NASA'nın Hubble Teleskobu uzak galaksilerin çevresinde "koruyucu kalkan" tespit etti

"Birçok kişi bu malzeme akışlarının nasıl orada olabileceğini açıklamakta zorlanıyordu"

Beyrut'un kuzeyindeki Lübnan dağlarında çekilen uzun pozlama fotoğrafta görülen Samanyolu (AFP)
Beyrut'un kuzeyindeki Lübnan dağlarında çekilen uzun pozlama fotoğrafta görülen Samanyolu (AFP)
TT

NASA'nın Hubble Teleskobu uzak galaksilerin çevresinde "koruyucu kalkan" tespit etti

Beyrut'un kuzeyindeki Lübnan dağlarında çekilen uzun pozlama fotoğrafta görülen Samanyolu (AFP)
Beyrut'un kuzeyindeki Lübnan dağlarında çekilen uzun pozlama fotoğrafta görülen Samanyolu (AFP)

The Independent'ta yer alan habere göre NASA'nın Hubble teleskobu uzak galaksilerin çevresinde "koruyucu kalkanlar" tespit etti.
Bu fenomen uzun zamandır bilim insanları tarafından teorize ediliyordu ancak var olduğu ilk kez doğrulandı.
Samanyolu'nun en büyük komşuları Büyük ve Küçük Macellan Bulutları olarak biliniyor ve bunlar uzayda dönüp dururken zor zamanlar geçiriyor. Sadece birbirlerinin yörüngeleri tarafından değil, Samanyolu'nun kendisi tarafından da birbirinden ayrılıyorlar.
Ancak bu galaksiler yine de bir arada, bozulmadan kaldı ve hatta yeni yıldızlar yaratıyor.
Colorado College'da doktor öğretim üyesi Dhanesh Krishnarao, "Birçok kişi bu malzeme akışlarının nasıl orada olabileceğini açıklamakta zorlanıyordu. Eğer bu gaz bu galaksilerden çıkarıldıysa, nasıl hâlâ yıldız oluşturuyorlar?" dedi.
Bilim insanları, çarpışmalar sırasında içeriklerinin güvende tutulabilmesi için bu galaksilerin bir şekilde korunması gerektiğini düşünüyordu. Şimdiyse araştırmacılar nihayet bu korumayı gördü: Geniş, kozmik bir tampon.
Bu, gazdan yapılmış kozmik bir koza gibi çalışıyor ve bazı darbeleri emebiliyor.
Krishnarao yaptığı açıklamada, "Galaksiye geçmeye çalışan her şeyin önce bu materyalden geçmesi gerekiyor, böylece tampon bu darbenin bir kısmını emebiliyor. Ek olarak, korona çıkarılabilen ilk malzeme.Koronadan biraz vazgeçerek galaksinin kendi içindeki gazı koruyorsunuz ve yeni yıldızlar oluşturabiliyorsunuz" dedi.
Bilim insanları, koronanın muhtemelen milyarlarca yıl önce çöken ve galaksiyi oluşturan bir gaz bulutunun kalıntıları olduğunu söyledi.
Bilim insanları yıllardır böyle bir korumanın varlığını öngörüyordu. Ancak yeni araştırmayla bu, doğrudan ilk kez görüldü.
Keşif, bilimsel dergi Nature'da yayımlanan "Bir Magellan Koronasının Gözlemleri" adlı yeni bir makalede bildirildi.



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging