Fas, yurtdışında yaşayan vatandaşlarıyla ilgili yasal reformları tartışıyor

Fas Başbakanı Aziz Ahnuş, Salı günü Rabat'ta Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi'nin dokuzuncu toplantısına başkanlık etti (Şarku’l Avsat)
Fas Başbakanı Aziz Ahnuş, Salı günü Rabat'ta Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi'nin dokuzuncu toplantısına başkanlık etti (Şarku’l Avsat)
TT

Fas, yurtdışında yaşayan vatandaşlarıyla ilgili yasal reformları tartışıyor

Fas Başbakanı Aziz Ahnuş, Salı günü Rabat'ta Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi'nin dokuzuncu toplantısına başkanlık etti (Şarku’l Avsat)
Fas Başbakanı Aziz Ahnuş, Salı günü Rabat'ta Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi'nin dokuzuncu toplantısına başkanlık etti (Şarku’l Avsat)

Fas hükümeti, yurtdışında yaşayan Faslıların, ülkenin iktidar ve yetkili kurumlarında yer alabilmelerinin önünü açma kararı aldı.
Salı günü Başbakanlık tarafından yapılan açıklamada, hükümetin en kısa sürede başta Yurtdışı Fas Topluluğu Konseyi olmak üzere gurbetçilere özel kurumlarını modernize ve rehabilite etmeye başlayacağı, dünyanın dört bir yanındaki Faslıların işleriyle ilgili bakanlık kurumlarının çalışma programlarının buna uygun olarak yeniden uyarlanacağı ve yurtdışında yaşayan Faslıların işleriyle ilgilenen resmi bir kurum olan 2. Hasan Vakfı’nın faaliyetleriyle aynı çizgide olması için çalışılacağı belirtildi.
Karar, Salı günü Rabat'ta Başbakan Aziz Ahnuş’un başkanlığında ve içişleri, dışişleri, vakıflar, eğitim, ulaşım ve teçhizat bakanları başta olmak üzere çok sayıda bakan ve yetkilinin katılımıyla yapılan Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi'nin dokuzuncu toplantısının ardından alındı.
Ahnuş, toplantıda bu yıl yurtdışında yaşayan Fas topluluğundan yaklaşık 2,8 milyon kişinin Fas'a geldiğini ve bu sayının Kovid-19 pandemisi öncesinde kaydedilen rakamları aştığını söyledi. Yurtdışında yaşayan Faslıların sayısının 5 milyona ulaştığı biliniyor.
Başbakanlık açıklamasına göre Başbakan Ahnuş, Fas Kralı 6. Muhammed'in sonuncusu ‘Kralın ve Halkın Devrimi’nin 69. yıl dönümünde yaptığı konuşma olmak üzere, Fas diasporasının çıkarlarıyla ilgili konuşmalarında verdiği talimatları hatırlattı. Fas Kralı 6. Muhammed,  söz konusu konuşmada, “Dünyadaki Faslıların işlerini yönetmek, kimliklerine bağlılıklarını güçlendirmek ve Fas Krallığının gelişimine katkıda bulunmadaki rollerini pekiştirmek için başarılı bir kamu politikası benimsenmesi adına gereken tüm çalışmaları yapın” ifadelerini kullanmıştı. Başbakan Ahnuş ayrıca, mevcut aşamadaki öncelikler arasında yurtdışında yaşayan Faslıların kültürel ve manevi bağlarının güçlendirilmesi ve tüm dünyadaki Faslıların yetkinlik ve yeteneklerine ayak uydurmak, girişimlerini ve projelerini desteklemek ve yeni yatırım tüzüğü ile verilen teşvikler çerçevesinde yatırımlar için cesaretlendirmek amacıyla özel bir mekanizma oluşturulmasının yer aldığını vurguladı.
Finans ve iş sektörünün başta olmak üzere ilgili tüm sektörleri ve kurumları, yurtiçinde ve yurtdışında tüm Faslıların mevcut koşullarını ve işlerini ilerletecek somut programlar ortaya koymaya çağıran Başbakan Ahnuş, Yurtdışında Yaşayan Faslıların İşlerinden Sorumlu Bakanlar Komitesi üyelerine, Kral 6. Hasan tarafından verilen direktiflerin hayata geçirilmesi, toplantıda alınan kararların ve verilen tavsiyelerin uygulanması ve bunların takibine ilişkin düzenli toplantıların yapılması için gerekli adımları atmaları çağrısında bulundu.
Fas Dışişleri, Afrika İşbirliği ve Yurtdışında Yaşayan Faslılar Bakanı Nasır Burita, toplantıda yaptığı konuşmada, Kral 6. Muhammed'in 20 Ağustos'ta yaptığı konuşmanın, sadece kabul dönemlerinde değil, tüm yılı kapsayan ve Fas halkının sorunlarıyla ilgilenen bir yol haritası olan yeni bir yaklaşımla yapıldığını vurguladı. Bu konuşmanın diasporadaki Faslıların yararına olduğunu ve özellikle gurbetçi Faslıların anavatanlarına girişlerindeki koşulların iyileştirilmesi konusunda büyük çabalar gösterildiğini belirten Bakan Burita, Fas Kralı 6. Muhammed'in direktiflerinin en iyi şekilde uygulanması için kurumsal ve yasama düzeylerinde çalışmaların paralel yapılması gerektiğinin altını çizdi.



