Adli bilimcilerden şaşırtan araştırma: Kedileriniz suç delili olabilir

Araştırma 20 ev kedisi üzerinde yapıldı

Kediler, gelecekte cinayet veya hırsızlık vakalarının çözülmesinde rol oynayabilir (Unsplash)
Kediler, gelecekte cinayet veya hırsızlık vakalarının çözülmesinde rol oynayabilir (Unsplash)
TT

Adli bilimcilerden şaşırtan araştırma: Kedileriniz suç delili olabilir

Kediler, gelecekte cinayet veya hırsızlık vakalarının çözülmesinde rol oynayabilir (Unsplash)
Kediler, gelecekte cinayet veya hırsızlık vakalarının çözülmesinde rol oynayabilir (Unsplash)

Yeni bir araştırma, bir suç işlendiğinde olay yerinin yakınında olan ev kedilerinin delil olarak kullanılabileceğini gösterdi.
Bilim insanları, kedi kürkünün yakın çevredeki kişilere ait DNA'yı tutabileceğini tespit etti. Dahası, kürkten alınan örnekler polis soruşturmalarında kullanılabilecek kadar DNA içeriyor.
Avustralyalı bilim insanlarının yürüttüğü çalışma, evcil hayvanların DNA transferinde nasıl bir rol oynayabileceğine odaklanan ilk araştırma oldu.
Flinders Üniversitesi'nden adli bilimci Heidi Monkman, "Olay yeri incelemelerinde insan DNA'sının toplanması çok önemli" diye konuştu.
"Ancak kedi ve köpek gibi evcil hayvanların insanın DNA aktarımıyla ilgisine dair yeterli veri yok" diyen Monkman, şöyle devam etti:
"Bu refakatçi hayvanlar, ev sakinlerinin veya olay yerine yakın zamanda gelen ziyaretçilerin varlığını ve faaliyetlerini değerlendirmede epey rol oynayabilir."
İnsanların bir nesneyle kısa süreli temas etmesi bile genetik izini bulaştırması için yeterli. Bu nesnelerden alınan DNA, bir şüpheliyi mahkum etmek için tek başına yeterli olmasa da kanıtları desteklemek için çok önemli.
Öte yandan, kişinin DNA'sını bırakması için o yüzeye mutlaka dokunması da gerekmiyor. Örneğin hareket ederken vücudundan savrulan deri hücrelerinde veya kıllarda da taşınabiliyor.
Kediler de tam bu noktada devreye giriyor.
Monkman ve ekibi, evcil kedilerin kürküne bulaşan insan DNA'sının analiz edilebilir düzeyde olup olmadığını görmek istedi.
Çalışma 15 haneden 20 kedi üzerinde yapıldı. Her kedinin sağ tarafındaki kürkten örnekler toplandı ve incelendi. Daha sonra bunlar hayvan sahiplerinden alınan DNA'larla karşılaştırıldı.
Bunun yanı sıra, hane sakinleri, kedilerin günlük davranışları ve alışkanlıklarına dair anketler doldurdu. Anketlerde kediye ne sıklıkta dokunulduğu gibi sorular da yer aldı.
Kedilerden alınan örneklerin yüzde 80'inde saptanabilir DNA örnekleri bulundu. Üstelik, hayvanın o kişiyle en son ne zaman temas ettiği veya tüylerinin ne kadar uzun olduğu sonucu değiştirmedi.
Tespit edilen DNA'ların çoğu, kedinin birlikte yaşadığı insanlarla uyuştu. 6 kedide ise bilinmeyen insanların DNA'sı tespit edildi. Bu kedilerin sahipleri son iki gün içinde evlerine hiç misafir gelmediğini söyledi.
Bilinmeyen bir kişinin DNA'sını taşıyan kedilerden biri, sfenks cinsi tüysüz bir kediydi.
Forensic Science International: Genetics Supplement Series adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan makalede, "Bu DNA'ların kediye nasıl transfer olduğu ve ne kadar süre kalabileceği henüz bilinmiyor" ifadeleri yer aldı:
"Tespit edilen DNA seviyelerini neyin etkileyebileceğine dair daha fazla araştırma yapılması gerekiyor."
Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org



Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
TT

Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Florida’dan Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti’nin faaliyetlerine son verdi.  

New York Times (NYT), Trump yönetiminin cumartesi günü gönderdiği bir e-postayla 40 yıllık Radyo Marti’nin faaliyetlerinin sonlandırılacağını duyurduğunu aktarıyor.

ABD’de yaşayan ve 2021’de Küba’da patlak veren protestoları destekleyen Ramon Saul Sanchez, bu haberin radyo çalışanlarının kendisiyle söyleşi yapmayı planladığı sırada geldiğini belirtiyor:

Kafaları çok karışmıştı. Bana ‘İşimize son verildiğini öğrendik. Gitmemiz gerekiyor’ dediler.

Trump, başta Amerika’nın Sesi (VOA) olmak üzere federal hükümet tarafından finanse edilen bazı medya kuruluşlarında bütçe ve personel sayısının azaltılması kararını vermişti.

Kararda, VOA, Özgür Avrupa ve Asya Radyosu’yla Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti'ye ev sahipliği yapan ABD Küresel Medya Ajansı'nın fonksiyonlarının minimum seviyeye çekilmesi yönünde talimatlar yer almıştı.

VOA çalışanları ve bazı medya örgütleri, “hukuka aykırı” olduğu gerekçesiyle kararı mahkemeye taşımıştı.

ABD Kongresi’ndeki Küba kökenli üç siyasetçiden biri olan Mario Diaz-Balart, Trump’la görüşerek radyonun faaliyetlerinin yeniden başlamasını talep edeceğini belirtiyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise “durumun karmaşık ve değişken olduğunu” bildiriyor. Trump’ın atadığı Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Küba kökenli. Cumhuriyetçi liderin Latin Amerika Özel Temsilcisi Mauricio Claver-Carone sınırlı da olsa radyonun faaliyetlerini sürdüreceğini düşündüğünü ifade ediyor.

Radyo, 1983’te dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından kurulmuştu. Fidel Castro ve Küba Komünist Partisi karşıtı lobicilik faaliyetleriyle tanınan Küba kökenli iş insanı Jorge Mas Canosa’nın talebiyle hayata geçirilen radyo, Soğuk Savaş’ta adaya sansürsüz yayın yapmayı hedefliyordu.

NYT, Trump’ın bu kararla “Castro kardeşlerin 40 yıldır yapamadığını tek hamlede gerçekleştirdiğini” yazıyor.

Diğer yandan Radyo Marti, Soğuk Savaş'tan kalma modası geçmiş bir yayın kuruluşu olarak da görülüyordu. Radyoyu eleştirenler, Küba’daki komünist yönetim hakkında tek taraflı yayınlar yapıldığına dikkat çekiyor. Radyo, defalarca Kongre raporlarına konu olan yolsuzluk skandallarına da karışmıştı. Kuruluşa bağlı televizyon kanalı TV Marti ise Küba’da o kadar sık engellendi ki adada “Görünmeyen TV” diye adlandırılıyor.

ABD'nin Küba'ya yönelik ambargoları ilk kez 1960'da başlatıldı ve ilerleyen yıllarda kapsamı daha da genişletildi. Öte yandan ABD'nin Küba'ya yönelik ambargosunu kaldırmasına dair karar tasarısı 2012'den bu yana her yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (BMGK) kabul ediliyor. Fakat bağlayıcılığı bulunmayan BMGK kararı sadece tavsiye niteliği taşıyor ve uluslararası toplumun tutumunu gösteriyor.

Independent Türkçe, New York Times, El Pais