Olay yerindeki DNA'dan zanlının üç boyutlu görüntüsünü oluşturan Kanada polisi özür diledi

Polis teşkilatını eleştiren bir uzman, "Binlerce masum insana karşı şüphe uyandırabilir" dedi

Bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüde zanlıya dair dövme veya yara izi gibi belirleyici özellikler yer almadı (Electronic Frontier Foundation / LinkedIn)
Bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüde zanlıya dair dövme veya yara izi gibi belirleyici özellikler yer almadı (Electronic Frontier Foundation / LinkedIn)
TT

Olay yerindeki DNA'dan zanlının üç boyutlu görüntüsünü oluşturan Kanada polisi özür diledi

Bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüde zanlıya dair dövme veya yara izi gibi belirleyici özellikler yer almadı (Electronic Frontier Foundation / LinkedIn)
Bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüde zanlıya dair dövme veya yara izi gibi belirleyici özellikler yer almadı (Electronic Frontier Foundation / LinkedIn)

Kanada'nın Alberta eyaletindeki Edmonton Polis Teşkilatı, uzun süredir yakalanamayan bir zanlıyı bulmak için "DNA fenotipleme" yöntemine başvurdu.
Ancak işler beklendiği gitmedi ve bu hamle sosyal medyada büyük tepki çekti. Bunun üzerine teşkilattan özür açıklaması geldi.
2019'da bir kadına cinsel saldırıda bulunan zanlıya dair hiçbir iz veya kamera görüntüsü elde edilememişti. Teşkilat bu nedenle "son çare olarak" ABD merkezli Parabon NanoLabs'a başvurdu.
Parabon NanoLabs, olay yerinde bulunan DNA'yı kullanarak suçluların üç boyutlu tahmini görüntülerini oluşturuyor. Şirket, Edmonton Polis Teşkilatı'na da 1700 dolar karşılığında cinsel saldırı failinin tahmini bir görüntüsünü verdi.
Zanlının Doğu Afrika kökenli olduğu ifade edilirken, polis teşkilatı da kısa saçlı, siyah bir adamın yer aldığı, bilgisayarda üretilmiş görüntüyü internet sitesinde yayımladı.
Ancak sosyal medya kullanıcıları ve uzmanlar, görüntüde resmedilen kişinin siyahlar arasında çok yaygın görülen özelliklere sahip olduğunu ve çoğu kişiyi zan altında bırakarak ırkçı saldırılara neden olabileceğini savundu.
ABD'li veri gizliliği uzmanı Callie Schroeder, "Bu şüpheli havuzu çok geniş. Binlerce masum insana karşı şüphe uyandırabilir" dedi.
Polis teşkilatına göre saldırıya uğrayan kadın, zanlının "kısa boylu, minyon biri" olduğunu ve farklı bir aksanla konuştuğunu söylemişti. Ayrıca siyah bir bere taktığını ve kapüşonlu bir ceket giydiğini belirtmişti. Zanlıya dair ayrıntılar bunlardan ibaretti.
VICE'a konuşan Schroeder, "Bilgisayar tarafından oluşturulmuş bir tahminin geniş çapta yayılması, kısa boylu herhangi bir siyah erkeğin hem kendi çevresinde hem de kolluk kuvvetleri içinde şüphe uyandırmasına yol açabilir" diye ekledi.
Uzmanlar ayrıca, siyahların polis tarafından herhangi bir nedenle durdurulma olasılığının beyazlara kıyasla 5 kat fazla olduğunu vurguladı.
Polis sisteminin ırkçı önyargılarla dolu olduğunu söyleyen ABD'li hukukçu Jennifer Lynch, "Bu, sorunu daha da kötüleştirmekle kalmayıp, aynı zamanda bireylerin zarar görmesine yol açabilir" ifadelerini kullandı.
Bu tepkilerin ardından Edmonton Polis Teşkilatı, bir basın toplantısı düzenledi. Teşkilatın Topluluk Güvenliği Bürosu'nun başındaki Enyinnah Okere toplantıda konuşarak özür diledi:
"Hissettiğim gerilim çok gerçek olsa da soruşturmaya öncelik verdim. Bu olayın mağduru da ayrımcılığa uğrayan bir topluluğun üyesiydi."
Polis teşkilatı açıklamanın ardından görüntüyü internet sitesinden ve sosyal medya hesaplarından kaldırdı.
Alberta Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Prof. Ubaka Ogbogu ise bu açıklamayı yeterli bulmadı ve polis teşkilatının "öz-farkındalık" eksiği olduğunu söyledi.
CBC News'e konuşan Ogbogu, "Bu bir özür değil. Bunu neden yaptıklarının açıklaması. Bir bütün olarak siyahları etkilediniz. Yaptığınız şey buydu. Bu görüntü tanıdığım birçok insana benziyor" dedi.
Independent Türkçe, VICE, CBC News



Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
TT

Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre "yanlış bilgi yayma"daki rolü nedeniyle Brezilya'da (Cumartesi) bloke edilmeye başlanan "X" platformu, başta otoriter rejimlere sahip olanlar olmak üzere birçok ülkede de yasaklandı.

