Erdoğan ve Sisi'nin tarihi el sıkışmasının ardından Mısır-Türkiye ilişkileri nasıl şekillenir?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü)
TT

Erdoğan ve Sisi'nin tarihi el sıkışmasının ardından Mısır-Türkiye ilişkileri nasıl şekillenir?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin Katar’ın ev sahipliğinde düzenlenen 2022 FIFA Dünya Kupası’nın açılış töreninde el sıkışması iki ülkede olduğu kadar bölgesel olarak da ilgi uyandırdı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Mısırlı kaynaklar, iki liderin el sıkışmasının tesadüf olmadığını ve özellikle Suudi Arabistan’ın ev sahipliğinde düzenlenen Al-Ula Zirvesi sırasında Körfez ülkelerinin Doha ile uzlaşmasıyla Mısır-Katar ilişkilerinin iyileşmesinden sonra Katar’ın son zamanlarda Kahire ile Ankara arasındaki ilişkileri yumuşatmaya çalıştığını söyledi.
İsminin açıklanmasını istemeyen Mısırlı kaynaklar, Erdoğan ve Sisi’nin el sıkışmanın ardından iki ülke arasındaki ilişkilerde bekleyen sorunları daha derinlemesine tartışmak için üst düzey yetkililer düzeyinde diplomatik ve siyasi adımlar atılacağını belirtti.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin Doha’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile tokalaşmasının, iki ülke ve halkları birbirine bağlayan tarihi bağların derinliğinin vurguladığını ifade etti.
Şarku’l Avsat’ın resmi Facebook sayfasından yapılan açıklamadan aktardığı bilgilere göre, Sözcü Radi, iki taraf arasındaki ilişkilerin gelişmesinin başlangıcı olacağı konusunda her iki liderin de mutabık kaldığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Katar dönüşünde uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bir süreç başlayabilir demiştik. Böyle bir sürecin başlaması için burada bir adım atılmış oldu” dedi.
Erdoğan, “Yeniden niye olmasın, yeniden niye başlamasın? Bunların sinyalini verdik. İnşallah fevkalade bir hal olmadıktan sonra bu adımı hayırlısıyla atarız. Bizim tabii kendilerinden tek isteğimiz; bu görüşmelerle birlikte, bize karşı Akdeniz’de tavır içinde olanlara yönelik burada biz barışı ikame edelim, onunla beraber yolumuza inşallah devam edelim” ifadelerini kullandı.
Türkiye ve Mısır cumhurbaşkanları, birçok bölgesel ve uluslararası etkinliğe katılmalarına rağmen ilk kez el sıkıştı.
Sisi ve Erdoğan’ın tokalaşmasından önce, Erdoğan’ın geçen yılın Ağustos ayında “Mısır halkı bizim kardeşimiz. Bizim Mısır halkıyla dargın olmamız mümkün değil. Onun için de bir an önce orayla da bu barışı bizim temin etmemiz gerekiyor” şeklindeki açıklaması da dahil olmak üzere, gözlemcilerin ‘olumlu işaretler’ olarak yorumladığı çeşitli işaretler geldi.

“Diplomatik önemi var”
Kahire Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Tarık Fehmi, “Mısır ve Türkiye cumhurbaşkanları arasındaki el sıkışmanın diplomatik önemi var” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Fehmi, “Türkiye, bölgeye girmenin anahtarının Mısır olduğunu anlıyor. Mısır ise, Doğu Akdeniz’in güvenliğinden taviz verilmemesi veya Güney Kıbrıs Rum Yönetimi veya Yunanistan’la ortaklığı da dahil olmak üzere kapatılan konuların yeniden açılması şartıyla Türkiye’nin edebileceği teklifleri kabul etmekten çekinmiyor” dedi.
Fehmi açıklamasında ayrıca şu ifadeleri kullandı;
“Türkiye Mısır’ın, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile birlikte bölgede güçlü ve merkezi bir oyuncu haline geldiğinin ve Türkiye’nin iki ülke ile ilişkilerinin iyileşmesinin Mısır ile ilişkiler düzeyinde önemli sonuçlara yol açacağının farkında. Sorunların son bulması, çözüme kavuşturulması ve ortadan kaldırılması Türkiye’nin çıkarınadır. Bu, Türkiye Cumhurbaşkanı için yalnızca yaklaşan seçimlerde gerçek bir istikrar sağlayabilir, aynı zamanda Adalet ve Kalkınma Partisi’nin bölgesel projesini pazarlamada ilerleme şansını da artırabilir.”
Fehmi açıklamasında ayrıca şunları söyledi;
“Adalet ve Kalkınma Partisi, Erdoğan’ın bölgedeki önemli ülkelerle ilişkilere zarar verdiğine inanan muhalefeti susturmak ve gidişatı gecikmeden düzeltmek için çalışıyor. Geçen yılın başından bu yana bölge ülkeleri, başta Türkiye olmak üzere iç hesaplar nedeniyle tansiyonu düşürme eğiliminde. Ankara, Mısır ile yakınlaşma yolunda bir dizi adım attı. Bunların arasında, 2021’de yaklaşık 4,5 milyar dolara ulaşan ihracat değerindeki artış var. Mısır’dan yaptığı ithalatın değeri ise yüzde 28,4 artışla 2,2 milyar dolara ulaştı.”
Fehmi, “Bu olumlu göstergeler, iki ülke arasındaki ilişkilerde, çözümü derinlemesine ve samimi istişareler gerektiren çetrefilli sorunların varlığını ortadan kaldırmaz. Bunlar arasında Türkiye’nin Libya’dan paralı askerlerin çıkarılmasına ilişkin herhangi bir öneriyi hayata geçirmemesi yer alıyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Mısır eski Dışişleri Bakanı Muhammed el-Urabi, “Mısır-Türkiye ilişkilerinin normale döndürülmesi konusunda konuşmak için daha gidilecek çok yol var. Bu diyaloğu yeniden kurmak için olumlu bir adım” ifadelerini kullandı.
Urabi, Mısır’ın Irak ve Suriye’ye yönelik ulusal taahhüdüne ek olarak, Libya’daki durum ve Akdeniz’in güvenliği de dahil olmak üzere çok önemli konularda iki ülkenin vizyonunda çok sayıda ve derin farklılıklar olduğuna vurgu yaptı.
Bölgedeki Türk politikasında büyük bir değişiklik olmayacağını öne süren Urabi, bu politikayı ‘katı’ ve ‘sadece kişisel çıkarla sınırlı’ olarak nitelendirdi.
İki ülke, geçtiğimiz yıl iki ülkenin dışişleri bakan yardımcılarının başkanlığında istikşafi görüşmeler gerçekleştirdi.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri Ekim ayında yaptığı bir açıklamada, “Türkiye ile müzakerelerin seyri, Ankara’nın uygulamalarında herhangi bir değişiklik olmadığı için yeniden başlatılmadı” ifadelerini kullanmıştı.
Diğer yandan, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Katar’dan ayrılmadan önce Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Sani ile bir telefon görüşmesi yaptı.
Sisi, Şeyh Tamim bin Hamad ve Katar halkını Dünya Kupası’nın açılış töreninde elde edilen başarı için kutladı.
Sisi ayrıca konukseverlik ve iyi karşılama için minnettarlığını dile getirerek, iki ülke arasındaki derin tarihi ilişkileri vurguladı.
Katar Emiri de, Sisi’nin açılış törenine katılması ve iki ülke arasındaki ilişkileri pekiştirecek ziyaretinden dolayı teşekkürlerini dile getirdi.



Suriye kıyı kesiminde orman yangınları yayılıyor… Alevleri söndürmek için Türkiye ve Ürdün'den yardım

Suriye'nin Lazkiye kenti kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan orman yangınından yükselen dumanları izleyen bir adam (EPA)
Suriye'nin Lazkiye kenti kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan orman yangınından yükselen dumanları izleyen bir adam (EPA)
TT

Suriye kıyı kesiminde orman yangınları yayılıyor… Alevleri söndürmek için Türkiye ve Ürdün'den yardım

Suriye'nin Lazkiye kenti kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan orman yangınından yükselen dumanları izleyen bir adam (EPA)
Suriye'nin Lazkiye kenti kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan orman yangınından yükselen dumanları izleyen bir adam (EPA)

Ürdün Sivil Savunma Müdürlüğü ekipleri bugün Suriye kıyı kesimindeki Lazkiye vilayetinde çıkan orman yangınlarını söndürme çalışmalarına katılmaya başladı.

Suriye Sivil Savunma Teşkilatı’nın Facebook sayfasından yapılan paylaşımda, “Ürdün Sivil Savunma Müdürlüğü ekipleri, Lazkiye kırsalındaki orman yangınlarının söndürülmesinde Suriye Sivil Savunması Teşkilatı yangın söndürme ekiplerine destek olmak üzere Suriye kıyı bölgelerine girmeye başladı” denildi.

cdfgth
Suriye Sivil Savunma Teşkilatı’ndan bir görevli Lazkiye kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde büyük bir yangının çıktığı yerde yangınla mücadele ediyor. (EPA)

Paylaşımda, “Ürdün Krallığı, Lazkiye kırsalındaki orman yangınlarının kontrol altına alınması ve söndürülmesinde Suriye Sivil Savunma Teşkilatı ekiplerine katılmaya ve destek vermeye hazır olduğunu ifade etmiştir” ifadesi yer aldı.

Yangınla mücadele ekipleri, zorlu hava koşulları, şiddetli rüzgarlar ve çalışmaları engelleyen ve personelin yaşamına tehdit oluşturan savaş kalıntılarının varlığı gibi karşılaştıkları büyük zorluklara rağmen dört gündür çalışmalarını sürdürüyor.

cdfgth
Büyük çaplı yangın üçüncü gününde de devam ediyor. (EPA)

Söndürme çalışmalarına Türkiye tarafından gönderilen 62 itfaiye ekibi, iki helikopter ve 11 araç katıldı.

cdfgty
Bir Türk yangın söndürme helikopteri, Suriye'nin Lazkiye kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan yangını söndürme çalışmalarına katıldı. (EPA)

Suriye Acil Durum ve Afet Yönetimi Bakanlığı, Lazkiye'nin kuzey kırsalındaki yangın söndürme operasyonlarına lojistik ve saha desteği sağlamak üzere bir dizi aktif Suriyeli kuruluşla iş birliği içinde ortak bir saha operasyon odası kurulduğunu açıkladı.

dfgty
Suriye'nin Lazkiye kırsalındaki Kastal Maaf bölgesinde çıkan orman yangınının genel görünümü (EPA)

Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre, Suriye Acil Durum ve Afet Yönetimi Bakanı Raid es-Salih bugün X platformunda yaptığı paylaşımda, operasyon odasının yangın söndürme ekiplerini desteklemek için su taşıma araçları sağlayarak, eğitimli itfaiyecilerden oluşan gönüllü ekipler organize ederek ve yangın hatlarını açmak ve yangının yayılmasını önlemeye katkıda bulunmak için kullanılan ağır makineler sağlayarak görevine başladığını söyledi.

Bakan, bu zor koşullarda destek ve yardım sağlayan katılımcı kuruluşlara ve tüm bireylere takdirlerini sundu.

SANA’nın bildirdiğine göre yangınla mücadele ekipleri, sert iklim koşulları, güçlü rüzgarlar ve çalışmaları engelleyen ve personelin yaşamı için tehdit oluşturan savaş kalıntılarının varlığı gibi karşılaştıkları büyük zorluklara rağmen dört gündür çalışmalarını sürdürüyor.