2035 yılına kadar ‘artık saniye’ uygulaması terk edilecek

Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
TT

2035 yılına kadar ‘artık saniye’ uygulaması terk edilecek

Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi

Dünya zamanının ölçümünden sorumlu kuruluş Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu (BIPM), bilim adamlarının ve hükümet temsilcilerinin bir araya geldiği, geçtiğimiz Cuma günü Fransa'da yapılan bir toplantıda, ‘artık saniye’ uygulamasının 2035 yılına kadar kaldırılması için oylama yapıldığını duyurdu.
Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den aktardığı habere göre tıpkı artık yıllar uygulamasında olduğu gibi atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi.
Artık saniyeler, çoğu insan tarafından fark edilmeden geçip giderken, navigasyon, yazılım, iletişim, ticaret ve hatta uzay yolculuğu gibi doğru ve kesintisiz zaman akışı gerektiren bir dizi sistemde sorunlara yol açabilirler.
Ancak artık saniyelerin düzenlenmesi, çalışmalarını, dünyanın saatlerini belirlediği uluslararası kabul görmüş standart zaman dilimi olan Eşgüdümlü Evrensel Zaman'a (UTC) dayalı olarak yürüten BIPM için bir ikilem oluşturmaya başladı.
Artık saniye eklemeyi 2035 yılına kadar terk etme kararı, BIPM ofisinin 59 üye ülkesi ve Paris'in batısındaki Versailles Sarayı’nda her 4 yılda bir düzenlenen Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı'na katılan diğer taraflar tarafından onaylandı.
AFP’ye açıklamada bulunan BIPM'nin zaman departmanının şu anki direktörü olan Patrizia Tavella, “Bu tarihi karar, şu anda düzensiz olan artık saniyelerin neden olduğu kesintiler olmadan saniyelerin sürekli akışına izin verecek” ifadelerini kullandı.
E-posta aracılığıyla AFP’nin sorularını yanıtlayan Tavella, ‘Değişikliğin 2035 yılında yahut daha öncesin yürürlüğe gireceğini’ söyledi. Tavella, Rusya’nın karara karşı oy kullandığını belirtirken Moskova, kararı 2040 yılına kadar ertelemek istediği için karşı oy kullandığını açıkladı.
Tavella, diğer ülkelerin 2025 ya da 2030 gibi daha kısa bir zamanda artık saniye uygulamasını terk etme çağrısında bulunduğunu, bu nedenle 2035 yılının en iyi zaman dilimi olduğunu söyledi.
ABD ve Fransa, değişikliğin gerçekleşmesi için baskı yapan ülkeler arasında yer aldı.
‘UTC ile Dünya'nın dönüşü arasındaki ilişkinin kurulmadığını’ vurgulayan Tavella, günlük yaşayışta insanlar için ‘hiçbir şeyin değişmeyeceğini’ de sözlerine ekledi.
Saniyeler, Dünya'nın dönüşünü analiz eden gökbilimciler tarafından uzun süredir ölçülsede zamanı ölçmek için bir mekanizma olarak atomların frekansını kullanan atomik saatlerin ortaya çıkışıyla çok daha doğru bir zaman ölçümü çağının temellerini atılmış oldu.  Ancak Dünya'nın biraz daha yavaş dönmesi, iki zamanın senkronize olmasını engelledi.
Bu boşluğun doldurulması için 1972 yılında artık saniye uygulamasına geçildi. O tarihten bu yana en son 2016 yılında olmak üzere düzensiz aralıklarla 24 saat olarak varsaydığımız bir güne toplamda 27 saniye eklendi.



Birleşik Krallık, bomba imhasında "devrim yaratacak" robot köpeklerini tanıttı

Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
TT

Birleşik Krallık, bomba imhasında "devrim yaratacak" robot köpeklerini tanıttı

Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)

Birleşik Krallık'ın (BK) yeni robot köpekleri, yapılan testlerde bombaları başarıyla etkisiz hale getirdi. 

Bomba imha operasyonlarında robotların kullanılması yeni bir uygulama değil. Ancak bilim insanları ve hükümetler, insanları tehlikeye atacak durumları en aza indirecek yöntemler arıyor.

Bu çalışmalar kapsamında BK Savunma Bakanlığı önemli bir adım attı. Yeni tanıtılan robot köpekler, testlerde bombaları saptayıp etkisiz hale getirmeyi başardı. 

Bakanlığın dün (5 Şubat) yaptığı açıklamada "Patlayıcıları etkisiz hale getirebilen robot köpekler, bomba imha operasyonlarında devrim yaratacak ve gerek BK'de gerekse yurtdışında faaliyet gösterirken askeri personel için riski önemli ölçüde azaltacak" ifadelerine yer verildi. 

Savunma Bilim ve Teknoloji Laboratuarı'nın (DSTL) yürüttüğü 4 günlük testlerde robotlar, kapıları kendi başına açıp kapattı, merdivenlerde gezindi ve sensörleriyle patlayıcıları saptayıp inceledi.

Ardından ya robotik kollarını kullanarak ya da daha küçük patlayıcılarda ateş ederek onları etkisiz hale getirdiler.

Testlerde insan bir operatör de yer aldı ancak yapay zekayla çalışan robot, görevlerin büyük bir kısmını kendi başına yerine getirebildi. 

Yetkililer, yeni robot kendi başına rahatlıkla dolaşırken personelin zarar görmeyeceği bir uzaklıkta süreci takip edebildiğini söylüyor.

Testlerde ayrıca drone'lar da bombaların bulunmasına ve halkın alandan uzak tutulmasına yardımcı oldu.

DSTL Bilim ve Teknoloji Direktörü Prof. Andy Bell, "Bu, halkımızı ve ülkemizi ölümcül tehditlere karşı güvende tutmak için askeri ve ticari sistemleri bir araya getiren Savunma Bakanlığı'nın teknolojiden yararlanarak nasıl avantaj sağlayabileceğinin harika bir örneği" diyerek ekliyor: 

Endüstri ve akademiyle ortaklaşa çalışan DSTL, bilim ve teknolojinin sağladığı avantajla görevini başarıyla yerine getiriyor.

Independent Türkçe, New Atlas, Interesting Engineering, BK Savunma Bakanlığı