Rusya, Cezayir ile yapacağı tatbikatın ‘üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını’ belirtti

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
TT

Rusya, Cezayir ile yapacağı tatbikatın ‘üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını’ belirtti

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili dün, Rusya ile Cezayir arasında yapılması planlanan askeri tatbikatların Kasım ayı ortalarına doğru planlandığını belirtirken, bu tatbikatların üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını söyledi. Bu açıklamalar, Cezayir kara kuvvetlerinin, ülkenin güneybatısında yer alan Beşar’da, eskiden Fransız sömürge güçlerine ait olan bir bölgede düzenlenecek olan tatbikatlara hazırlandığı sırada yapıldı.Şarku’l Avsat’ın  RT’ten aktardığı habere göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharov, Çöl Kalkanı 2022 olarak adlandırılan tatbikatın Cezayir ile askeri iş birliği konusunda onaylanmış program çerçevesinde planlandığını belirtti. Zakharov, bu tatbikatın Rusya’nın katıldığı tüm askeri tatbikatlar gibi olduğunu ve herhangi bir üçüncü şahsa yönelik olmadığını söyledi.
Daha önce yapılan açıklamada, tatbikatların bir çölde terörle mücadele amaçlı taktik operasyonların simüle edilmesini amaçladığı ve Rus özel kuvvetlerinden 80 askerin katılımıyla gerçekleştirileceği belirtilmişti. Cezayir özel kuvvetleri 2021 yılı Ekim ayında Kuzey Osetya’da Tarskoye bölgesindeki benzer tatbikatlara katıldı. Tatbikatta 200 Rus ve Cezayir askeri, kırsal ve dağlık bölgelerde terörle mücadele için modern ekipman ve teknolojileri denedi. Rus ordusuna göre, bu tatbikatlar sırasında ayrıca modern savaş tekniklerinin uygulanmasına ek olarak yeni bir saldırı silahı başarıyla test edildi.
Savunma konularında uzmanlaşmış Mena Defense adlı web sitesi, söz konusu yeni tatbikatlar ile ilgili olarak “Sembolik bir anlamı var. Zira, tatbikatın yapılacağı bölge, Fransız kuvvetlerinin balistik silahlar geliştirdikleri, uzay deneyleri yaptıkları ve 1967’de Cezayir'e bıraktıkları yer” dedi. Fransız kuvvetleri bu bölgeyi, bağımsızlıktan 5 yıl sonra terk etmişti.
8 Ağustos’ta, Rusya’nın Güney Askeri Bölgesi Basın Ofisi, Çöl Kalkanı 2022 tatbikatını Kuzey Kafkasya’da konuşlanmış motorlu tüfek birliklerinin ve yaklaşık 80 Cezayir askerinin katılımını içereceğini belirtti. Söz konusu tatbikat sırasında silahlı kuvvetler, çöl bölgelerinde terörist grupları arama, tespit etme ve etkisiz hale getirmeye yönelik görevler gerçekleştirecek.
Tatbikat planı, Nisan ayında Rusya’nın Vladikavkaz şehrinde düzenlenen “Rus-Cezayir terörle mücadele ortak tatbikatlarına hazırlanmak için ilk planlama konferansında” görüşüldü. Rus haber ajansı TASS’ın aktardığına göre, konferans sırasında tatbikatın senaryosu ve konuşlanma prosedürlerinin yanı sıra lojistik organizasyon koordine edildi. Tatbikatın “yasadışı silahlı örgütleri aramak, tespit etmek ve etkisiz hale getirmek üzere taktik harekatlarından ibaret olacağı” ifade edildi.  TASS’ın haberine göre, Güney Askeri Bölgesi kuvvetlerinin 2022 muharebe tatbikat planı, Güney Bölgesinden askerlerin Cezayir, Mısır, Kazakistan ve Pakistan silahlı kuvvetlerinden birliklerle uluslararası tatbikatlara katılmasını içeriyor.
Cezayir bu tatbikatla ilgili henüz resmi bir açıklamada bulunmadı. Ancak Rusya ve Cezayir arasındaki uzun vadeli askeri ortaklığa önem veren Cezayirli kaynaklar daha önce Şarku’l Avsat’a verdikleri demeçte, Rusya’nın Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi (FSVTS) Direktörü Dmitriy Şugayev’in 25 Mart’ta Cezayir’de gerçekleştirdiği toplantılar çerçevesinde Cezayir Genelkurmay Başkanı General Said Şangariha ile yaptığı görüşme sırasında, Beşar’da tatbikat yapma projesinin hedeflerinin ve ana hatlarının görüşüldüğünü belirtti.
Şugayev o tarihte Cezayir’de düzenlenen “Askeri ve Teknik İşbirliğinden Sorumlu Cezayir-Rusya Hükümetlerarası Komitesi” toplantısına katılan heyet ile ülkeye gelmişti. Cezayir’in silah ve askeri teçhizatını eskiden Sovyetler Birliği’nden satın aldığı ve daha sonra da Rusya’nın sadık bir müşterisi olarak kaldığı biliniyor.
Gözlemciler, Çöl Kalkanı 2022 tatbikatını ABD kuvvetlerinin gözetiminde Haziran ayında Fas’ta gerçekleştirilen Afrika Aslanı 2022 tatbikatının düzenlenmesine bağlıyor. Bazıları, Çöl Kalkanı 2022’nin bu tatbikatı bir yanıt olarak düzenleneceğini düşünüyor. 
Afrika Aslanı 2022 ile ilgili dikkat çekici olan ise, Cezayir tarafından doğrudan bir tehdit olarak görülen İsrail’in ilk kez katılımı oldu.



