9,5 milyonluk İsrail nüfusunun 185 bini 2021 doğumlu

İsrail 1948'den beri 3 milyon 300 bin göçmeni kabul etti

Dindar Yahudiler İsrail nüfusunun yüzde 35'ini oluşturuyor (AFP)
Dindar Yahudiler İsrail nüfusunun yüzde 35'ini oluşturuyor (AFP)
TT

9,5 milyonluk İsrail nüfusunun 185 bini 2021 doğumlu

Dindar Yahudiler İsrail nüfusunun yüzde 35'ini oluşturuyor (AFP)
Dindar Yahudiler İsrail nüfusunun yüzde 35'ini oluşturuyor (AFP)

İsrail Merkez İstatistik Bürosu Salı günü Yahudi Yeni Yılı Roş Haşanah (25 - 27 Eylül) vesilesiyle yıllık nüfus sayımını yayınladı. İstatistikler bu yıl nüfusun 9 milyon 593 bine ulaştığını ortaya koydu. İstatistiklere göre nüfusun yüzde 45'inin laik, yüzde 35'inin dindar ve yüzde 19'unun geleneksel olduğu anlaşılıyor.
İstatistikler, 1948'de kurulduğunda İsrail nüfusunun, anavatanında kalan ve Nekbe sırasında ayrılmayan 154 bin Arap (yüzde 19) da dahil olmak üzere yaklaşık 806 bin olduğunu gösterdi.
Nüfus istatistikleri, işgal altındaki Doğu Kudüs'te 333 bin Filistinli ve yine işgal altında olan Golan Tepeleri'nde  25 bin Suriyeli olmak üzere İsrail vatandaşlığına sahip olmayan yaklaşık 355 bin Arabı da kapsıyor.
Verilere göre nüfusun yüzde 73,9'u büyük şehirlerde yaşarken, geri kalanı işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs ile kırsal alanlara (Gazze Şeridi, Celile ve Müselles civarı) dağılmış durumda. Geçen yıl nüfus yüzde 2'lik bir büyüme oranıyla 187 bin kişi arttı ve göçmen sayısı yaklaşık 60 bine ulaştı. İstatistiklere göre, İsraillilerin yaklaşık yüzde 74'ü şehirlerde, yüzde 15'i yerel meclisli köylerde yaşıyor. Bunların yüzde 10'u bölgesel meclisler ve yüzde 5'i ise hiçbir ülke tarafından tanınmayan bölgeler.
Ayrıca İsrail Merkez İstatistik Bürosu’ndan aktardığı istatistiklere göre nüfusun yüzde 67'sinin ekonomik durumundan memnun olduğunu, yüzde 12'sinin yoksulluktan şikayet ettiğini ve İsraillilerin yüzde 65'inin kendi evlerinde yaşadığını, geri kalanının kiralık evlerde yaşadığını ve  aylık ortalama bin 200 dolar kira ödediğini belirtiyor.
Bu nüfus sayımında, İsraillilere dini inançlarıyla ilgili fikirleri soruldu ve yüzde 45'i laik olduklarını ve din ile devletin tamamen ayrılmasını desteklediklerini söyledi. Yüzde 19'u ise gelenek ve göreneklerini sürdüren gelenekçiler (Yahudiler ve Araplar) olduklarını söyledi. Yüzde 14'ü geleneksel olarak dindar olduklarını belirtirken, yüzde 10,5'i ise koyu dindar olduklarını ifade etti.
Geçen yıl İsrail'de 185 bin çocuk doğdu ve evlenenlerin sayısı 40 bine, boşananların sayısı ise 15 bine vardı. Kadınlar için ortalama yaşam beklentisi 84,6 yıl ve erkekler için 80,5'a çıktı. İstatistikler, 21 yaş ve üzerindeki kişilerin yüzde 56'sının obeziteden muzdarip olduğunu ve sadece yüzde 29'unun egzersiz yaptığını belirtti. Öte yandan Şarku’l Avsat’ın istatistiklerden elde ettiği verilere göre, bu yıl 37 film çekildi, 10 bin kitap yayınlandı, çeşitli uluslararası ve bölgesel yarışmalarda spor dallarında madalyalar kazanıldı ve aktif sporcu sayısı 120 bine ulaştı. İstatistikler ayrıca, yaklaşık 300 bin İsrail vatandaşının geçen yıl üniversite diploması aldığını gösteriyor.



