Afganistan’ın güneyinde toplu mezar bulundu

12 kişinin naaşını içeriyor

Taliban üyeleri ve yerel halk, dün Sipin Buldak’ta (Kandahar) toplu mezarın bulunduğu yeri ziyaret etti. (EPA)
Taliban üyeleri ve yerel halk, dün Sipin Buldak’ta (Kandahar) toplu mezarın bulunduğu yeri ziyaret etti. (EPA)
TT

Afganistan’ın güneyinde toplu mezar bulundu

Taliban üyeleri ve yerel halk, dün Sipin Buldak’ta (Kandahar) toplu mezarın bulunduğu yeri ziyaret etti. (EPA)
Taliban üyeleri ve yerel halk, dün Sipin Buldak’ta (Kandahar) toplu mezarın bulunduğu yeri ziyaret etti. (EPA)

Afganistan’ın güneyindeki Kandahar şehrinde bir toplu mezar bulundu. Taliban, bununla ilgili olarak hükümette görev yapan ve 2018 yılında bir saldırı ile şu anki rejim tarafından öldürülen bir güvenlik yetkilisini suçladı.
Taliban hükümetinin iki sözcüsü salı günü Alman Haber Ajansı’na (DPA) yaptıkları açıklamada, 12 cesedin yer aldığı toplu mezarın, üç gün önce Sipin Buldak şehrinde bir kuyu kazılması sırasında bulunduğunu söyledi. Kandahar Bilgi ve Kültür Dairesi Başkanı Nur Ahmed Said, “İskelet ve kemikler ibaret” dedi. Taliban yetkilileri, kurbanların yaklaşık 9 yıl önce, uluslararası destek alan hükümet bölgeyi yönettiği sırada, Kandahar eski Polis Şefi Abdurrazık tarafından öldürüldüğünü iddia ediyor.
Geçen yıl radikal İslamcı hareketin iktidarı ele geçirmesinden önce eski Afgan hükümet güçleri ile Taliban savaşçıları arasında şiddetli çatışmalara tanık olan Pakistan sınırındaki Sipin Buldak kasabasındaki köylüler, mezarı geçtiğimiz günlerde buldular. Taliban hükümetinin sözcüsü Zebihullah Mücahid, kalıntıların dokuz yıl önce ABD destekli hükümet iktidardayken öldürülen kişilere ait olduğunu açıkladı ancak mezarın bulunduğu alan bağımsız bir soruşturmaya tabi tutulmadı. Mücahid “Bu kişiler, acımasız eski ordu komutanı Abdurrazık tarafından köylerden tutuklanan insanlar” diyerek, Taliban’a karşı savaşlarda gaddarlığıyla tanınan merhum Kandahar şehri emniyet müdürüne atıfta bulunuyor. Kurbanların hepsinin sivil olduğu belirtilirken “Bu toplu mezar durumunu inceliyoruz ve ne tür bir soruşturma yapacağımıza karar veriyoruz” dedi. Şarku’l Avsat’ın DPA’dan aktardığı habere göre Kandahar Valisi Sözcüsü Hacı Zaid, kalıntıların yakın zamanda üzerinde işaret olmayan ayrı bir mezarda bulunan başka bir kişinin kalıntılarının yanına yeniden gömüldüğünü söyledi. Birleşmiş Milletler (BM) Afganistan İnsan Hakları Özel Raportörü Richard Twitter’da yaptığı paylaşımda, “Adli inceleme beklenirken, bu kalıntıların kurcalanmaması veya zarar görmemesi önemlid” ifadelerini kullandı ancak Taliban yetkililerinin sosyal medyada paylaştığı videolarda bir grup köylünün kemik yığınları etrafında toplandığı görülüyordu.
Ülkenin güneyindeki Taliban hareketine düşmanlığıyla tanınmış olan Abdurrazık, 2018’de ABD askeri yetkilisi Scott Miller ile yaptığı görüşmenin ardından bir Taliban casusu tarafından öldürüldü. Birleşmiş Milletler (BM) Afganistan İnsan Hakları Özel Raportörü Richard, cezai bir soruşturmanın açılmasına yönelik umutlarını dile getirdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), iddia edilen suçların soruşturulmasının yanı sıra Taliban yetkililerine misilleme yapmaktan kaçınma çağrısında bulundu. Örgüt ayrıca, Afganistan’daki cinayetlerin araştırılması çağrıda da bulundu. ABD’li ve İngiliz yetkililer, Taliban’ı, bölgedeki eski hükümet yetkililerini ve akrabalarını gözaltına alıp öldürmekle suçladı.



Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)

Ayakta durarak çalışmanın sağlığa sanıldığı gibi faydalı değil, aksine zararlı olabileceği tespit edildi. 

Uzmanlar, özellikle masa başı çalışanların kalp sağlığı gibi nedenlerden dolayı gün içinde hareket etmesini öneriyor. 

Son yıllarda popülerleşen ve ayakta çalışma imkanı da tanıyan ayarlanabilir masaların ise bu soruna bir çözüm sunduğu öne sürülüyor.

Ancak Avustralya'daki Sidney Üniversitesi'nden bilim insanlarının yeni araştırmasına göre bu çalışma biçimi kalp hastalığı riskini düşürmüyor ve başka sağlık sorunlarını beraberinde getirebiliyor.  

International Journal of Epidemiology adlı hakemli dergide dün (16 Ekim) yayımlanan çalışmada, Birleşik Krallık (BK) yurttaşlarının sağlık bilgilerini içeren BK Biyobankası'na kayıtlı yaklaşık 83 bin kişinin verisi incelendi.

Hiçbirinde kalp sağlığı sorunu görülmeyen katılımcılar, günlük hareketlerini ölçen akıllı saat gibi cihazları bileklerine taktı. 

Bilim insanları gün içinde iki saatten uzun süre ayakta durmanın, bacaklarda varis görülmesi veya kan pıhtısı toplanmasını ifade eden derin ven trombozu riskini artırabileceğini kaydetti. İki saatten sonra ayakta geçirilen her 30 dakika için dolaşım sistemi hastalığı riskinin yüzde 0,11 oranında arttığı bulundu.

Araştırmacılar ayrıca ayakta çalışmanın kalp sağlığına bir fayda sağlamadığını gözlemledi. 

Makalenin başyazarı Dr. Matthew Ahmadi "Buradaki temel sonuç, çok uzun süre ayakta durmanın hareketsiz bir yaşam tarzını dengelemeyeceği ve bazı kişilerde dolaşım sağlığı açısından risk yaratabileceği" diyerek ekliyor: 

Daha fazla ayakta durmanın uzun vadede kardiyovasküler sağlığı iyileştirmediğini ve dolaşım sorunları riskini artırdığını tespit ettik.

Bilim insanları çok fazla oturan kişilerin hareket ederek ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önüne geçebileceğini söylüyor. 

Çalışmanın yazarlarından Prof. Emmanuel Stamatakis, kalp hastalığı riskini azaltmak isteyenlere şu tavsiyeleri veriyor:

Düzenli ara verin, dolaşın, yürüyerek yapılan bir toplantıya gidin, merdiven kullanın, uzun mesafe araç kullanırken düzenli mola verin veya öğle yemeği saatini masadan uzaklaşmak ve biraz hareket etmek için kullanın.

Dr. Ahmadi ve Prof. Stamatakis'in yer aldığı başka bir çalışmada, günün 11 saatini bile oturarak geçiren kişilerin, günde yaklaşık 6 dakika yoğun veya 30 dakika orta-yoğun egzersiz yaparak kalp hastalığı riskini azaltabileceği saptanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, SciTechDaily, International Journal of Epidemiology, International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity