Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
TT

Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)

Atık kıyafet tepeleriyle geçen sene haber olan Atacama Çölü bir kez daha gündemde. AFP, "Şili'nin eşsiz Atacama Çölü, dünyanın çöpleriyle kirlendi" başlığını attığı haberi bugün geçti.
Çölde atık giysilerden oluşan tepelerin yanı sıra ayakkabı mezarlığı, sıra sıra dizilen lastikler ve arabalar var.
Ülke uzun süredir ABD, Avrupa ve Asya'daki ikinci el ya da satılmamış ürünler için bir merkez haline büründü. Bu ürünler ya Latin Amerika'da satılıyor ya da sonu çöldeki çöplükler oluyor.
Haber ajansı, Alto Hospicio adlı serbest bölgeye geçen yıl yaklaşık 46 bin tonu aşkın kıyafetin gönderildiğini bildirdi.
Çevre aktivistleri, kimyasallarla dolu bu kıyafetlerin biyolojik parçalanmasının 200 yıl kadar sürebildiğini; toprağı, havayı ve yeraltı sularını kirlettiğini belirtti. Bu yığınlarda ara ara yangınlar da meydana geliyor.
Avuakt ve aktivist Paulin Silva şöyle konuştu:
"Malzeme son derece yanıcı. Yangınlar zehirli. Sorumluları bulmamız gerektiğini düşünüyorum. Atılan nesneler çevreyi ve insan sağlığını tehdit ediyor."
Serbest bölgeden Peru, Bolivya ve Paraguay gibi ülkelere çok sayıda otomobil gönderiliyor. Satılmayan araçlarsa, Atacama Çölü'ndeki mezarlıklara atılıyor. Lastik yığınları da çöle dağılmış durumda.

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"
Atacama'da ayrıca bakır ve lityum madenciliği de yoğun şekilde yapılıyor. Endemic Roots adlı çevreci örgütün başkanı Carmen Serrano, Atacama'nın pek çok kişi tarafından "kaynak çıkarılabilecek veya cepleri doldurabilecek bir yer" olarak görüldüğünü savundu.
Çöl kasabası Alto Hospicio'nun belediye başkanı Patricio Ferreira ise "Artık sadece ülkenin arka bahçesi değil, aynı zamanda dünyanın arka bahçesiyiz. Bu daha da kötü" dedi.
Dünya genelindeki farkındalık ve çevre koruma faaliyetlerindeki eksikliklerinden yakınan Ferreira, şu ifadeler kullandı:
"Terk edilmiş gibi hissediyoruz. Topraklarımız kurban edilmiş gibi geliyor."
Benzersiz ve kırılgan bir ekosisteme sahip Atacama Çölü'nün genişliği 100 bin kilometreye ulaşıyor. Dünyanın en kurak çölü unvanına sahip bölgede yağmur nadiren görülüyor. Bazı yerlerdeyse hiç yağmıyor.
Çölün en kurak yeri Yungay bölgesinde susuzluğa, güneşten gelen radyasyona ve çok az besine uyum sağlayan mikroorganizmalar yaşıyor. Bilim insanları bu yaşam formlarının hem Dünya hem de diğer gezegenlerdeki evrime dair bilgiler barındırabileceğini düşünüyor.
Şili'deki Ekoloji ve Biyolojik Çeşitlilik Enstitüsü'nde görev yapan araştırmacı Pablo Guerrero, bu ekosistemin çok kırılgan olduğunu vurguladı.
Guerrero kirlilik, iklim değişikliği ve insanlar sebebiyle nesli tükendiği düşünülen kaktüs türleri olduğunu belirtti:
"Maalesef bu durum son yıllarda sistematik olarak kötüleşiyor."



TikTok, çocuklar video yükleyince ebeveynlere haber verecek

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

TikTok, çocuklar video yükleyince ebeveynlere haber verecek

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yeni güvenlik araçlarının bir parçası olarak TikTok, çocuklar yeni videolar yüklediğinde ebeveynlere bildirim gönderecek.

Bu özellikler, uygulamanın onu kullanan gençlere verebileceği zararlar konusundaki endişeleri gidermeyi amaçlıyor.

Bu korkuları gidermek için uzun süredir devam eden girişimlerin bir parçası olarak TikTok, daha önce ebeveynlerin ve çocukların hesaplarını birbirine bağlamasına olanak tanıyan "Aile Eşleştirme" araçlarını kullanıma sunmuştu. TikTok artık ebeveynlere çocuklarının hesaplarında neler olup bittiğini çok daha fazla gösterecek.

Bunlar, çocukları yeni bir video yüklediğinde bildirim alma, çocuklarının içerik akışını belirleyen ilgi alanlarını ve hesaplarındaki gizlilik ayarlarını görme gibi özellikleri içeriyor.

Şirket ayrıca, platformundaki içerik üreticilerinin refahını korumayı amaçlayan yeni özellikler de kullanıma sundu. Yorumları daha iyi filtrelemenin yolları, belirli kelimeleri, emojileri veya TikTok canlı yayınını sessize alma özelliği bunlardan bazıları.

TikTok ve diğer sosyal medya platformları, gençlere gösterilen içerikler nedeniyle sürekli eleştirilere maruz kalıyor. TikTok, bu endişelere verdiği yetersiz yanıtlar nedeniyle de eleştirildi. Bunlar arasında, geçen yıl Birleşik Krallık'taki yayın denetim kurumu Ofcom'un resmi talebine doğru yanıt vermediği için aldığı 1,8 milyon sterlinlik (yaklaşık 97 milyon TL) para cezası da var.

Independent Türkçe