Yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yapıldı

"Hafızanın gelişmesi harika"

Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
TT

Yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yapıldı

Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)

Bilim insanları yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yaptı. Rhythmicity adlı oyun, ünlü rock grubu Grateful Dead'in eski davulcusu Mickey Hart'la geliştirildi. Müzikal ritim oyununda insanlar, görsel ipuçlarıyla ritme uygun şekilde davul çalmaya çalışıyor.
Oyunun etkileri için yapılan çalışmada yaşları 60 ile 79 arasında değişen 47 kişi iki gruba ayrıldı. Gruplardan biri, 8 hafta boyunca, haftada 5 gün 20 dakika Rhythmicity oynadı. Diğer grupsa kelime bulma oyunuyla vakit geçirdi.
Ritim oyununun kısa süreli bellek üzerinde zincirleme etkiye sahip olduğu görüldü. Bu oyunu oynayan katılımcılarda tempo tutma ve karmaşık düşünme yeteneği gittikçe düzeldi.
Katılımcılar, 8 haftanın başında ve sonunda saniyeler önce gördükleri bir yüzü hatırlama kabiliyetlerini belirlemek için bir hafıza testine girdi. Rhythmicity oynayan grubun puanlarının yüzde 4 arttığı görüldü.
Ayrıca yine aynı dönemlerde elektroensefalografiyle yapılan inceleme, beynin görsel bilgiyle ilişkili bölgeseli üst parietal lobda aktivitenin arttığını ortaya koydu.
Araştırma ekibinden Theodore Zanto'ya göre bu, ritim eğitiminin beynin bir göreve dikkat verme becerisini geliştiriyor. Zira beyin, yapılan işi belleğe dönüştürmeye hazır hale getirmek istiyor.
Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco'da görev yapan sinirbilimci, "Hafızanın gelişmesi harika" diye konuştu.
Zanto ve ekibi, 2013'te geliştirdikleri NeuroRacer adı oyunla yaşlılarda dikkatin ve çalışma belleğinin iyileştiğini görmüştü.
Ağustosta yayımlanan bir çalışma da Body-Brain Trainer adlı oyunla yaşlı insanlarda tansiyon, denge ve dikkatin iyileştiği tespit edilmişti.
PNAS adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan yeni araştırmada imzası olan isimlerden Adam Gazzaley, "Bu oyunların hepsi aynı temel uyarlanabilir algoritmalara ve yaklaşıma sahip ancak çok, çok farklı aktivite türleri kullanıyorlar. Oyunların hepsinde, bu insanlarda bilişsel yeteneklerin gelişebileceğini gösteriyoruz" dedi.
Independent Türkçe, Science Alert, New Scientist



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından akıllardaki soru: Cep telefonlarımız güvenli mi?

Cep telefonları hacklenerek patlatılmaz (Sosyal medya)
Cep telefonları hacklenerek patlatılmaz (Sosyal medya)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından akıllardaki soru: Cep telefonlarımız güvenli mi?

Cep telefonları hacklenerek patlatılmaz (Sosyal medya)
Cep telefonları hacklenerek patlatılmaz (Sosyal medya)

Abdullah es-Seb’a

Lübnan'da çağrı cihazı patlamaları akıllara “Bu bir hack mi, başka türlü bir saldırı mı, yoksa cihazlara hedeflerine ulaşmadan önce üretim aşamalarında yapılan bir müdahale mi?” sorusunu akıllara getirdi. Ancak konuyu teknik açıdan ele aldığımızda akıllı cihazlarda kullanılan pillerin lityum olması nedeniyle Lübnan’daki olayla ilgili görüntülerde görülen türden bir hasara yol açamayacağını bilmekte fayda var.

Cihazlarımızdaki piller lityum teknolojisini kullanıyor ve yüksek sıcaklıklara maruz kaldıklarında şişebiliyor. Örneğin, bir güvenlik açığından sızarak bir kullanıcının cihazı aşırı ısıtılarak patlatılmaya çalışılsa bile -ki bu pek olası değil- en fazla cihazın alev alması ve alev almadan önce aşırı ısınması sağlanabilir. Böylece kullanıcı sorun ortaya çıkmadan uyarılmış olacak ve Lübnan'daki olayla ilgili görüntülerde olduğu gibi cihazda patlamalar olamayacak.

İngiltere merkezli Kraliyet Kimya Topluluğu’na (RSC) göre yumuşak, gümüş renkli bir metal olan lityumun adı Yunanca kaya anlamına gelen lithos kelimesinden türetilmiştir. Bu metal 1817 yılında Johann Augustus tarafından keşfedildi. Lityum, cep telefonlarında, dizüstü bilgisayarlarda, kameralarda, elektrikli araçlarda kullanılan şarj edilebilir pillerde ve örneğin çocuk oyuncaklarında kullanılan şarj edilemeyen pillerde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca kurşun geçirmez yeleklerde kullanılan plaka, lityumun alüminyum ve magnezyum ile birlikte kullanıldığı kapmalarla kaplıdır.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre şu an piyasada silikon/karbon piller ve ısı ve şişmenin dikkate alındığı diğer teknolojiler gibi farklı malzemelerden üretilen başka pil teknolojileri de var. Pile kasıtlı olarak keskin bir cisimle vurulsa bile pil patlamaz yahut tutuşmaz.

Teknik açıdan bakıldığında Lübnan'da yaşanan olayda çağrı cihazlarının son kullanıcıya ulaşmadan önce manipüle edildiği ve kullanıcı cihazları aldıktan sonra bu tür patlamalara neden olan bazı kodların etkinleştirildiği ortada. Dolayısıyla elimizdeki cihazlar bu tür bir saldırı sonucu patlamaz. Çünkü şimdiye kadar bildiğimiz kadarıyla bu teknik olarak mümkün değil.