Petrol fiyatları Ocak ayından bu yana en düşük seviyesinde

Brent petrolün varili uluslararası piyasalarda 91,51 dolardan işlem görüyor.

Rusya'daki bir petrol tesisinden çıkan alev (Reuters)
Rusya'daki bir petrol tesisinden çıkan alev (Reuters)
TT

Petrol fiyatları Ocak ayından bu yana en düşük seviyesinde

Rusya'daki bir petrol tesisinden çıkan alev (Reuters)
Rusya'daki bir petrol tesisinden çıkan alev (Reuters)

Dün 95,94 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 92,83 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı bugün saat 09.31 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1,42 azalarak 91,51 dolar oldu. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 85,48 dolardan alıcı buldu.
Fiyatlardaki düşüşte, Kovid-19 salgınının Asya ülkeleri üzerindeki etkisi ve ABD başta olmak üzere merkez bankalarının sıkılaştırıcı tedbirlere devam edeceği beklentileri etkili oldu.
Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin'de yeniden alınan Kovid-19 tedbirleri, piyasalarda zayıf talep beklentilerine neden oldu.
ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değer kazanması da dolara endeksli petrolü diğer para birimlerini kullanan alıcılar için daha pahalı hale getirdi. Bu durum, alımların azalmasına neden olarak, petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturuyor.
Arz tarafında ise Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, ekimde günlük 100 bin varil üretim kesintisine gitme kararı piyasalar üzerinde etkili oluyor.
Piyasa oyuncuları tarafından "sembolik bir düşüş" olarak algılanan bu karar sonrası arz daralmasına ilişkin endişeler yerini, uygulama zorlukları nedeniyle gerçekleşecek kesintinin bu seviyenin de altında kalacağına dair beklentilere bıraktı.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle etkilenen petrol arzı ise fiyatların düşüşünü sınırlıyor.
ABD, Almanya, İngiltere, Kanada, Fransa, İtalya ve Japonya'dan oluşan G7 ülkelerinin maliye bakanları, geçen hafta Almanya'da düzenlenen toplantının ardından, Rus petrolüne tavan fiyatı uygulama planının onaylandığını bildirmişti.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ise Rus petrolüne yönelik tavan fiyat uygulanmasını destekleyen ülke ve şirketlere petrol ve petrol ürünü satmayacaklarını açıklamıştı.
Brent petrolde teknik olarak 91,71 ile 92,07 dolar aralığının direnç, 91,35 ile 90,99 dolar aralığının ise destek bölgesi olarak izlenebileceği belirtiliyor.



Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
TT

Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), elektronik savaş riskinin havacılık sektörünü endişelendirdiğini yazıyor. 

Haberde, "GPS sahteciliğinin" dünya çapında her gün yapılan yüzlerce uçuşta, pilotlar ve yolcular için yeni riskler oluşturduğuna işaret ediliyor. 

Pilotlar ve havacılık sektörü yetkilileri, Rusya-Ukrayna cephe hattı ve Ortadoğu'daki aktif çatışma bölgelerinden yayılan sahte GPS sinyallerinin, kokpitlerdeki navigasyon ve güvenlik sistemlerinde bazen birkaç dakika bazen de tüm uçuş boyunca arızaya yol açtığını belirtiyor. 

Bu sinyaller, pilotların kokpitte kullandığı saatlerin sıfırlanmasına, navigasyon cihazlarının yanlış alarm vermesine ve uçuş yönlendirmelerinde hata yapılmasına neden olabiliyor.

Pilotlar ve havacılık uzmanları, saldırıların yaklaşık bir yıl önce başladığını belirtiyor. Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nin SkAI Data Services'la ortak analizine göre, sahte GPS sinyalleri nedeniyle olumsuz etkilenen günlük uçuş sayısı şubatta birkaç düzineyken, ağustosta 1100'ün üstüne çıktı.

Teksas Austin Üniversitesi'nden Todd Humphreys de sahte GPS sinyallerinin sayısının son 6 ayda arttığını söylüyor. Akademisyen, özellikle bu saldırıların Rusya, Ukrayna ve İsrail'deki elektronik savaş vericilerinden geldiğine işaret ediyor. 

Federal Havacılık İdaresi (FAA), ABD'de herhangi bir sahte GPS olayı yaşanmadığını bildiriyor. Fakat uzmanlar, Ekim 2022'de Dallas Fort Worth Uluslararası Havalimanı'ndaki hava trafiğinin aksamasında sahte GPS verilerinin rol oynamış olabileceğini düşünüyor. 

Kimliğinin açıklanmamasını isteyen bir FAA yetkilisi, bazı uçakların rotadan çıktığını ve pilotların iki gün boyunca piste iniş için elektronik navigasyon cihazlarını kullanamadığını belirtiyor. FAA ise kasıtlı müdahale olduğuna dair bir kanıt bulunmadığını, olayın nedenini anlamak için incelemelerin sürdüğünü açıklamıştı. 

Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) Genel Müdürü Florian Guillermet, sahte GPS sinyallerinin Avrupa'daki bazı havacılık faaliyetlerini aksattığını fakat şimdiye dek ciddi bir tehlike yaşanmadığını söylüyor. Guillermet, risk yaratan durumların her geçen gün arttığına da dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Inside GNSS