Ermenistan, Kafkaslar'ın Silikon Vadisi olmak istiyor

Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
TT

Ermenistan, Kafkaslar'ın Silikon Vadisi olmak istiyor

Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)

2020'deki İkinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'a yenildikten sonra bir yandan Rusya ve Batı dünyasıyla ilişkilerini dengeleyip güvenliğini sağlamaya çalışan Ermenistan diğer taraftan da Kafkaslar'ın Silikon Vadisi'ni kurma amacında. 

BBC'nin Kafkasya muhabiri Rayhan Demytrie, çocukların daha ilkokuldan itibaren teknoloji eğitimi aldığını bildiriyor. 

2014'te başlatılan Armath projesiyle programlama, kodlama, robotik, üç boyutlu modelleme gibi konuların okul laboratuvarlarında sürdürülen derslerde öğretildiği ve günümüzde ülke çapında 650 Armath laboratuvarı olduğu aktarılıyor. 

Ermenistan'daki 200'den fazla şirketin oluşturduğu İleri Teknoloji İşletmeleri Birliği'nin (UATE) baş yöneticisi Sargis Karapetyan, başlattıkları Armath'ı şöyle anlatıyor:

Ermenistan'ı en büyük değerleri dünyaya sunan bir teknoloji merkezi haline getirmek istiyoruz.

Ülkedeki teknoloji şirketi sayısının 4 bine vardığını aktaran Karapetyan, Armath'la Ermenistan'ın en başarılı devlet-özel sektör işbirliğini sergilediklerini savunuyor: 

Yatırım harcamalarını özel sektörden alıyoruz. Okullara gidip Armath laboratuvarlarını kuruyoruz, ekipmanı bağışlıyoruz. Devlet de Eğitim Bakanlığı aracılığıyla 2 milyon dolarlık yıllık bütçe verip eğitmenlerin maaşını ödüyor.

600'den fazla eğitmen, halihazırda 17 binden fazla öğrenciye ders veriyor. Karapetyan bu yolla her yıl 5 bin mühendis yetiştirmeyi planladıklarını vurguluyor. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı, 2,7 milyon kişinin yaşadığı Ermenistan'ın komşuları Azerbaycan ve Türkiye'yle sorunlar yaşadığını ve doğal kaynaklar açısından da zengin olmadığını ifade ediyor. 

Sovyetler Birliği döneminde matematik ve bilgisayar biliminde önemli bir merkez olan ülkenin bu mirası geliştirerek geleceğini kurmaya çalıştığı bildiriliyor. 

2011'de Ermenistan'dan çıkan Picsart adlı yapay zeka destekli fotoğraf ve video düzenleme sitesi ve uygulamasını yapan şirketin ABD'nin Miami kentinde de bir merkez açtığı ve günümüzde 1,5 milyar dolarlık değere ulaştığı aktarılıyor. 

Ermenilerin yüzde 75'inin başka ülkelerde yaşamasının sağladığı bağlantıların, bu sektöre de yaradığı ifade ediliyor. 

Kaliforniya ve Ermenistan merkezli girişim sermayesi firması SmartGate'in yöneticilerinden Samvel Khachikyan, ABD'nin ilk 500 şirketine bakıldığında yöneticiler arasında bir Ermeni'nin bulunmasının kaçınılmaz olduğunu savunuyor. 

Khachikyan kendilerinin de Ermeni girişimcilere yardım ettiğini vurguluyor. 

2022'de Rusya'nın başlattığı Ukrayna istilası da Ermenistan'ın teknoloji sektörüne yaramış. Hem binlerce Rus bilişimci ülkesinden kaçarak oraya taşınmış hem de Amerikalı çip devi Nvidia, Rusya ofisini Ermenistan'a almış. 

Bu sektörde çalışanlardan Vasily, 5 ila 8 bin kişinin Ermenistan'a taşındığını tahmin ediyor. 

Independent Türkçe, BBC, AFP