Bilim insanları sinek kusmuğunun böcek ısırıklarından daha riskli olabileceğini açıkladı

Dişi sinekler erkek sineklerden daha büyük risk oluşturuyor

Karasinekler hastalıklara neden olan patojenler bulaştırabilir (Unsplash)
Karasinekler hastalıklara neden olan patojenler bulaştırabilir (Unsplash)
TT

Bilim insanları sinek kusmuğunun böcek ısırıklarından daha riskli olabileceğini açıkladı

Karasinekler hastalıklara neden olan patojenler bulaştırabilir (Unsplash)
Karasinekler hastalıklara neden olan patojenler bulaştırabilir (Unsplash)

Bilim insanlarına göre karasinekler insan sağlığı için yaygın kanıdan daha büyük risk oluşturabilir.
ABD'deki Massachusetts Amherst Üniversitesi'nin Insects akademik dergisinde yayımlanan araştırması, bu böceklerin hastalık üreten patojenlerin taşıyıcıları olabileceğini ve bunları insanlara "sinek kusmuğu" olarak bilinen yolla bulaştırdığını öne sürüyor.
Sinekler genelde gündelik olarak yollardaki hayvan cesetleri, hayvan dışkısı, gıda atıkları ve diğer çöpler de dahil çeşitli yiyeceklerle beslenir.
Bir sinek her beslendiğinde "kursağını" doldurur. Kursak, sinek anatomisinin yiyeceklerin depolandığı parçasıdır.
Bu yiyecek daha sonra sindirim sistemine taşınır ve burada sinek için enerjiye dönüştürülür.
Kursak öncelikle sindirim için değil, depolama için olduğundan, çok az sindirim enzimi veya antimikrobiyal peptit bulundurur. Varsa, bu enzimler patojenleri nötralize eder.
The Independent'ta yer alan habere göre uzmanlar, bunlar olmadan kursağın da "yanlışlıkla hastalık üreten patojenlerin depolandığı bir yer haline geldiğini" açıkladı.
Sinek bir sonraki beslenme istasyonuna doğru ilerledikçe, "kabarcıklanma" olarak bilinen bir işlemle, yani suyu geri püskürterek kursağındaki fazla sudan kurtulur. Bu genellikle sinek kusmuğu olarak bilinir.
Örneğin, böcek sandviçinizin üzerine konar ve kursağını doldurmadan önce bu suyun bir kısmını kusarsa, kursaktaki hastalığa neden olan patojenler de sandviçe bulaşabilir.
Araştırma, erkek ve dişi sineklerin dışkıları eşit miktarlarda ziyaret etse de dişi sineklerin (özellikle yumurta geliştirenlerin) hayvan cesetleriyle beslenme ihtimalinin daha yüksek olduğunu buldu.
"Yumurta geliştiren bir dişi sadece hayvan cesetlerini daha sık ziyaret etmekle kalmaz, yumurtlamaya hazır yumurtaları olan dişilerden daha fazla kusma/dışkılama da üretir" diyen çalışmada şu ifade yer aldı:
"Bu yüzden dişiler, daha iyi anal patojen ve parazit yayıcılardır."
Üniversitenin Ziraat Fakültesi'nden böcek bilimi profesörü John Stoffolano, daha önce yaptığı açıklamada, araştırmaların çoğunun enfekte kanı bir konakçıdan diğerine aktararak hastalık yayan ısıran sineklere odaklandığını söylemişti.
Stoffolano, sinantropik sinekler olarak bilinen ısırmayan sineklerin insan sağlığı için daha büyük bir risk oluşturabileceğinden endişeleniyor.
Stoffolano, "Ve sinantropik sinekler büyük ölçüde göz ardı edildi. Kanla beslenen sineklere odaklanıldı fakat aramızda yaşayanlara da dikkat etmeliyiz çünkü besinlerini gözyaşlarında, dışkılarında ve yaralarında patojen döken insanlardan ve hayvanlardan alıyorlar" ifadelerini kullandı.
Stoffolano şunları ekledi:
"Sorunlara neden olan bu küçük şeylerdir. Sağlığımız, bizimle yaşayan bu sineklere daha fazla dikkat etmemize bağlı."



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe