları reddettiği’ belirtildi.
Görüşme sırasında Cumhurbaşkanı Said’in ABD’li yetkilileri Tunus’taki ekonomik ve sosyal koşullarla ilgili gerçek durumu öğrenmek için Tunuslu yetkilileri dinlemeye çağırdığı kaydedilen açıklamada ayrıca ülkesinin egemenliğine bağlılığını yinelediği ve iç işlerine karışılmasına karşı çıktığı aktarıldı. Açıklamaya göre Said ayrıca, ‘son günlerde ABD’li bazı yetkililerce yapılan açıklamalardan duyduğu memnuniyetsizliği’ dile getirdi.
ABD’nin Tunus Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada ise ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Leaf’in Tunus Cumhurbaşkanı ile birlikte ABD ve Tunus arasındaki ortaklığın gücünü demokrasi ve insan haklarına olan ortak bağlılıklarından aldığını teyit ettiklerini belirtti. Leaf’in Tunus'ta ekonomik reformların gerçekleştirilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladığını da sözlerine ekledi.
ABD’li yetkili bunun yanı sıra Tunus İçişleri Bakanı Tevfik Şerafeddin ile bir araya geldi. Görüşmede, Tunus ile ABD arasındaki tüm alanlarda geçerli olan seçkin ortaklık ilişkilerini daha fazla desteklemenin yolları ele alındı. Görüşme aynı zamanda, Tunus’un Enfidha bölgesindeki Ulusal Güvenlik Koleji projesi gibi güvenlik alanındaki ortak projelere değinilmesi fırsatı verdi.
Leafi, Tunus Savunma Bakanı İmad Memiş ile de görüştü. Görüşmede, bölgedeki ve kıtalararası tehditler ele alındı. Taraflar, çeşitli zorluklara karşı mücadelede Tunus ve ABD arasındaki mevcut iş birliğine verdikleri değeri dile getirirken Leaf, ülkesinin güvenlik ve kalkınma konularındaki zorluklar karşısında Tunus'u desteklemeye devam edeceğinin altını çizdi.
Diğer yandan Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in 17 Aralık'ta yapılması planlanan parlamento seçimlerini düzenleyen yeni seçim yasası taslağıyla ilgili hazırlıklarını tamamlaması bekleniyor. Şartlı olarak Said’in 25 Temmuz olağanüstü kararlarını destekleyen Sumud Koalisyonu Genel Koordinatörü Husam el-Hami, dışarıdan gelen baskılara son vermek amacıyla Tunus'taki siyasi atmosferi arındıracak, tüm tarafları yaklaşan seçimlere dahil edecek, eski rejimi uzaklaştıracak ve eski rejimle olan anlaşmazlığı sona erdirecek katılımcı bir seçim sisteminin formüle edilmesi çağrısında bulundu. Hami bu çağrısıyla ‘eski rejim’ ifadesiyle Nahda Hareketi iktidarına atıfta bulundu.
Yeni seçim yasasının en belirgin özelliklerinden biri, yeni seçilecek parlamentoda parlamenter temsilin niteliğini değiştirmek ve Tunusluların 25 Temmuz’da referanduma gittiği 2022 Anayasası’nda yer alanlarla uyumlu olarak iki meclisli bir yasama otoritesi oluşturmak.  Milletvekilli adaylığının en önemli şartlarından biri, adayların haklarında herhangi bir mali, idari ya da siyasi yolsuzluk suçlaması bulunmuyor olması.
Yeni yasayla 2011, 2014 ve 2019 seçimlerinde olduğu gibi sadece seçim listeleriyle değil, bireysel olarak da seçimlere katılma imkanı getirilmesi bekleniyor. Yeni seçilecek parlamento için milletvekili adaylıklarının ‘meclisler demokrasisi’ olarak adlandırılan tabana dayalı demokratik inşanın somutlaşmış hali olarak yerel bölgelere göre belirlenmesi öngörülüyor.
Husam el-Hami, önceki yıllarda yolsuzluk ve terör vakalarına karışmayan ve her türlü dış müdahaleyi reddeden ulusal güçler için bir takım ilkeler üzerinde uzlaşıya varmak amacıyla bir tüzük hazırlanmasını talep etti. Hami, siyasi sürecin başarısız olmasının, ‘tüm insanların üzerine gölge düşüreceğini ve ülkeyi bilinmezliğe, belki de kaosa ve şiddete doğru iteceği’ uyarısında bulundu.
Reformların uygulanmasında 25 Temmuz sonrası aksaklıklar olduğunu söyleyerek mevcut siyasi süreci eleştiren Hami, Cumhurbaşkanı Said’i de ‘tek adam iktidarı için tüm ulusal ortakları dışlamayı amaçlayan siyasi projesini hayata geçirebilmek için bireyselci bir yaklaşım benimsemekle’ suçladı.



