2035 yılına kadar ‘artık saniye’ uygulaması terk edilecek

Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
TT

2035 yılına kadar ‘artık saniye’ uygulaması terk edilecek

Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi
Atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi

Dünya zamanının ölçümünden sorumlu kuruluş Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu (BIPM), bilim adamlarının ve hükümet temsilcilerinin bir araya geldiği, geçtiğimiz Cuma günü Fransa'da yapılan bir toplantıda, ‘artık saniye’ uygulamasının 2035 yılına kadar kaldırılması için oylama yapıldığını duyurdu.
Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den aktardığı habere göre tıpkı artık yıllar uygulamasında olduğu gibi atomik saatlerin kaydettiği resmi saat ile Dünya'nın dönüşüyle hesaplanan bir gün arasındaki zaman farkın telafi edilebilmesi için son yarım yüzyılda saatlere saniyeler eklendi.
Artık saniyeler, çoğu insan tarafından fark edilmeden geçip giderken, navigasyon, yazılım, iletişim, ticaret ve hatta uzay yolculuğu gibi doğru ve kesintisiz zaman akışı gerektiren bir dizi sistemde sorunlara yol açabilirler.
Ancak artık saniyelerin düzenlenmesi, çalışmalarını, dünyanın saatlerini belirlediği uluslararası kabul görmüş standart zaman dilimi olan Eşgüdümlü Evrensel Zaman'a (UTC) dayalı olarak yürüten BIPM için bir ikilem oluşturmaya başladı.
Artık saniye eklemeyi 2035 yılına kadar terk etme kararı, BIPM ofisinin 59 üye ülkesi ve Paris'in batısındaki Versailles Sarayı’nda her 4 yılda bir düzenlenen Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı'na katılan diğer taraflar tarafından onaylandı.
AFP’ye açıklamada bulunan BIPM'nin zaman departmanının şu anki direktörü olan Patrizia Tavella, “Bu tarihi karar, şu anda düzensiz olan artık saniyelerin neden olduğu kesintiler olmadan saniyelerin sürekli akışına izin verecek” ifadelerini kullandı.
E-posta aracılığıyla AFP’nin sorularını yanıtlayan Tavella, ‘Değişikliğin 2035 yılında yahut daha öncesin yürürlüğe gireceğini’ söyledi. Tavella, Rusya’nın karara karşı oy kullandığını belirtirken Moskova, kararı 2040 yılına kadar ertelemek istediği için karşı oy kullandığını açıkladı.
Tavella, diğer ülkelerin 2025 ya da 2030 gibi daha kısa bir zamanda artık saniye uygulamasını terk etme çağrısında bulunduğunu, bu nedenle 2035 yılının en iyi zaman dilimi olduğunu söyledi.
ABD ve Fransa, değişikliğin gerçekleşmesi için baskı yapan ülkeler arasında yer aldı.
‘UTC ile Dünya'nın dönüşü arasındaki ilişkinin kurulmadığını’ vurgulayan Tavella, günlük yaşayışta insanlar için ‘hiçbir şeyin değişmeyeceğini’ de sözlerine ekledi.
Saniyeler, Dünya'nın dönüşünü analiz eden gökbilimciler tarafından uzun süredir ölçülsede zamanı ölçmek için bir mekanizma olarak atomların frekansını kullanan atomik saatlerin ortaya çıkışıyla çok daha doğru bir zaman ölçümü çağının temellerini atılmış oldu.  Ancak Dünya'nın biraz daha yavaş dönmesi, iki zamanın senkronize olmasını engelledi.
Bu boşluğun doldurulması için 1972 yılında artık saniye uygulamasına geçildi. O tarihten bu yana en son 2016 yılında olmak üzere düzensiz aralıklarla 24 saat olarak varsaydığımız bir güne toplamda 27 saniye eklendi.



Google yapay zekasının silahlarda kullanılmasının önünü açtı

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Google yapay zekasının silahlarda kullanılmasının önünü açtı

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Google'ın daha önce yapay zeka sistemlerinin silah ve gözetimde kullanılmasını yasaklayan etik kurallarını kaldırdığı bildirildi.

Washington Post'un haberine göre teknoloji devi, daha 30 Ocak'ta yapay zekasının silah, gözetleme ve "genel zarara neden olan veya olması muhtemel" diğer teknolojilerde kullanılmayacağını söylemişti.

The Independent cevap hakkı için Google'la iletişime geçti.

Salı günü yapay zeka alanında çalışan üst düzey şirket yetkililerinin kaleme aldığı blog yazısında şirket, "giderek karmaşıklaşan jeopolitik ortamda yapay zeka liderliği için küresel rekabet yaşandığını" savundu.

Yazıda, "Demokrasilerin özgürlük, eşitlik ve insan haklarına saygı gibi temel değerlerin rehberliğinde yapay zeka gelişimine öncülük etmesi gerektiğine inanıyoruz" dendi.

Ve bu değerleri paylaşan şirketlerin, devletlerin ve kuruluşların insanları koruyan, küresel büyümeyi ve ulusal güvenliği destekleyen bir yapay zeka yaratmak için birlikte çalışması gerektiğine inanıyoruz.

2018'de şirket, ABD Savunma Bakanlığı'nın drone videolarını analiz etmek için Google teknolojisini kullanmak üzere yaptığı sözleşme nedeniyle şirket içi protestolarla karşılaştıktan sonra, yapay zekasının silahlarda kullanılmasını yasaklamıştı.

Görsel kaldırıldı.
Google, Pentagon için drone videolarını analiz eden geçmiş çalışmaları nedeniyle çalışanlarının protestolarıyla karşılaşmıştı (AP)

Google'da yaşandığı bildirilen değişiklikler, teknoloji endüstrisinde süregelen daha büyük bir değişimle paralellik gösteriyor. Elon Musk gibi birçok teknoloji lideri siyasi olarak sağa kayarken, ABD savunma ve gözetim yetkilileriyle ortaklık kurma isteğinde artış var.

Aralık ayında ChatGPT üreticisi OpenAI, drone'lara karşı askeri savunmada kullanılmak üzere teknoloji geliştirmek için bir başka teknoloji şirketi Anduril'le ortaklık kurduğunu duyurmuştu.

OpenAI daha önce teknolojisini askeri kullanımdan men etmişti ancak geçen yıl politikalarını değiştirerek bazı işbirliklerine izin verdi.

OpenAI, Wall Street Journal'a yaptığı açıklamada Anduril'le geliştirilen teknolojinin sadece savunma uygulamalarında kullanılacağını belirtmiş ve CEO Sam Altman, şirketinin "teknolojinin demokratik değerleri korumasını sağlamayı" amaçladığını söylemişti.

Bir başka büyük yapay zeka şirketi Anthropic, savunma kurumlarına hizmet vermek için teknoloji firması Palantir ve Amazon Web Services'le işbirliği yapıyor.

Palantir, Anduril, OpenAI, Saronic ve Scale AI'ın, Boeing ve Lockheed Marin gibi eski yüklenicilere meydan okumak amacıyla Pentagon'un ana sözleşmelerine teklif vermek üzere konsorsiyum oluşturmak için Musk'ın havacılık firması SpaceX'le görüşmelerde bulunduğu bildiriliyor.

Geçmişte Demokrat adaylarla aynı safta yer almasına rağmen, teknoloji sektörü yeni yönetimle birlikte çalışmak için yoğun çaba sarf ediyor. Teknoloji şirketleri Trump'ın göreve başlama fonuna milyon dolarlık bağışlarda bulundu ve Meta, Amazon, Apple ve Google CEO'ları geçen ay yemin törenine katıldı.

Bu değişimi kimse, geçmişte Demokratlara verdiği destekten vazgeçip Trump'a arka çıkmak için 290 milyon dolardan fazla para harcayan Musk'tan daha iyi temsil edemez. Artık Musk, maliyet düşürücü Hükümet Verimliliği Bakanlığı girişimi aracılığıyla federal hükümetin harcama öncelikleri üzerinde eşi benzeri görülmemiş bir etkiye sahip. Şirketlerinin federal hükümetle yaptığı milyonlarca dolarlık sözleşmeler göz önüne alındığında bu, etik kaygılara yol açıyor.

Teknoloji endüstrisi, DeepSeek'in piyasaya sürülmesi dahil Çin'in yapay zeka alanındaki hızlı ilerlemeleri göz önüne alındığında savunma kurumuyla daha yakın bir işbirliğinin gerekli olduğunu savunuyor. Çinli bir şirketin ABD'li rakipleriyle boy ölçüşen ancak maliyetinin çok altında geliştirilen yapay zeka asistanı DeepSeek'in piyasaya sürülmesi ABD hisselerinin çakılmasına neden olmuştu.

Independent Türkçe