Gazze ateşkesi: Anlaşmanın imzalanacağına dair sinyaller artıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Anlaşmanın imzalanacağına dair sinyaller artıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, arabulucu ABD'nin Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes için sunduğu yeni öneriyle yeni bir aşamaya girdi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı açıklamada, ilk kez Hamas'ın talep ettiği savaşın sona erdirilmesi konusunun tartışılacağı vurgulanırken Hamas’ın öneriyi kabul etmesi gerektiği, aksi takdirde durumun daha da kötüye gideceği belirtildi. Şarku’l Avsat’a konuşan Hamas liderlerinden biri, bu sözlerin müzakerelere ivme kazandırdığını ve ABD tarafından İsrail üzerinde gerçek bir baskısı oluşturulması durumunda bir ateşkes anlaşması imzalanabileceğine dair yeni bir işaret taşıdığını söyledi.

Hamas Hareketi tarafından dün yazılı olarak yapılan basın açıklamasında, arabulucu kardeş ülkelerin, savaşan taraflar arasındaki uçurumun kapatılması, bir çerçeve anlaşmaya varılması ve ciddi müzakerelerin başlatılması için yoğun çaba sarf ettikleri belirtildi. Açıklamada Hamas’ın yüksek sorumluluk bilinciyle hareket ettiğini ve arabulucuların önerilerini tartışmak üzere ulusal istişareler yürüttüğünü, saldırıların sona erdirilmesi, geri çekilmenin sağlanması ve Gazze Şeridi'ndeki halkımızın acil olarak yardım alması için bir anlaşmaya varılması için çalıştığını vurguladı.

gthy
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda ölen Filistinlilerin cenaze töreninde yakınlarını kaybedenlerin gözyaşları ve feryatları (AFP)

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, müzakere masasında, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un daha önce önerdiği çerçeve anlaşmasını içeren ve Katar'ın arabuluculuğunda üzerinde değişiklikler yapılan bir öneri olduğunu ve bu önerinin 60 günlük bir ateşkes ve bu süre içinde savaşı tamamen sona erdirecek bir anlaşma sağlanmasını öngördüğünü söyledi.

