Kelebeklerin kanatlarındaki renklerin sırrı ortaya çıktı

Kelebeklerin kanatlarındaki renklerin sırrı ortaya çıktı
TT

Kelebeklerin kanatlarındaki renklerin sırrı ortaya çıktı

Kelebeklerin kanatlarındaki renklerin sırrı ortaya çıktı

Cornell Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, kelebeklerin kanatlarındaki renk ve desen farklılığında kelebeklerin çöp DNA’sı önemli rol oynadığını belirtti.
Şarku’l Avsat’ın Science dergisinin son sayısında yayınlanan araştırmadan aktardığı bilgilere göre çöp DNA’sının (kodlanamayan DNA) kelebeklerin kanatlarında renk ve desen çeşitliliğine neden oluyor. Çöp DNA’lar, protein üretim mekanizmasına güçlü bir şekilde müdahale edemiyor ve sadece o canlının genetiğinin tamamlanmasına yardımcı oluyor.
Sheffield Ünviersitesi Genetik Tıp Profesörü Şerif el Hamisi başkanlığındaki araştırma ekibi, geçtiğimiz ay Nature dergisinde çöp DNA’nın önemini açıklamıştı. Çöp DNA, kodlanmış DNA’nın tamamı için gerekli görülüyor.
Kelebekler üzerinde yapılan çalışma, insanlardaki çöp DNA’nın insanlar için yararlı olduğu gibi bu DNA’nın kelebekler üzerindeki etkisini ortaya koydu.
Araştırma ekibi, aynı genin kelebek kanatlarında bu farklılığa nasıl yol açtığını düşünmesiyle başladı. Çalışma sonunda geni harekete geçiren çöp DNA’nın kelebeklerin kanadındaki renk ve desen çeşitliliğine neden olduğu ortaya çıktı.
Cornell Üniversitesi Ziraat ve Yaşam Bilimleri Fakültesi'nde Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Profesörü Robert Reed ve ekibi, önceki çalışmalarında kelebek kanatlarında bulunan çizgileri etkileyen WntA ve renk çeşitliliğini kontrol eden Optix adlı iki renk genini ortaya çıkarmıştı. Araştırmacılar, kelebekler üzerinde yaptıkları araştırmada son geni ortadan kaldırdığında kanatlar siyaha büründü. İlk gen silindiğinde ise kanatlardaki çizgiler kayboldu.
Yeni çalışmada araştırmacılar, çöp DNA’nın WntA geni üzerindeki etkisini inceledi. En büyük kelebek aileleri üzerinde yapılan araştırmada çöp DNA’ların her biri silindiğinde kelebeklerin kanatlarında muhteşem modeller değişti.
Cornell Üniversitesi’nin internet sitesinde yayınlanan raporda Reed, “Evrimin çoğunun, kodlama yapmayan DNA’lardaki mutasyonlar nedeniyle gerçekleştiğini öğrendik” dedi.



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news