Birçok ülkede geçici olarak yasaklanan bu sosyal ağ, örneğin 2011'de Mısır'da, 2014 ve 2023'te Türkiye'de ve hatta 2021'den önce ve sonra Özbekistan'da meydana gelen siyasi protestolar ve başkanlık seçimleri hakkında bilgi yayma yeteneğini kanıtladı.

Çin

Çin, Twitter platformunu (“X”in eski adı) daha dünyada meşhur olmadan yasakladı. Çinliler, Haziran 2009'dan bu yana, yani Çin'in Tiananmen Meydanı'nda başlattığı kanlı baskının yirminci yıldönümünü anmadan iki gün önce bu platformu kullanmamaya başladılar ve yerine geniş çapta "Weibo" ve "WeChat" platformlarını kullandılar.

İran

Yetkililer, Haziran 2009'da gerçekleşen tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına ilişkin protestoların ardından Twitter'ı yasakladı; bu karar, yayımlanmasından sonra 15 yıl yürürlükte kaldı.

Ancak uygulama, kadınların maruz kaldığı baskılara karşı yurt dışındaki protesto hareketlerine ilişkin haberlerin 2022 yılı sonunda yayınlanmasına katkı sağladı.
Türkmenistan

Orta Asya'daki son derece izole ülke, diğer birçok yabancı hizmet ve web sitesine ilave olarak 2010 yılının başlarında Twitter'ı engellemeye başladı.

Yalnızca devlete ait Türkmen Telekom şirketi tarafından sağlanan internet taraması yetkililerin denetimine tabidir.

Kuzey Kore

Kuzey Kore, 2010 yılında "ülkeyle ilgilenen yabancılara" yakınlık gösterip kendi Twitter hesabını açtıktan sonra, Nisan 2016'da uygulamayı Facebook, YouTube, bahis siteleri ve pornografiyle birlikte engelledi.

Birkaç hükümet web sitesi dışında internete erişim, ağın kullanımını az sayıda yetkiliyle sınırlayan kapalı rejim tarafından yakından izleniyor.

Myanmar

Platform, Aung San Suu Kyi'nin sivil hükümetini deviren askeri darbeye karşı yapılan protestolar nedeniyle engellendikten sonra, Şubat 2021'den beri erişim sağlanamıyor.

O tarihten bu yana iktidardaki askeri cunta interneti kısıtlama konusunda kararlılığını sürdürüyor.

Rusya

Moskova, "yasa dışı içerik" yayınlanmasını kınayarak, 2021'den bu yana Twitter'a erişimi yavaşlattı ve Twitter kullanımını kısıtladı.

Mart 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı başladıktan hemen sonra siteye erişimi resmi olarak engelledi. Ancak birçok Rus, "X"i bir "Sanal Özel Ağ" veya "VPN" programı aracılığıyla kullanıyor; bu program, programı çağıran kişinin adresini gizleyerek yasağı aşmalarına olanak tanıyor.

Pakistan

Ordunun desteklediği hükümet, Şubat 2024'teki parlamento seçimlerinden bu yana "X" platformunu yasakladı ve kararı "güvenlik gerekçelerine" bağladı.

Hapisteki eski Başbakan İmran Han'ın partisine ait olan bir muhalefet hesabı, platformda yaygın yolsuzluk suçlamalarını yayınlamıştı.

Venezuela

Yolsuzluk şüphelerine rağmen temmuz ayında yeniden seçilen Başkan Nicolas Maduro, ülke çapında şiddetle bastırılan gösterilerle birlikte, 9 Ağustos'ta platformun 10 gün yasaklanmasını emretti.

Yasak, süre dolmasına rağmen kaldırılmadı ve hâlâ yürürlükte

Brezilya

Engelleme, engellemeyi aşmak için sanal özel ağ (VPN) kullanmak gibi "teknolojik hilelere" başvuran kişilere 50.000 reali (yaklaşık 9.000 dolar) para cezası verilmesini içeren bir yargı kararı ile birlikte gerçekleştirildi.