Takviye ilaçlara dikkat!

zmanlar takviye edici ilaçları almakla ilgili 5 riske karşı uyardı

Takviye ilaçlara dikkat!
TT

Takviye ilaçlara dikkat!

Takviye ilaçlara dikkat!

Reçetesiz takviyeleri alıyorsanız dikkatli olun. Hepsi güvenli değil. İç hastalıkları uzmanı Dr. Ronan Factora, takviye edici gıdaların belirli dozlarının sağlığınıza zarar verebileceğini ifade ederek şöyle diyor “Herhangi bir tür takviye almadan önce doktorunuzla konuşmanız her zaman tavsiye edilir. Düzenlenmemiş takviyeler, diğer ilaçlarla birlikte aşırı miktarlarda alındığında veya doğrulanmamış bir tıbbi sorun nedeniyle alındığında önemli bir risk oluşturabilir. Doktorunuzla konuşmak, olası etkileşimleri belirlemenize de yardımcı olabilir. Çoğu zaman eczacınıza, değerli yeni bir takviye hakkında sahip olduğunuz herhangi bir özel endişeyi sorun. Güvende kalmak üzgün olmaktan her zaman daha iyidir.”
Şarku’l Avsat’ın Eat This Not That adlı sağlık haberleri sitesinden aktardığı haberde uzmanlar takviye almakla ilgili başlıca beş riski şu şekilde açıklıyor.

Reçeteli İlaçlar
Dr. Factora, bazı takviyelerin reçeteli ilaçlarla etkileşime girebileceğini söylüyor: "Sarımsak, zencefil veya ginkgo özleri kan incelticilerle etkileşime girebilir ve kanama riskini artırabilir." Sarı kantaron genellikle depresyonu tedavi etmek için alınır, ancak aynı anda alınan diğer antidepresanlarla etkileşime girebilir” dedi.

Protein tozu
Zararsız görünen protein tozunun içinde ne var biliyor musunuz? Clean Lipal Project'teki araştırmacılar, 134 farklı protein tozu türünü inceledi ve birçoğunun tehlikeli seviyelerde toksin, ağır metal ve BPA içerdiğini keşfetti. Harvard'a bağlı Brigham ve Kadın Hastanesi'nde beslenme direktörü olan diyetisyen Cathy McManus, “Protein tozlarını yalnızca birkaç durumda ve yalnızca tıbbi gözetim altında öneriyorum” diyor.

Kolon temizleyiciler
David R. Heiman, "Kolon temizlemeleri ve lavmanlar yalnızca lisanslı bir doktor tarafından kolonoskopi öncesi veya kabızlık tedavisi için reçete edildiğinde güvenlidir" diyor. Heiman, "Şişkinlik, dehidrasyon ve kramp gibi kendi yan etkileriyle gelebilir. Ancak bunlar geçicidir ve kolonoskopiden sadece bir gün öncesine kadar sürer. Bu reçetesiz enjeksiyonlar büyük umut vaat ediyor olsa da, gerçek şu ki, yarardan çok zarar vermeleri muhtemeldir. Müshiller ve lavmanlar şiddetli karın ağrısına, kramplara ve şişkinliğe neden olabilir. Bu belirtiler saatler, hatta günler sonra da devam edebilir.”

Enerji takviyeleri
Doktorlar, reçetesiz satılan enerji takviyelerinin tehlikeli seviyelerde kafein içerebileceği konusunda uyarıyor. Banner Health'de tıbbi bir toksikolog olan Dr. Anne-Michelle Ruha, küçük miktarlarda kafeinin çoğu insan için genellikle tehlikeli olmadığını vurguluyor. “Ancak büyük miktarlar kan basıncını artırabilir ve kalp atış hızını hızlandırabilir. Bu yan etkilerin tehlikeli olabileceği birçok durum var” diyor.

Kilo verdirici takviyeler
Kilo verme takviyeleri her yıl binlerce insanı etkiliyor. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) bu kusurlu kilo verme takviyelerinin kapsamlı bir listesine sahip. Dr. Michael Daignault, “Hastalar, doktor gözetimi dışında reçeteli güçlü zayıflama ilaçları aldıklarında ve birden fazla kilo verme takviyesini özellikle metabolizmayı hızlandırmayı amaçlayan uyarıcılar metamfetamin veya kokain gibi yasa dışı uyarıcılarla birleştirdiklerinde sorunla karşılaşırlar" diye vurguluyor. Hızlı kalp atışı, yüksek tansiyon, zihinsel bozukluklar, olası karaciğer veya böbrek hasarı, ishal veya rektal kanama semptomları olan acil servise başvurabilirler.



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe