İsrail: İran ile siber savaşın dünyada başka bir emsali yok

İsrail ordusunun siber birimlerinde, MOSSAD’da ve Şin Bet'te çalışandan daha fazla asker görevli.

İsrail siber birimi tarafından düzenlenen bir toplantı. (İsrail ordusu)
İsrail siber birimi tarafından düzenlenen bir toplantı. (İsrail ordusu)
TT

İsrail: İran ile siber savaşın dünyada başka bir emsali yok

İsrail siber birimi tarafından düzenlenen bir toplantı. (İsrail ordusu)
İsrail siber birimi tarafından düzenlenen bir toplantı. (İsrail ordusu)

İsrail ordusunun Siber Savunma Birimi ve Siber Saldırı Birimi başkanları, İsrail ile İran arasında siber alanda yaşanan savaşın dünyada ve tarihte boyut ve içerik bakımından başka bir emsali olmayan büyük bir savaş olarak kabul edildiğini açıkladılar.
2013 yılında başlayan ve halen devam eden bu savaşın, İsrail'in en güçlü taraf olması nedeniyle giderek daha karmaşık fakat eşit düzeyde olmayan bir hale geldiğini belirten İsrailli iki yetkili, ülkelerinin, gelişmekte olduğu için düşmanı (İran) küçümsemediğini de kabul ettiler. İsrail ordusunun siber saldırı işlerinden sorumlu SIGINT Ulusal Birimi (Birim 8200) Başkan Yardımcısı Albay Uri Stav ve aynı birimin siber savunma işlerinden sorumlu Başkan Yardımcısı Albay Omer Grossman bu alanda doktora yapmış ve yakında emekli olmayı bekleyen iki deneyimli asker açıklamarında İran’ın Lübnan'da, Irak'ta, Suriye'de ve diğer ülkelerde Hizbullah gibi milis gruplarının yanı sıra Filistin'deki İslami Cihad Hareketi ve Hamas'a destek sağladığını, siber uzayda da savaş yeteneklerini geliştirdikleirni kaydettiler. İsrail'i yok etmenin yanı sıra siber savaşta da yıkıma uğratmayı amaçladığını vugruladılar.
Stav'a göre İran, İsrail'in su dağıtımını düzenleyen sistemine girmeyi başardı ve birkaç saat boyunca suların kesilmesine neden oldu. İran’ın uzaktan suya zehir karıştırmaya dahi çalıştığını belirten Stav, saldırının püskürtüldüğünü ve sert bir şekilde karşılık verildiğini kaydetti. Stav, verilen karşılığın İran'da tren, gemi ve uçak trafiğinin felce uğratıldığını aktardı. Spor kavramları kullanarak performans bakımından İran’ın halen İsrail’in performansından çok uzak olduğunu belirten Stav, “Farklı bir spor dalında başka bir ligdeyiz. Bizim sahamızda oynamaya çalışıyorlar ama beceremiyorlar” dedi. Birimin bir sekreter ve bir şoför olmak üzere beş kişi olarak kurulduğunu ifade eden Stav, “Bugün, en büyük askeri birim haline geldik. MOSSAD’da (İsrail dış istihbarat teşkilatı) ve Şin Bet’te (İsrail genel istihbarat teşkilatı) toplam çalışan ve ajan sayısından daha fazla asker ve subay görevli” şeklinde konuştu.
İsrail ordusunda siber alanda faaliyet gösteren iki birim, bundan 11 yıl önce acil durum odası olarak kurulmuştu. Faaliyete geçtiği ilk yıl, yani 2014’te, çalışan sayısını iki katına çıkardıktan sonra İsrail'in ‘Koruyucu Hat’ olarak adlandırdığı Gazze'ye yönelik askeri operasyon sırasında İran, Hamas ve İslami Cihad'ın ilk büyük siber saldırısını tespit etti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre aynı dönemde ‘Suriye Elektronik Ordusu’ (SEO) adıyla bilinen İran destekli siber saldırı grubu, İsrail ordusu sözcüsünün Twitter hesabını hacklemeyi başardı. Bilgisayara korsanları, hackledikleri hesaptan “Uyarı: Dimona Nükleer Reaktörüne iki füze isabet ettikten sonra bölgede nükleer sızıntı olabilir” yazdılar. Ancak İsrail, birkaç dakika içinde hesabı geri almayı başardı.
Yaşanan bu siber savaşla ilgili basında bazı haberler yayınlansa da o dönemde fazla bir ilgi görmedi. Ancak uzmanlar konuyla ilgili birçok araştırma yaptılar. Tel Aviv'deki Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (INSS) Siber Güvenlik Programı Direktörü Albay Gabi Siboni, İran'ın Koruyucu Hat Operasyonu sırasında, siber uzaydaki bu gelişmenin, İran'ın İsrail ile asimetrik savaşında merkezi bir araç olarak klasik terörün yerini alacağı bir sürecin başlangıcı olabileceğini söyledi.  İran’ın İsrail ile arasındaki siber teknoloji alanındaki ‘boşluğu kapatmaya’ hızla ve ustaca yaklaştığını belirten Albay Siboni, “Tehlike, İsrail düşmanlarının siber saldırılarla evimizi vurabilecek olmasıdır” dedi. Siber birimin komutanı ise şu açıklamada bulundu:
“Saf olamayız. İran, sürekli olarak İsrail ordusunun koruma kalkanının yanı sıra siber alanda da boşluklar arıyor. Önümüzdeki savaşlarda, özellikle kuzeydekilerde, siber alandaki yeteneklerin önceki savaşlardan daha önemli olacağını düşünüyorum. Büyüklük bakımından Mısır'ın Yom Kippur'a saldırısı (1973 Arap–İsrail Savaşı) gibi siber saldırılar gerçekleşebilir. Ancak bu tür saldırıları püskürtmeye ve karşılık vermeye her zamankinden daha fazla hazırız.”
İsrail ordusu siber birimlerinin, ABD’nin Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) ile büyük çapta bir iş birliği içinde olduğu biliniyor.



Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
TT

Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam yaptığı açıklamada, New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani ile uzun süredir beklenen görüşmenin, aylarca süren gergin ilişkilerin ardından yarın Washington’da gerçekleşeceğini duyurdu.

Trump, “Komünist New York Belediye Başkanı Zohran Mamdani bir görüşme talep etti. Görüşmenin Beyaz Saray’da, 21 Kasım Cuma günü yapılması konusunda anlaştık. Daha fazla detayı ilerleyen günlerde paylaşacağız” dedi.

Mamdani ise ABD kanalı MS NOW’a verdiği röportajda, ekibinin Beyaz Saray ile iletişime geçtiğini belirterek, “New York sakinlerine verdiğim söz gereği, bu şehirde yaşayan 8,5 milyon kişi için faydalı olduğu sürece herkesle görüşmeye hazırım. İnsanlar burada yaşam maliyetlerini karşılamak için mücadele ediyor… Başkan ile sadece dürüstçe konuşmak istiyorum; New York sakinlerini gerçekten savunmanın ne anlama geldiğini anlatmak istiyorum” ifadelerini kullandı.

New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani’nin Sözcüsü, yeni belediye başkanının başkanla görüşmesinin ‘olağan’ olduğunu belirterek, Mamdani’nin görüşmede ‘kamu güvenliği, ekonomik güvenlik ve yaşam maliyetleri konularını’ ele almayı planladığını söyledi.

Trump aylardır Mamdani'yi eleştirerek onu ‘komünist’ olarak nitelendirdi ve seçilmesi halinde memleketinin mahvolacağını öngördü. Ayrıca, Uganda'da doğan ve 2018'de ABD vatandaşlığı alan Mamdani'yi sınır dışı etmekle ve şehirden federal fonları çekmekle tehdit etti.

Kasım seçimlerinde Cumhuriyetçilerin Georgia, New Jersey, Pensilvanya ve Virginia’da ağır yenilgi almasının ardından, Trump yaşam maliyetleri konusuna daha fazla vurgu yapmaya başladı. Bu konu, Demokratların kampanyalarının merkezi bir unsuru olmuş, Mamdani’nin kampanyasında da öne çıkmıştı. Trump, cuma günü sosyal medyada yayımladığı bir paylaşımda, Cumhuriyetçi Parti’yi ‘yaşam maliyetleri partisi’ olarak nitelendirdi.

Bu gelişmeler, Başkan Trump ve Cumhuriyetçi Partili müttefiklerinin ekonominin şu anda ‘hiç olmadığı kadar güçlü’ olduğunu savunduğu bir dönemde yaşanıyor.

Öte yandan New York’un seçilmiş belediye başkanı Zohran Mamdani, bu ayın başında yaptığı zafer konuşmasında, kısa bir süre önce Queens’i temsil eden nispeten az tanınan bir eyalet milletvekiliyken, ülkenin en büyük şehrinin seçilmiş belediye başkanı konumuna gelen 34 yaşındaki bir siyasetçi olarak, New York’un ‘ülkeye başkanı nasıl yenebileceğini göstermek istediğini’ söyledi.


Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
TT

Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ABD'nin bu yılki çekilme kararını telafi etmekte zorlanıyor. Örgüt, 2026-2027 bütçesini karşılamak için 1 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu duyurdu.

BM'ye en büyük bağışçı olan ABD Başkanı Donald Trump, Ocak 2025'te Beyaz Saray'a döndükten sonra fonlamayı durdurma kararı aldı. Sonuç olarak, WHO daha önce onaylanan bütçesini 5,3 milyar dolardan 4,2 milyar dolara düşürmek zorunda kaldı.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus dün üye ülkelere yaptığı açıklamada, "Bu, Dünya Sağlık Örgütü tarihindeki en zorlu yıllardan biriydi. Kaynakları önceliklendirme ve yeniden yönlendirme gibi zorlu ama gerekli bir süreçten geçtik. Bu da iş gücümüzde önemli bir azalmaya yol açtı" dedi.

Ghebreyesus ayrıca, "Bu sürecin sonuna yaklaşıyoruz" diye ekledi.

Kuruluşun 2026-2027 bütçesinin yüzde 75'ini sağladığını, ancak hâlâ 1 milyar dolarlık bir açıkla karşı karşıya olduğunu ve "kaynak seferberliği açısından eskisinden çok daha kötü bir durumda" olduğunu belirtti.

Üye devletler, mayıs ayında zorunlu katkıları yüzde 20 artırma konusunda anlaştılar. Ancak kuruluş, hâlâ üye devletlerin ve diğer bağışçıların gönüllü katkılarına büyük ölçüde bağımlı.

Uluslararası yardımların azalmasıyla karşı karşıya kalan binlerce sağlık tesisi, insani desteğe en çok ihtiyaç duyan bölgelerde hizmetlerini azaltmak veya faaliyetlerini zorunlu olarak askıya aldı. Sonuç olarak, kuruluş en çok ihtiyaç duyanlara öncelik vermek zorunda kaldı.

Tedros, maliyet azaltma önlemlerinin benimsenmesinin, kuruluşun ortadan kaldırmak zorunda kaldığı iş sayısını beklenen 2 bin 900'den bin 282'ye düşürmesine neden olduğunu belirtti. Bin 89 çalışanın emeklilik, erken emeklilik veya geçici sözleşmelerinin sona ermesi nedeniyle kendi isteğiyle ayrıldığını da ifade etti.


İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)

İsrail ordusu salı gecesi ve çarşamba sabahı Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na hava saldırıları düzenledi. Saldırılarda en az 13 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

İsrail ordusunun bu saldırısı, İsrail ile Lübnan arasında geçtiğimiz yıl kasım ayında ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleştirilen en şiddetli ve ölümcül saldırılardan biri oldu.

Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlenen hava saldırısından birkaç saat sonra, yine Lübnan’ın güneyde bulunan el-Tiri beldesinde öğrencileri taşıyan bir otobüse düzenlenen başka bir saldırıda bir kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Bu olay, geleneksel savaş alanlarının ve Hizbullah üyelerinin peşine düşülmesinin ötesinde yeni bir gerilime işaret etti.

Son saldırılar, aylardır görülen en ağır saldırılar olurken Lübnan’ın güneyindeki iki vilayetteki dört ilçeyi etkiledi. Dün öğleden sonra dört köyde yeniden tahliye bildirimleri dağıtıldı. Bildirimler, bir göç dalgasına yol açtı.