Hamas’ın İsrail'in Filistinlilere yönelik soykırımını sona erdirecek tüm önerilere açık olduğunu vurgulayan kaynak, Kahire'de bir Hamas heyetinin bulunduğunu belirterek, savaşın tamamen durdurulması, yardımların ulaştırılması ve İsrail'in Gazze'den çekilmesi olmak üzere üç temel talebin yerine getirilmesinin önemine dikkati çekti.

Hamas'ın şu anki tutumunu, Trump'ın Washington'da ABD’li ve İsrailli yetkililerle yaptığı toplantının ardından sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı, “İsrail, 60 günlük ateşkesin tamamlanması için gerekli şartları kabul etti ve bu süre zarfında savaşı sona erdirmek için tüm taraflarla birlikte çalışacağız” şeklindeki açıklamasından sonra sergilemeye başladı.

frgty
İsrail'in Han Yunus'un kuzeyindeki mülteci kampına düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Barışı sağlamak için yoğun çaba sarf eden arabulucular Katar ve Mısır’ın bu nihai öneriyi sunacaklarını söyleyen Trump, “Ortadoğu'nun iyiliği için Hamas'ın bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Aksi takdirde durum düzelmeyecek, hatta daha da kötüye gidecek” ifadelerini kullandı.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Witkoff, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Başkan Yardımcısı JD Vance ve İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya geldi.

İsrail gazetesi Haaretz, İsrailli bir kaynağın Dermer'in yeni öneriye insani yardım ve ateşkes süresince İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden kademeli olarak çekilmesini öngören maddeyi kabul ettiğini söylediğini bildirdi. Bunu ‘İsrail'in verdiği bir taviz’ olarak değerlendiren kaynak, buna karşın önerinin savaşı sona erdirmek için açık ve net bir taahhüt içermediğinin altını çizdi.

ABD Başkanı Trump salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, önümüzdeki hafta rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ateşkes anlaşması sağlanmasını umduğunu söyledi. ABD merkezli haber sitesi Axios'a göre Trump, pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile görüşecek.

“Temel sorun”

Filistinli siyasi analist ve Hamas uzmanı İbrahim el-Medhun, mevcut bilgilere göre önerinin Hamas liderlerinin sınır dışı edilmesi veya silahlarının toplatılmasına ilişkin açık bir madde içermediğini söyledi. Medhun, “Öneri, ateşkesin sağlanmasına ve aşamalı bir takas anlaşmasının uygulanmasına odaklanıyor. Anlaşma, ilk günlerde sekiz rehinenin serbest bırakılmasıyla başlayacak ve 60’ıncı güne kadar aşamalı olarak devam edecek” dedi.

Ancak Medhun, Hamas’a göre önerinin savaşın kalıcı ve kapsamlı bir şekilde durdurulması için gerçek garantiler sunmaması ve özellikle Gazze Şeridi'ndeki felaketi ele almak için etkili bir insani protokolün uygulanmasını garanti etmemesi temel bir sorun teşkil ediyor.

cdfrgth
Gazze Şeridi'nin orta kesimlerinde yer alan ve yerinden edilmiş kişilerin sığındığı UNRWA'ya ait bir okuldaki yıkımı inceleyen Filistinliler (AFP)

Hamas'ın bu konudaki tutumuna değinen Medhun, Hamas’ın devam eden girişimlere büyük bir ciddiyet ve açıklıkla yaklaşacağını ve anlaşmanın sağlanacağına dair işaretlerin artmasıyla birlikte şartlı bir esneklik sergilediğini düşünüyor. Medhun’a göre bu tutum, iki önceliğe dayanıyor. Bunlardan biri saldırıların tamamen durdurulması, ikincisi ise herhangi bir bahaneyle soykırım ve açlık politikasına geri dönülmeyeceğine dair gerçek garantiler verilmesi ve bunun süre dolduğunda kapsamlı bir anlaşmaya varılamaması durumunda da geçerli olması.

Medhun'a göre Hamas, aşamalı çözümleri kabul etmeye karşı değil, ancak bunun için ‘önce savaşın durdurulması, ardından saldırı sonrası düzenlemelere geçilmesi, şantaj veya askeri baskı yapılmaması’ gibi açık ve kesin şartlar konulması gerektiğini savunuyor.

Washington'ın müzakerelere başlamadan önce savaşın durdurulmasını şart koşarak İran meselesini ele aldığı önceki deneyiminin, bu konuda örnek alınabilecek bir model olduğunu vurgulayan Filistinli siyasi analist, “Bombardıman altında müzakere yapılamaz ve katliamlar devam ederken güven inşa edilemez” dedi.

Trump'ın savaşı sona erdireceğine dair sözleri müzakerelere ivme kazandırsa da bu sözlerin ötesine geçip somut adımlar atılması gerekiyor.

“Fırsat kaçırılmamalı”

İsrail'in tutumu da bu gelişmelerden uzak değildi. ABD Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar dün sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı bir paylaşımda, Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak amacıyla bir anlaşmaya varılması için ‘bu fırsatın kaçırılmaması’ gerektiğini söyledi. İsrailli Bakan paylaşımında “Halkın ve hükümetin büyük çoğunluğu rehinelerin serbest bırakılmasına yol açacak bir anlaşmayı destekliyor. Böyle bir fırsat kaçırılmamalı” diye yazdı.

Eski muhalefet lideri Yair Lapid, dün X platformundaki hesabından Netanyahu'ya tüm rehineleri geri getirmesini tavsiye ederek, “(Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar) Ben-Gvir ve (Maliye Bakanı Bezalel) Smotrich'in 13 milletvekiline karşı durmak için, rehine anlaşması için 23 milletvekilini güvenlik ağı olarak kullanabilirsiniz. Hepsini şimdi evlerine geri getirmeliyiz” diye seslendi.

İsrail televizyonu Kanal 12’nin aktardığına göre Lapid, Ben-Gvir ve Smotrich'in, Gazze Şeridi'nde ateşkes ve esir takası anlaşmasının imzalanmasını engellemek için hükümet koalisyonu içinde ortak hareket etme niyetinde olduklarını belirtti.

İsrail'de hem iktidar hem de muhalefet tarafından ateşkesin önemi hakkında konuşulurken, medya da bu konuya büyük ilgi gösteriyor. İsrail Yayın Kurumu (IBA), İsrail'e sunulan yeni öneriye göre 60 günlük bir ateşkesin ilan edileceğini, ilk gün sekiz rehinenin serbest bırakılacağını ve 50’nci günde iki rehinenin daha serbest kalacağını aktardı.

Haaretz gazetesi ise, yeni esir takası anlaşması taslağında, 60 günlük ateşkes süresi içinde bir anlaşmaya varılamaması halinde, arabulucuların İsrail ile Hamas arasındaki müzakereleri nihai bir anlaşmaya varılana kadar sürdürmekle yükümlü olacağını belirten bir maddenin yer aldığını doğruladı.

Bu değişiklikler çerçevesinde Medhun, yakında bir anlaşmaya varılması olasılığını dışlamazken, aksine ABD'nin uluslararası bir irade ortaya koyması ve İsrail’e saldırılarını açıkça ve kesin olarak durdurması için baskı yapması halinde, ateşkes anlaşmasına varılmasının her zamankinden daha mümkün olduğunu düşünüyor.

O, topun artık arabulucuların, özellikle de ABD'nin sahasında olduğunu ve onların girişimlerinin sadece bir kriz yönetimi değil, savaşın sona ermesi ve yeni bir dönemin başlaması için bir kapı olduğunu kanıtlamaları gerektiğini düşünüyor.

Topun artık arabulucuların, özellikle de ABD'nin sahasında olduğunu söyleyen Medhun, arabulucuların girişimlerinin sadece bir kriz yönetimi değil, savaşın sona ermesi ve yeni bir dönemin başlaması için aralanacak bir kapı olduğunu kanıtlamaları gerektiğini vurguladı.