Oxford Üniversitesi: Fosil yakıtlardan çıkış, 12 trilyon dolar net fayda sağlayabilir

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Oxford Üniversitesi: Fosil yakıtlardan çıkış, 12 trilyon dolar net fayda sağlayabilir

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Dünyada 2050'ye kadar karbondan arındırılmış bir enerji sistemine geçişin, mevcut fosil yakıt kullanım seviyesinin sürdürülmesine kıyasla 12 trilyon dolar net tasarruf sağlayabileceği tespit edildi.
Oxford Martin School, Yeni Ekonomik Düşünce Enstitüsü, Oxford Martin Karbon Sonrası Geçiş Programı ve Oxford Üniversitesi Smith İşletme ve Çevre Okulu ile Monash Üniversitesi SoDa Labs araştırmacılarının ortak yürüttüğü analiz, temiz enerjiye hızlı dönüşümün yavaş dönüşümden veya dönüşümü hiç yapmamaktan daha ucuz olduğunu gösteriyor.
Çalışmada yer alan "Hızlı Geçiş" senaryosuna göre, güneş, rüzgar, batarya teknolojileri, elektrikli araçlar ve yenilenebilir kaynaklardan elde edilen yeşil hidrojen gibi temiz yakıtları artırarak 2050'ye kadar fosil yakıtlardan arındırılmış bir enerji sistemi gerçekçi ve mümkünken, tamamen temiz enerjiye geçişle dünyada daha fazla insan enerjiye erişim sağlayabiliyor.
Fosil yakıt kullanımını sonlandırarak hızlı bir temiz enerji dönüşümünün, 2050'ye kadar dünyada 12 trilyon dolar net tasarruf sağlayacağı öngörülüyor.
Smith İşletme ve Çevre Okulu'ndan araştırmanın baş yazarı Rupert Way, yaptığı değerlendirmede, sıfır karbonlu enerji sistemine geçiş için yüksek maliyetler öngören geçmiş modellerin şirketleri yatırım yapmaktan caydırdığını belirterek, "Bu modeller, hükümetleri enerji geçişini hızlandıracak ve fosil yakıtlara bağımlılığı azaltacak politikalar belirleme konusunda tereddütte bıraktı. Ancak temiz enerji maliyetleri son on yılda bu modellerin beklediğinden çok daha hızlı bir şekilde düştü. En son araştırmamız, temel yeşil teknolojilerin ölçeklendirilmesiyle maliyetlerin düşmeye devam edeceğini ve ne kadar hızlı gidersek o kadar fazla tasarruf edeceğimizi gösteriyor. Yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak artık sadece gezegen için değil, enerji maliyetleri için de en iyi seçenek" ifadelerini kullandı.

"Dünya, fosil yakıt bağımlılığı nedeniyle enflasyon, ulusal güvenlik ve iklim kriziyle karşı karşıya"
Yeni Ekonomik Düşünce Enstitüsü Program Direktörü ve çalışmayı yürüten ekip şefi Prof. Doyne Farmer, temiz ve yeşil enerjiye geçişin acı verici, maliyetli ve fedakarlık yapılması gereken bir süreç olacağına ilişkin yaygın bir kanı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Ancak bu yanlış bir kanı. Yenilenebilir enerji maliyetleri yıllardır düşme eğiliminde. Birçok durumda fosil yakıtlardan daha ucuzlar ve araştırmamıza göre önümüzdeki yıllarda neredeyse tüm uygulamalarda fosil yakıtlardan daha ucuz hale gelecekler. Eğer geçişi hızlandırırsak, daha hızlı ucuzlayacaklar. Fosil yakıtların 2050 yılına kadar tamamen temiz enerjiyle değiştirilmesi bize trilyonlarca dolar tasarruf sağlayacak. Dünya, yüksek maliyetli, güvenli olmayan, kirletici, değişken fiyatlı fosil yakıtlara olan bağımlılığımızdan kaynaklanan eş zamanlı bir enflasyon krizi, ulusal güvenlik krizi ve iklim kriziyle karşı karşıya. Bu çalışma, temiz enerjiye geçişi mümkün olduğunca çabuk bir şekilde hızlandıracak iddialı politikaların sadece iklim açısından acilen gerekli olmadığını, aynı zamanda dünyanın gelecekteki enerji maliyetlerinde trilyonlarca tasarruf sağlayabileceğini ve bize daha temiz, daha ucuz ve enerji bakımından daha güvenli bir gelecek sunabileceğini gösteriyor."
 



Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
TT

Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre "yanlış bilgi yayma"daki rolü nedeniyle Brezilya'da (Cumartesi) bloke edilmeye başlanan "X" platformu, başta otoriter rejimlere sahip olanlar olmak üzere birçok ülkede de yasaklandı.

Birçok ülkede geçici olarak yasaklanan bu sosyal ağ, örneğin 2011'de Mısır'da, 2014 ve 2023'te Türkiye'de ve hatta 2021'den önce ve sonra Özbekistan'da meydana gelen siyasi protestolar ve başkanlık seçimleri hakkında bilgi yayma yeteneğini kanıtladı.

Çin

Çin, Twitter platformunu (“X”in eski adı) daha dünyada meşhur olmadan yasakladı. Çinliler, Haziran 2009'dan bu yana, yani Çin'in Tiananmen Meydanı'nda başlattığı kanlı baskının yirminci yıldönümünü anmadan iki gün önce bu platformu kullanmamaya başladılar ve yerine geniş çapta "Weibo" ve "WeChat" platformlarını kullandılar.

İran

Yetkililer, Haziran 2009'da gerçekleşen tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına ilişkin protestoların ardından Twitter'ı yasakladı; bu karar, yayımlanmasından sonra 15 yıl yürürlükte kaldı.

Ancak uygulama, kadınların maruz kaldığı baskılara karşı yurt dışındaki protesto hareketlerine ilişkin haberlerin 2022 yılı sonunda yayınlanmasına katkı sağladı.
Türkmenistan

Orta Asya'daki son derece izole ülke, diğer birçok yabancı hizmet ve web sitesine ilave olarak 2010 yılının başlarında Twitter'ı engellemeye başladı.

Yalnızca devlete ait Türkmen Telekom şirketi tarafından sağlanan internet taraması yetkililerin denetimine tabidir.

Kuzey Kore

Kuzey Kore, 2010 yılında "ülkeyle ilgilenen yabancılara" yakınlık gösterip kendi Twitter hesabını açtıktan sonra, Nisan 2016'da uygulamayı Facebook, YouTube, bahis siteleri ve pornografiyle birlikte engelledi.

Birkaç hükümet web sitesi dışında internete erişim, ağın kullanımını az sayıda yetkiliyle sınırlayan kapalı rejim tarafından yakından izleniyor.

Myanmar

Platform, Aung San Suu Kyi'nin sivil hükümetini deviren askeri darbeye karşı yapılan protestolar nedeniyle engellendikten sonra, Şubat 2021'den beri erişim sağlanamıyor.

O tarihten bu yana iktidardaki askeri cunta interneti kısıtlama konusunda kararlılığını sürdürüyor.

Rusya

Moskova, "yasa dışı içerik" yayınlanmasını kınayarak, 2021'den bu yana Twitter'a erişimi yavaşlattı ve Twitter kullanımını kısıtladı.

Mart 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı başladıktan hemen sonra siteye erişimi resmi olarak engelledi. Ancak birçok Rus, "X"i bir "Sanal Özel Ağ" veya "VPN" programı aracılığıyla kullanıyor; bu program, programı çağıran kişinin adresini gizleyerek yasağı aşmalarına olanak tanıyor.

Pakistan

Ordunun desteklediği hükümet, Şubat 2024'teki parlamento seçimlerinden bu yana "X" platformunu yasakladı ve kararı "güvenlik gerekçelerine" bağladı.

Hapisteki eski Başbakan İmran Han'ın partisine ait olan bir muhalefet hesabı, platformda yaygın yolsuzluk suçlamalarını yayınlamıştı.

Venezuela

Yolsuzluk şüphelerine rağmen temmuz ayında yeniden seçilen Başkan Nicolas Maduro, ülke çapında şiddetle bastırılan gösterilerle birlikte, 9 Ağustos'ta platformun 10 gün yasaklanmasını emretti.

Yasak, süre dolmasına rağmen kaldırılmadı ve hâlâ yürürlükte

Brezilya

Engelleme, engellemeyi aşmak için sanal özel ağ (VPN) kullanmak gibi "teknolojik hilelere" başvuran kişilere 50.000 reali (yaklaşık 9.000 dolar) para cezası verilmesini içeren bir yargı kararı ile birlikte gerçekleştirildi.