2022 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Fransız yazar Annie Ernaux kazandı

Fransız yazar Annie Ernaux (AFP)
Fransız yazar Annie Ernaux (AFP)
TT

2022 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Fransız yazar Annie Ernaux kazandı

Fransız yazar Annie Ernaux (AFP)
Fransız yazar Annie Ernaux (AFP)

Bu yılın Nobel Edebiyat Ödülü, Fransız yazar Annie Ernaux'ya verildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi ve Norveç Nobel Komitesi, yazarın bu ödüle "kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmasını ve kolektif kısıtlamalarını cesaretle ve klinik bir netlikle ortaya koyduğu için" layık görüldüğünü açıkladı.
82 yaşındaki yazar, 1940'ta Fransa'nın kuzeyindeki Normandiya bölgesinde doğdu.
Erneaux, üniversitede sınıf öğretmenliği okuduktan sonra Modern Edebiyat alanında yüksek lisans diploması aldı.
Fransız yazar, edebi kariyerine 1974'te yazdığı otobiyografik romanı Boş Dolaplar'la (Can Yayınları, Çeviri: Siren İdemen / Orijinal adı: Les Armoires Vides) başladı. 
Eserlerinde otobiyografik ögelere yer veren Ernaux, sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinselllik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri kendi deneyimleriyle kaleme alırken toplumsal yaşama da ayna tuttu.
1984'te basılan babasıyla ilişkisini ve Fransa'nın küçük bir kasabasında geçen hayatını ele aldığı bir diğer otobiyografik romanı Babamın Yeri'yle (Can Yayınları, Çeviri: Siren İdemen / Orijinal adı: La Place - 1984) Renaudot Ödülü'nü kazandı.



ABD’de kitap sansürüne karşı “Bırak Amerika Okusun” kampanyası

Kampanya destekçileri Julia Roberts, Juliana Margulies ve Selma Blair (Getty Images)
Kampanya destekçileri Julia Roberts, Juliana Margulies ve Selma Blair (Getty Images)
TT

ABD’de kitap sansürüne karşı “Bırak Amerika Okusun” kampanyası

Kampanya destekçileri Julia Roberts, Juliana Margulies ve Selma Blair (Getty Images)
Kampanya destekçileri Julia Roberts, Juliana Margulies ve Selma Blair (Getty Images)

Nisan ayı “Ulusal Okul Kütüphanesi Ayı” olmasına rağmen ABD'nin hiçbir yerinde okul kütüphanelerindeki bazı kitaplar bugün olduğu kadar tehdit altında olmadı.
Şarku’l Avsat’ın Fast Company dergisinden aktardığı habere göre, Florida, Arizona, Iowa, Texas, Missouri, Pennsylvania ve Oklahoma gibi eyaletlerdeki Cumhuriyetçi yasa koyucular okullarda bazı kitapların yasaklanmasını öngören yasaları kabul etti ya da kabul etme aşamasında bulunuyor. Buradan hareketle, “The Community College of Aurora Vakfı (CCA)” ve “Ortak Geleceğimiz” kampanyası, “Bırak Amerika Okusun” kampanyasını başlatmak üzere bir dizi ünlü ile iş birliği yapıyor.
Julia Roberts, Juliana Margulies ve Selma Blair gibi isimlerin de destek verdiği kampanyanın amacı, ifade özgürlüğünün yüce bir değer olarak kabul edildiği bir ülkede tabu sayılan konuların da kitaplarda yer almasını sağlamak ve kitapseverleri giderek büyüyen bu tehditle mücadele etmeye teşvik etmek.
Amerikan Kütüphane Derneği'ne göre, okullarda ve halk kütüphanelerinde yasaklanan kitaplar, derneğin yirmi yıl önce veri toplamaya başlamasından bu yana geçen yıl tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. “2021'de bin 858 kitap yasaklanırken, geçen yıl 2 bin 571 kitap sansüre tabi tutuldu.” Şu anda yasaklanan kitaplar arasında, romancı Margaret Atwood'un “Damızlık Kızın Öyküsü”, Toni Morrison'un “Sevilen” ve Anne Frank'ın “Hatıra Defteri” bulunuyor.
“Bırak Amerika Okusun” kampanyasıyla Emmy Ödülü kazanan Margolis: “Tarih gösteriyor ki iyi fikirler rekabetle güçlenir, tıpkı hükümetlerin konumunun tartışmayla güçlenmesi gibi. Kitap yasaklamak, otoritesinin sarsılacağından korkan liderlerin çok eskiden kullandıkları bir yöntemdi. Kitap yasaklamak zayıflıktan kaynaklanan bir şiddet gösterisinden başka bir şey değil ve biz zayıf bir halk değiliz. Kitap yasaklarıyla mücadele etmek gücümüzü gösterecek ulusal bir görevdir” dedi.
Şarku’l Avsat’ın Tribune Medya Ajansı'ndan aktardığı habere göre, kampanya, bir web sitesi (LetAmericaRead.org) oluşturarak, insanlardan Amerika'nın Yasaklı Kitaplar Listesinden bir kitap seçmelerini ve sosyal medyada @LetAmericaRead ve #LetAmericaRead linkleriyle birlikte kitabın kendileri için önemini anlatan bir video yayınlamalarını istedi.