İran'da öldürülen Besic milisi sayısı 5'e yükseldi

Devlet medyası, hükümet yanlısı eylemlerde "Kur'an-ı Kerim'i, camileri, ulusal bayrakları yakıp sokaklarda kadınların başörtülerini zorla çıkaran bir avuç paralı askerin" lanetlendiğini duyurdu

Yetkililer, sükunet sağlanana kadar ülkedeki internet erişiminin kısıtlanacağını söylerken hükümet yanlıları da Tahran'da düzenledikleri eylemde dev bir bayrak açtı (AFP)
Yetkililer, sükunet sağlanana kadar ülkedeki internet erişiminin kısıtlanacağını söylerken hükümet yanlıları da Tahran'da düzenledikleri eylemde dev bir bayrak açtı (AFP)
TT

İran'da öldürülen Besic milisi sayısı 5'e yükseldi

Yetkililer, sükunet sağlanana kadar ülkedeki internet erişiminin kısıtlanacağını söylerken hükümet yanlıları da Tahran'da düzenledikleri eylemde dev bir bayrak açtı (AFP)
Yetkililer, sükunet sağlanana kadar ülkedeki internet erişiminin kısıtlanacağını söylerken hükümet yanlıları da Tahran'da düzenledikleri eylemde dev bir bayrak açtı (AFP)

İran'da 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin "başörtüsü kurallarına uymadığı" gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölmesiyle yoğunlaşan protestolarda can kaybı artıyor. 
Devlet haber ajansı IRNA, perşembe İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin en büyük kenti olan Urmiye'de yaralanan bir Besic mensubunun dün hayatını kaybettiğini bildirdi. İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Besic milislerinden 4 kişi daha önce 4 farklı kentte ölmüştü. Bu olaylar Kazvin, Tebriz, Meşhed ve Goçan'da yaşanmıştı. 
Yetkililer toplamda en az 41 kişinin öldüğünü, bin 200'ü aşkın kişinin de gözaltına alındığını belirtiyor. New York merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) yakalananlar arasında en az 17 gazetecinin olduğunu duyurdu. 
Tahran yönetimine bağlı haber kuruluşları protestoların sona erdirildiğini öne sürse de pazar günü karanlık çökünce yüzlerce gösterici aralarında başkentin de bulunduğu onlarca yerde sokaklara döküldü. 
İnternet kesintisi, güvenlik güçlerinin sert müdahalesi ve tutuklamaların engel olamadığı protestocular, hükümet ve 83 yaşındaki dini lider Ayetullah Ali Hamaney karşıtı sloganlar attı. "Diktatöre ölüm" nidaları özellikle dikkat çekti. 
Cumadan beri en az 40 kentte düzenlenen gösterilerde eylemciler kadınlara yönelik şiddet ve ayrımcılığın sona ermesini talep ediyor.
Göstericileri isyan ve vandalizmle suçlayan İran Devrim Muhafızları'ysa polise "ülkenin güvenliğini koruma" çağrısında bulunuyor. 
1979'daki devrimin ardından orduya bağlı olarak kurulan Devrim Muhafızları, halka seslenerek "isyan liderlerinin" isimlerinin yetkililere bildirilmesini istedi.
IRNA, pazar günü pek çok kentte toplanan yüzbinlerce göstericinin hükümet yanlısı eylemler yaptığını ve "isyancıların son sabotaj eylemlerine karşı birlik ve öfke göstermek için" toplandıklarını öne sürdü.  
Press TV de hükümet yanlısı eylemciler için şu ifadeleri kullandı:
"Kur'an-ı Kerim'i, camileri, ulusal bayrakları yakıp sokaklarda kadınların başörtülerini zorla çıkaran bir avuç paralı askerin sergilediği kötü eylemleri ve suçları lanetlediler."
Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyelerince gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Emini'nin 17 Eylül'de memleketi Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında Tahran ve ülkenin batısındaki kentlerde protestolar başlamıştı.
ABD merkezli CNN International, konuyla ilgili haberinde bu protestoların 2009 ya da 2019'daki benzer eylemlerden farkını vurguladı. Son gösterilerin daha kapsamlı, yoğun ve daha feminizm vurgusuna sahip olduğu bildirildi. Hamaney'in doğduğu Meşhed'de İslam Devrimi'nin sembollerinden biri olarak kabul gören heykelin yakılmasının çarpıcılığına dikkat çekildi.
Independent Türkçe, CNN International, AA, AFP



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.