Bilim insanları, ihanete uğrayan kişilerin acı hatıralarını köreltmenin yolunu buldu

"Romantik ilişkilerde ihanet ilginç bir konu çünkü çok üzücü"

2004 yapımı Sil Baştan (Eternal Sunshine of the Spotless Mind), ayrılık acısını unutmak için hafızalarını sildiren bir çifti konu alıyor (IMDb)
2004 yapımı Sil Baştan (Eternal Sunshine of the Spotless Mind), ayrılık acısını unutmak için hafızalarını sildiren bir çifti konu alıyor (IMDb)
TT

Bilim insanları, ihanete uğrayan kişilerin acı hatıralarını köreltmenin yolunu buldu

2004 yapımı Sil Baştan (Eternal Sunshine of the Spotless Mind), ayrılık acısını unutmak için hafızalarını sildiren bir çifti konu alıyor (IMDb)
2004 yapımı Sil Baştan (Eternal Sunshine of the Spotless Mind), ayrılık acısını unutmak için hafızalarını sildiren bir çifti konu alıyor (IMDb)

Kanada'daki McGill Üniversitesi'nden araştırmacılar, aldatılan kişilerin acı hatıralarını köreltmek için ilginç bir yöntem geliştirdi.
Araştırmada, genellikle yüksek tansiyon, migren ve anksiyete bozuklukları için reçete edilen propranolol adlı bir beta-bloker (kalbin iş yükünü azaltan ilaçlar) kullanıldı.
Söz konusu ilacın, bu anılarla ilişkili travmanın etkisini azaltması amaçlandı. Hastalardan acı verici hatıraları ilacın etkisi altındayken tekrar düşünmeleri istendi. Bu sayede hatıraların köreltilmesi hedeflendi.
Bulgular, ihanetin ardından travma geçiren kişilerde uyum bozukluğunun ortadan kaldırılması için umut vaat ediyor.
Uyum bozukluğu, yaşamdaki önemli bir olay veya değişiklik karşısında ortaya çıkan psikolojik bir durum. Bu bozukluktan mustarip kişilerde uykusuzluk, depresif ruh hali, içine kapanma ve odaklanma zorluğu gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor. Ağır vakalarda intihar düşünceleri de görülebiliyor.
Araştırmacılar, uyum bozukluğuyla ilgili belirli kriterleri karşılayan 55 kişi üzerinde deney yaptı. Bu kişiler tek eşli ilişkilerinde ihanete uğramış ve bunun sonucunda uyum bozukluğuna işaret eden belirtiler göstermeye başlamıştı.
Deneklere ilk olarak travmatik anılarını yazmaları ve daha sonra belirli bir dozda propranolol almaları istendi. Katılımcılar yazdıkları anıları ilacı aldıktan sonra yüksek sesle okumaya başladı. Bu esnada katılımcıların hissettiği terleme, titreme ya da gerginlik gibi stres kaynaklı belirtiler de not edildi.
55 kişiden 48'i propranolol alarak anılarını yüksek sesle okudukları 5 seansı tamamladı. Daha sonra araştırmacıların verdiği anketleri doldurdu.
48 kişiden 35'i, travmayla ilgili belirtilerde iyileşme gözlemlediklerini bildirdi. Anketler, bu semptomlardaki iyileşmelerin 4 ay kadar sürdüğüne dair kanıt sağladı.
Hakemli bilimsel dergi Journal of Affective Disorders'ta yayımlanan araştırmanın ortak yazarı Alain Brunet, "Romantik ilişkilerde ihanet ilginç bir konu çünkü çok üzücü" diye konuştu:
"Ayrıca, bireylerin profesyonel yardım almasının en yaygın nedenlerinden biri. Son olarak da ihanete uğramış bireyler için çok az hizmet mevcut."
Geliştirilmekte olan bu deneysel tedavi gelecekte kullanım için umut vaat etse de araştırmacılar, şimdilik temkinli olmak gerektiğini vurguluyor.
Zira bu tedavinin yaygın kullanıma geçilmeden önce daha fazla insan üzerinde denenmesi ve etkinliğiyle güvenliğinin daha ayrıntılı incelenmesi gerekiyor.
Independent Türkçe, Psypost, Futurism



Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
TT

Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre "yanlış bilgi yayma"daki rolü nedeniyle Brezilya'da (Cumartesi) bloke edilmeye başlanan "X" platformu, başta otoriter rejimlere sahip olanlar olmak üzere birçok ülkede de yasaklandı.

Birçok ülkede geçici olarak yasaklanan bu sosyal ağ, örneğin 2011'de Mısır'da, 2014 ve 2023'te Türkiye'de ve hatta 2021'den önce ve sonra Özbekistan'da meydana gelen siyasi protestolar ve başkanlık seçimleri hakkında bilgi yayma yeteneğini kanıtladı.

Çin

Çin, Twitter platformunu (“X”in eski adı) daha dünyada meşhur olmadan yasakladı. Çinliler, Haziran 2009'dan bu yana, yani Çin'in Tiananmen Meydanı'nda başlattığı kanlı baskının yirminci yıldönümünü anmadan iki gün önce bu platformu kullanmamaya başladılar ve yerine geniş çapta "Weibo" ve "WeChat" platformlarını kullandılar.

İran

Yetkililer, Haziran 2009'da gerçekleşen tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına ilişkin protestoların ardından Twitter'ı yasakladı; bu karar, yayımlanmasından sonra 15 yıl yürürlükte kaldı.

Ancak uygulama, kadınların maruz kaldığı baskılara karşı yurt dışındaki protesto hareketlerine ilişkin haberlerin 2022 yılı sonunda yayınlanmasına katkı sağladı.
Türkmenistan

Orta Asya'daki son derece izole ülke, diğer birçok yabancı hizmet ve web sitesine ilave olarak 2010 yılının başlarında Twitter'ı engellemeye başladı.

Yalnızca devlete ait Türkmen Telekom şirketi tarafından sağlanan internet taraması yetkililerin denetimine tabidir.

Kuzey Kore

Kuzey Kore, 2010 yılında "ülkeyle ilgilenen yabancılara" yakınlık gösterip kendi Twitter hesabını açtıktan sonra, Nisan 2016'da uygulamayı Facebook, YouTube, bahis siteleri ve pornografiyle birlikte engelledi.

Birkaç hükümet web sitesi dışında internete erişim, ağın kullanımını az sayıda yetkiliyle sınırlayan kapalı rejim tarafından yakından izleniyor.

Myanmar

Platform, Aung San Suu Kyi'nin sivil hükümetini deviren askeri darbeye karşı yapılan protestolar nedeniyle engellendikten sonra, Şubat 2021'den beri erişim sağlanamıyor.

O tarihten bu yana iktidardaki askeri cunta interneti kısıtlama konusunda kararlılığını sürdürüyor.

Rusya

Moskova, "yasa dışı içerik" yayınlanmasını kınayarak, 2021'den bu yana Twitter'a erişimi yavaşlattı ve Twitter kullanımını kısıtladı.

Mart 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı başladıktan hemen sonra siteye erişimi resmi olarak engelledi. Ancak birçok Rus, "X"i bir "Sanal Özel Ağ" veya "VPN" programı aracılığıyla kullanıyor; bu program, programı çağıran kişinin adresini gizleyerek yasağı aşmalarına olanak tanıyor.

Pakistan

Ordunun desteklediği hükümet, Şubat 2024'teki parlamento seçimlerinden bu yana "X" platformunu yasakladı ve kararı "güvenlik gerekçelerine" bağladı.

Hapisteki eski Başbakan İmran Han'ın partisine ait olan bir muhalefet hesabı, platformda yaygın yolsuzluk suçlamalarını yayınlamıştı.

Venezuela

Yolsuzluk şüphelerine rağmen temmuz ayında yeniden seçilen Başkan Nicolas Maduro, ülke çapında şiddetle bastırılan gösterilerle birlikte, 9 Ağustos'ta platformun 10 gün yasaklanmasını emretti.

Yasak, süre dolmasına rağmen kaldırılmadı ve hâlâ yürürlükte

Brezilya

Engelleme, engellemeyi aşmak için sanal özel ağ (VPN) kullanmak gibi "teknolojik hilelere" başvuran kişilere 50.000 reali (yaklaşık 9.000 dolar) para cezası verilmesini içeren bir yargı kararı ile birlikte gerçekleştirildi.