Hıristiyan din adamları, Batı Şeria'daki yerleşimcileri Hristiyan yerleşimlerine saldırmakla suçluyor

Batı Şeria'daki El Halil'de bir grup yerleşimciyi koruyan İsrail askerleri (AFP)
Batı Şeria'daki El Halil'de bir grup yerleşimciyi koruyan İsrail askerleri (AFP)
TT

Hıristiyan din adamları, Batı Şeria'daki yerleşimcileri Hristiyan yerleşimlerine saldırmakla suçluyor

Batı Şeria'daki El Halil'de bir grup yerleşimciyi koruyan İsrail askerleri (AFP)
Batı Şeria'daki El Halil'de bir grup yerleşimciyi koruyan İsrail askerleri (AFP)

Hıristiyan liderler dün İsrailli yerleşimcileri Batı Şeria'daki kutsal mekânlara saldırmakla suçlarken, şiddet olaylarının bazı Hıristiyanları işgal altındaki toprakları terk etmeyi düşünmeye zorladığını bildirdi.

Kudüs'teki diğer din adamlarıyla birlikte Hıristiyan kasabası Taybe'yi ziyaret eden Kudüs Rum Ortodoks Patriği 3. Theophilos, yerleşimcilerin geçen hafta beşinci yüzyıldan kalma bir mezarlık ve kilisenin yakınında yangın çıkardığını söyledi.

Görsel kaldırıldı.Batı Şeria'daki El Halil'in Eski Şehir bölgesinde bir İsrail askeriyle konuşan Yahudi yerleşimci (DPA)

Patrik, Taybe'de düzenlediği basın toplantısında diplomatlara ve gazetecilere şunları söyledi: “Bu eylemler cemaatimize yönelik doğrudan ve kasıtlı bir tehdittir… Aynı zamanda tarihi ve dini mirasa yönelik doğrudan bir tehdittir.”

Patrik 3. Theophilos, yerleşimcilerin bölgedeki evlere de saldırdığını belirtti.

3. Theophilos, “İsrail polisinin yerel halktan gelen acil durum çağrılarına neden yanıt vermediğine ve bu nefret dolu eylemlerin neden cezasız kaldığına dair acil ve şeffaf bir soruşturma yapılması çağrısında bulunuyoruz” ifadesini kullandı.

İsrail hükümetinden bir sözcü Reuters'ın yorum talebine yanıt vermedi. İsrail hükümeti daha önce siviller tarafından gerçekleştirilen şiddet eylemlerinin kabul edilemez olduğunu ve bireylerin yasaları kendi ellerine almamaları gerektiğini ifade etmişti.

Hıristiyan kasabası Taybe'yi ziyaret eden kilise liderleri, yerel sakinlere dua ettirdi ve endişelerini dile getiren bölge sakinleriyle konuştu.

İşgal Edilmiş Topraklarda İnsan Hakları için İsrail Bilgi Merkezi (B'Tselem) ve diğer hak grupları, İsrail'in 2023'ün sonlarında Gazze Şeridi'ndeki Hamas’a karşı başlattığı savaştan bu yana Batı Şeria'daki yerleşimci şiddetinin arttığını söylüyor.

Son birkaç yıl içinde Filistinliler tarafından düzenlenen sokak saldırılarında onlarca İsrailli öldürüldü ve İsrail ordusu Batı Şeria'daki operasyonlarını artırdı.

Filistinli sağlık yetkilileri ve görgü tanıkları, cuma gecesi yaşanan bir çatışma sırasında yerleşimcilerin biri ABD vatandaşı iki kişiyi öldürdüğünü bildirdi.

Görsel kaldırıldı.Aktivistler, Batı Şeria'daki Beyt Cala köyü yakınlarında yerleşimcilerle karşı karşıya geldi. (AFP)

2020'den bu yana Kudüs’ün Latin Patriği olan İtalyan Kardinal Pierbattista Pizzaballa, şiddet korkusunun Hıristiyanları Batı Şeria'yı terk etmeye ittiğini söyledi.

Pizzaballa, “Ne yazık ki mevcut durum nedeniyle göç etme eğilimi var. Bu sefer, özellikle de geleceğe dair umut ve güvenden bahseden gençler için bunun nasıl ve ne zaman sona ereceğini görmek çok zor” ifadelerini kullandı.

Kudüs ve Batı Şeria'da, Hz. İsa'nın doğduğu söylenen Beytüllahim de dahil olmak üzere bir dizi Hıristiyan kutsal mekanını içeren bölgede yaklaşık 50 bin Filistinli Hıristiyan yaşıyor.

İsrail'in 1967 savaşında Ürdün'den ele geçirdiği ve Filistinlilerin gelecekteki devletlerinin bir parçası olarak gördükleri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te 2,7 milyon Filistinlinin arasında yaklaşık 700 bin İsrailli yerleşimci yaşıyor.