عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA astronotlarının yıllar önce Ay'da çektiği 35 bin fotoğraf yenilendi

1969 tarihli Apollo 9 görevinde Russell Schweickart, komuta modülündeki David Scott'un fotoğrafını çekmişti (NASA/Andy Saunders)
1969 tarihli Apollo 9 görevinde Russell Schweickart, komuta modülündeki David Scott'un fotoğrafını çekmişti (NASA/Andy Saunders)
TT
TT

NASA astronotlarının yıllar önce Ay'da çektiği 35 bin fotoğraf yenilendi

1969 tarihli Apollo 9 görevinde Russell Schweickart, komuta modülündeki David Scott'un fotoğrafını çekmişti (NASA/Andy Saunders)
1969 tarihli Apollo 9 görevinde Russell Schweickart, komuta modülündeki David Scott'un fotoğrafını çekmişti (NASA/Andy Saunders)

Görüntü uzmanı Andy Saunders, NASA'nın Apollo görevlerinde çekilen 35 bin fotoğrafı son derece detaylı ve kaliteli şekilde yeniden düzenlendi.
Aynı zamanda yazar olan Saunders'ın fotoğraflarla hazırladığı kitabı Apollo Remastered, 1 Eylül'de raflardaki yerini aldı.
Apollo görevleri, 1968'den 1972'ye kadar sürmüştü. Astronotların yakaladığı binlerce fotoğraf, ABD'nin Teksas eyaletine bağlı Houston'daki Johnson Uzay Merkezi'nde soğutucuda kilit altındaydı.

Ay modülündeyken görüntülenen astronot Fred Haise, uyumaya çalışıyor (NASA/Andy Saunders)

48 yaşındaki Saunders, 10 yıl süren çalışmasını tamamlayabilmek için işini, gayrimenkul geliştirme uzmanlığını bıraktı.
Dijital arkeolog, fotoğrafların mümkün olan en net ve canlı hale getirmek için modern düzenleme ve geliştirme teknikleri kullandı.

David Scott, 2 Ağustos 1971'de ABD bayrağının yanında selam durdu (NASA/Andy Saunders)

Bazı metotları kendisi geliştiren ve orijinal filmin yüksek çözünürlüklü taramalarından yararlanan Saunders aynı zamanda astronotlarla konuşarak ve ses kayıtlarını dinleyerek ışık ve renklerle ilgili ayrıntıları öğrendi. Böylece fotoğrafların daha gerçekçi hale gelmesi sağlandı.
Astronotların o dönemdeki en iyi kameraları, lensleri ve filmleri kullandığını belirten Saunders, insanlığın görselleri mümkün olan en kaliteli şekilde görmesi gerektiğini savundu.

James McDivitt, 1965'te Ed White'ı uzay aracından ayrılırken görüntüledi (NASA/Andy Saunders)

Avrupa Uzay Ajansı astronotu Tim Peake de fotoğraflar hakkında şöyle konuştu:
"Apollo görevlerinin yeniden düzenlemiş görüntülerine baktığımda, uzayda geçirdiğim 6 ay boyunca yaşadıklarımı hatırladım."
1972'deki Apollo 16'da görev yapan astronot Charlie Duke, kitap için kaleme aldığı yazıda "Görüntüler o kadar net ve gerçek ki orada olmaktan sonraki en iyi şey bunlar" ifadesini kullandı.
Independent Türkçe, Daily Mail, Penguin Books

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news