Yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yapıldı

"Hafızanın gelişmesi harika"

Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
TT

Yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yapıldı

Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)
Araştırmacılar, 8 haftayı uzatmanın daha iyi sonuçlar verebileceğini düşünüyor (Unsplash)

Bilim insanları yaşlılarda kısa süreli belleği geliştiren video oyunu yaptı. Rhythmicity adlı oyun, ünlü rock grubu Grateful Dead'in eski davulcusu Mickey Hart'la geliştirildi. Müzikal ritim oyununda insanlar, görsel ipuçlarıyla ritme uygun şekilde davul çalmaya çalışıyor.
Oyunun etkileri için yapılan çalışmada yaşları 60 ile 79 arasında değişen 47 kişi iki gruba ayrıldı. Gruplardan biri, 8 hafta boyunca, haftada 5 gün 20 dakika Rhythmicity oynadı. Diğer grupsa kelime bulma oyunuyla vakit geçirdi.
Ritim oyununun kısa süreli bellek üzerinde zincirleme etkiye sahip olduğu görüldü. Bu oyunu oynayan katılımcılarda tempo tutma ve karmaşık düşünme yeteneği gittikçe düzeldi.
Katılımcılar, 8 haftanın başında ve sonunda saniyeler önce gördükleri bir yüzü hatırlama kabiliyetlerini belirlemek için bir hafıza testine girdi. Rhythmicity oynayan grubun puanlarının yüzde 4 arttığı görüldü.
Ayrıca yine aynı dönemlerde elektroensefalografiyle yapılan inceleme, beynin görsel bilgiyle ilişkili bölgeseli üst parietal lobda aktivitenin arttığını ortaya koydu.
Araştırma ekibinden Theodore Zanto'ya göre bu, ritim eğitiminin beynin bir göreve dikkat verme becerisini geliştiriyor. Zira beyin, yapılan işi belleğe dönüştürmeye hazır hale getirmek istiyor.
Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco'da görev yapan sinirbilimci, "Hafızanın gelişmesi harika" diye konuştu.
Zanto ve ekibi, 2013'te geliştirdikleri NeuroRacer adı oyunla yaşlılarda dikkatin ve çalışma belleğinin iyileştiğini görmüştü.
Ağustosta yayımlanan bir çalışma da Body-Brain Trainer adlı oyunla yaşlı insanlarda tansiyon, denge ve dikkatin iyileştiği tespit edilmişti.
PNAS adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan yeni araştırmada imzası olan isimlerden Adam Gazzaley, "Bu oyunların hepsi aynı temel uyarlanabilir algoritmalara ve yaklaşıma sahip ancak çok, çok farklı aktivite türleri kullanıyorlar. Oyunların hepsinde, bu insanlarda bilişsel yeteneklerin gelişebileceğini gösteriyoruz" dedi.
Independent Türkçe, Science Alert, New Scientist



Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society