Gazze… Uzun süreli bir ateşkes mi, yoksa iki aşamalı bir ateşkes mi?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
TT

Gazze… Uzun süreli bir ateşkes mi, yoksa iki aşamalı bir ateşkes mi?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi Filistinli kaynaklar dün yaptıkları açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki ateşkesle ilgili olarak önümüzdeki günlerde bir müzakere turunun beklendiğini belirtti. Kaynaklar, bunun önemli olduğunu ve İsrail, Hamas ve hatta ABD yönetimi de dahil olmak üzere tüm tarafların ‘tutumlarında kararlı’ olması halinde olası bir anlaşmaya varılabileceğini belirtti.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, önümüzdeki turda esas olarak Kahire ve Doha'daki bir önceki turda müzakere edilen önerilerin ele alınacağını açıkladı. Kaynaklar, Hamas’ın arabulucular tarafından kendisine sunulan önerilerle ilgili olarak kendi içinde derinlemesine bir çalışma yürüttüğünü ve bazı Filistinli gruplarla kendilerine sunulan önerileri müzakere ettiğini bildirdi.

Müzakerelerin detayları hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, önümüzdeki toplantılarda ABD'nin önemli bir rol oynayacağını ve İsrail'in bir anlaşmaya varılması yönünde baskı görmesini beklediklerini ifade etti. ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Hamas'ın daha fazla taviz vermesi için arabuluculara baskı yapıyor. 

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları, hareketin delegasyonunun en az beş yıllık uzun vadeli bir ateşkes, esirlerin tek seferde takası, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, yeniden inşa, kuşatmanın kaldırılması, durumun 2 Mart öncesine döndürülmesi ve Mısır'ın vizyonu çerçevesinde Gazze Şeridi'nin işlerini yönetmek üzere bağımsız kişilerden oluşan ve Toplum Destek Komitesi olarak bilinen yerel bir komitenin kurulmasına dayanan vizyonunu sunduğunu söyledi.

Kaynaklar, o dönemde Hamas heyetine önerilenin birbiriyle bağlantılı iki aşamalı bir ateşkes olduğunu, ilk aşamanın altı ila sekiz ay arasında olacağını ve ikinci aşamanın başlangıcı olarak Amerikan garantisi verileceğini bildirdi.

İlk aşama İsrailli esirlerin yarısının serbest bırakılmasını içerecek, açık ve net Amerikan garantileriyle Gazze Şeridi'ndeki savaşın tamamen sona ermesini, kuşatmanın kaldırılmasını, yeniden inşayı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmeyi öngören ikinci aşamaya geçişi sağlayacaktı.

) Serbest bırakılan İsrailli esirler, Başkan Donald Trump'ın göreve başlamasının 100’üncü günü münasebetiyle 28 Nisan'da Tel Aviv'de düzenlenen bir etkinlik sırasında Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin aileleriyle birlikte (AP)Serbest bırakılan İsrailli esirler, Başkan Donald Trump'ın göreve başlamasının 100’üncü günü münasebetiyle 28 Nisan'da Tel Aviv'de düzenlenen bir etkinlik sırasında Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin aileleriyle birlikte (AP)

Kaynaklara göre İsrail ve ABD, daha kısa sürede bir anlaşmaya varılmasının önünde engel teşkil eden bazı koşullar belirledi ve bu koşulların, bir anlaşmaya varılmasına olanak sağlayabilecek şekilde, bunun için büyük çaba sarf eden arabulucularla sürekli iletişim yoluyla çözülmesi için çalışmaların sürdüğünü kaydetti.

Söz konusu koşullar özellikle ‘direniş silahı’ ile ilgili terminoloji meselesi ve bu silahın yeteneklerinin akıbeti hakkında.

Kaynaklar, Toplum Destek Komitesi’nin yeniden teyit edildiğini ve ateşkes yürürlüğe girer girmez çalışmalarına başlayacağını belirtti. Bu arada, insani ve uluslararası yardım kuruluşlarından gelen insani yardımlar Arapların gözetiminde taşınacak ve teslim edilecek.

Bir hafta önce Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları, Mısır-Katar önerisinin Hamas heyetine sunulduğunu, bu önerinin her iki tarafın da askeri eylemleri durdurması ve ilk aşama olarak bazı ölü ve diri esirlerin takası karşılığında altı aylık geçici ateşkes anlaşmasına varılmasını öngördüğünü söyledi.

Kaynaklara göre altı ay boyunca tam bir ateşkes anlaşması müzakere edilecek, Kahire'de düzenlenen son acil durum” zirvesinde Arap ülkeleri tarafından oybirliği ile kabul edilen Mısır planına göre ertesi güne ilişkin düzenlemeler ve Gazze Şeridi’nin yeniden inşası görüşülecek ve her iki taraftan tüm esirler takas edilecekti.

O dönemde kaynaklar, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani ile Başbakan ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'nin Hamas heyetinin liderleriyle bir araya geldiğini duyurdu.

Kaynaklar, Mısır-Katar önerisinin yakın zamanda, özellikle de Katar Başbakanı'nın Washington ziyareti ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile görüşmesi sırasında her iki tarafça ABD'ye sunulduğunu belirtti.

Gerçekler

Hamas'ın 5 yıllık ateşkes vizyonu

Hamas en az beş yıllık uzun vadeli bir ateşkes, tek seferde tüm esirlerin değişimi, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, yeniden inşa ve kuşatmanın kaldırılmasına dayanan bir vizyon sundu.

Bunun karşılığında Hamas'a, birbiriyle bağlantılı iki aşamalı bir ateşkes önerildi; ilk aşama altı ila sekiz ay sürecek ve ikinci aşamanın başlangıcı olarak Amerikan garantisi verilecekti.