Fransa Başbakanı Borne, Cezayir’e gidiyor

Ziyarette İlişkilerin geliştirilmesi ve ‘geçmişteki düğümün’ aşılması hedefleniyor.

Fransa Başbakanı Elisabeth Borne. (Reuters)

Fransa Başbakanı Elisabeth Borne’un 9-10 Ekim’de Cezayir’e düzenleyeceği ziyaretin ekonomi, karşılıklı ticaret ve Cezayirliler için hassas bir başlık olan ‘vize dosyasında’ önemli sonuçları olması bekleniyor. Fransa’da haziran ayında yapılan parlamento seçimlerinin ardından Borne’un Fransa dışındaki ilk ziyaretinde kendisine çok sayıda bakan eşlik ediyor.
Gözlemciler, Fransız hükümetinin Cezayirli yetkililerin rızasını sağlayan şeyin, ülkelerine saygı ve takdir göstermek olduğunu anladığı görüşünde. Zira Paris yönetimi, Cezayir’e gidecek heyetin sadece birkaç kişiyle sınırlamaya karar verdikten sonra Borne’a eşlik edecek bakanların sayısını 16’ya (hükümette toplam 44 bakan bulunuyor) çıkarmaya karar verdi.
Cezayir daha önce, 2021 yılı nisan ayında eski Fransa Başbakanı Jean Castex’in ziyaretini iptal etmişti. Bu karar, sadece dört bakanın yer alacağı heyetinin ‘zayıf bir düzeyine’ itiraz olarak gelmişti. Cezayir, Fransız tarafının ziyaret süresini bir gün olarak belirlemesinden de rahatsızlık vardı. Zira üzerinde çalışılması ve çözülmesi gereken birçok dosya ve sorun bulunuyordu. Paris ise Cezayir tarafını ikna etmeye yetmeyen bir gerekçe olarak, Kovid-19 pandemisi ile ilgili sağlık önlemlerini öne sürerek ‘zayıf bakanlık temsilini’ haklı çıkarmaya çalışmıştı. Dolayısıyla gelecek hafta yapılacak ziyarette Fransızların ‘hatalarını telafi edeceği’ ve Cezayir’in önemli sayıda bakan getirme arzusunu göz önünde bulundurduğu görülüyor.
Şarku’l Avsat’ın kaynaklardan aktardığına göre gözlemcilere göre Paris’i 16 bakan seçmeye yönelten başka nedenler de var. Bu adımın nedenleri arasında Cumhurbaşkanı Macron’un 26, 27 ve 28 Ağustos’ta Cezayir’e yaptığı ziyaretin ardından iki ülkenin ‘yenilenmiş ortaklıklarını’ duyurması ile ikili ilişkilerin iyileştirilmesi ve ‘geçmişteki düğümün’ aşılması konusundaki büyük iyimserlik de bulunuyor.
Hükümet heyeti, Cezayir ile uzun bir iş birliği bulunan sektörleri yöneten bakanlardan oluşuyor. Söz konusu bakanlar arasında Ekonomi ve Maliye Bakanı Bruno Le Maire, İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, Çalışma Bakanı Olivier Dussopt, Ekolojik Dönüşüm Bakanı Agnes Pannier-Runacher, Eğitim ve Gençlik Bakanı Pap Ndiaye ve Kültür Bakanı Rima Abdul Malak bulunuyor.
Cezayirli siyasi kaynaklar Şarku’l Avsat’a verdikleri bilgilerde, söz konusu ziyaretin ‘ekonomiyi çeşitlendirme ve hidrokarbon bağımlılığını azaltma planı çerçevesinde yabancı yatırım arayan Cezayir açısından büyük bir önem teşkil ettiğini’ aktardı. Kaynaklar, Cezayir-Fransız Ortak Yüksek Komitesi çerçevesinde gerçekleştirilecek görüşmelere iki ana dosyanın hakim olmasını bekliyor. Bu iki dosya, Paris’in Rus gazını telafi etmek üzere gaz tedarik etme talebinin yanı sıra geçen yıl önemli ölçüde azaltılan ve Cezayir’i ciddi bir şekilde öfkelendiren Fransa’ya seyahat vizesi olarak ön plana çıkıyor.
Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, sekiz bin yasa dışı göçmeni sınır dışı etme konusunda Cezayir’in konsolosluk izni vermeyi reddetmesini protesto etmişti. Bu durum, Fransa’yı cezai bir önlem olarak Cezayirlilere vizeleri yarı yarıya azaltmaya yönlendirmişti. Söz konusu gelişmeler, sömürgeci geçmişin kalıntıları nedeniyle ikili ilişkilerdeki yabancılaşmayı derinleştirdi. Diğer yandan Fransa yasadışı göç konusunda istediğini elde edememiş oldu.. Fransa’nın kararı ayrıca Fas’ı ve Tunus’u da etkiledi.
Kullu Şey An Cezair (TSA) isimli internet gazetesi, Fransız ekonomik kurumlarının ‘son yıllarda başta Çin ve Türkiye olmak üzere birçok ülkeden ticari kurumlara açık bir alan bırakarak Cezayir’den çekildiğini’ belirtti. Macron’un son ziyaretinden sonra ikili ilişkilerde yakınlaşmanın yeniden sağlanmasının ‘Fransız kurumlarının yeniden konuşlandırılması ve Cezayir’deki yatırımlarına ilişkin yeni bir dinamizm için bir başlangıç ​​olabileceğini’ de aktardı. 
Macron’un Cezayir ziyaretinin sonunda yapılan aıklamada, gelecek hafta düzenlenecek olan Cezayir-Fransa Ortak Yüksek Komitesi ve Cezayir-Fransa Stratejik Diyolog Komitesi dahil olmak üzere bazı hükümet komitelerinin başlatılmasının yanı sıra her düzeyde ve karşılıklı ticarette yoğunlaştırılmış iş birliği olacağı duyurulmuştu.