Beklenmedik Güneş fırtınası Yeni Zelanda'da iletişimi felç etti

Güneş'teki hareketlilik üç yıl içinde zirveye çıkacak

20 Haziran 2013'te meydana gelen bir Güneş patlaması (NASA)
20 Haziran 2013'te meydana gelen bir Güneş patlaması (NASA)
TT

Beklenmedik Güneş fırtınası Yeni Zelanda'da iletişimi felç etti

20 Haziran 2013'te meydana gelen bir Güneş patlaması (NASA)
20 Haziran 2013'te meydana gelen bir Güneş patlaması (NASA)

Güneş'te meydana gelen sürpriz bir patlama Dünya'yı etkileyerek bazı bölgelerde radyo iletişiminin aksamasına neden oldu.
Patlama nedeniyle uzaya savrulan plazma dalgası, gezegene ulaşarak Avustralya'nın bazı bölgelerinde ve Yeni Zelanda'nın tamamında iletişim kesintilerini meydana getirdi.
Dünya'nın manyetik alanıyla etkileşime giren bu plazma dalgalarına Güneş rüzgarı veya Güneş fırtınası adı veriliyor. Manyetik alan sayesinde bu radyoaktif parçacıklar yüzeydeki canlılara zarar vermiyor. Ancak yörüngedeki uydular ve iletişim cihazları için tehlike yaratıyor.
AR3141 adı verilen Güneş lekesinde meydana gelen patlama, "M5 sınıfı" diye kategorize edildi.
M sınıfı patlamalar, bazı radyo frekanslarını bozabilen ve bazen astronotları normalden daha yüksek radyasyon seviyelerine maruz bırakabilen orta büyüklükteki patlamaları ifade ediyor.
Güneş patlamaları yaydıkları X-ışınlarının yoğunluğuna göre 5 kategoride (A, B, C, M ve X) sınıflandırıyor. Patlama, her seviye bir öncekinin 10 katı yoğunluğa sahip.
Söz konusu patlama beklenmedik bir şekilde meydana geldiği için bilim insanlarını şaşırttı. Hatta uzaydaki bu tür olayları takip eden internet sitesi Space Weather  özür açıklaması yayımladı:
"Özür dileriz, bu olay için herhangi bir uyarda bulunamadık. Patlama öngörülmeden meydana geldi."

Güneş'teki hareketlilik artıyor
Bilim insanları, Güneş'teki patlamaların birkaç yıl içinde giderek artacağını ve zirve noktasına ulaşacağını belirtiyor. Çünkü Güneş, şu anda hareketli bir evrede.
Yıldız her 11 yılda bir, sakin veya fırtınalı geçen bir döngüsünü tamamlıyor ve yenisini başlatıyor. Güneş'in 2019'da 25. döngüsüne girdiği biliniyor. Bu döngülerden sakin olanına, yani yıldızdaki patlamaların ve lekelerin minimum seviyeye indiği dönemlere "solar minimum" adı veriliyor.
Güneş lekelerinin arttığı ve patlamaların da sıklaştığı evrelerse "solar maksimum" diye adlandırılıyor.
Uzmanlara göre yıldız şu anda hareketli bir dönemden geçiyor. Ancak henüz başında olduğu için 2022'nin çok şiddetli olaylara tanıklık etmeyeceği düşünülüyor.
2025'teyse solar maksimum evresi zirve noktasına ulaşacak. Bu nedenle bilim insanları özellikle 2025 civarında şiddetli patlamaların Dünya'yı etkilemesini bekliyor.
 
 Independent Türkçe, Livescience, SpaceWeather



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe