Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
TT

Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)

Atık kıyafet tepeleriyle geçen sene haber olan Atacama Çölü bir kez daha gündemde. AFP, "Şili'nin eşsiz Atacama Çölü, dünyanın çöpleriyle kirlendi" başlığını attığı haberi bugün geçti.
Çölde atık giysilerden oluşan tepelerin yanı sıra ayakkabı mezarlığı, sıra sıra dizilen lastikler ve arabalar var.
Ülke uzun süredir ABD, Avrupa ve Asya'daki ikinci el ya da satılmamış ürünler için bir merkez haline büründü. Bu ürünler ya Latin Amerika'da satılıyor ya da sonu çöldeki çöplükler oluyor.
Haber ajansı, Alto Hospicio adlı serbest bölgeye geçen yıl yaklaşık 46 bin tonu aşkın kıyafetin gönderildiğini bildirdi.
Çevre aktivistleri, kimyasallarla dolu bu kıyafetlerin biyolojik parçalanmasının 200 yıl kadar sürebildiğini; toprağı, havayı ve yeraltı sularını kirlettiğini belirtti. Bu yığınlarda ara ara yangınlar da meydana geliyor.
Avuakt ve aktivist Paulin Silva şöyle konuştu:
"Malzeme son derece yanıcı. Yangınlar zehirli. Sorumluları bulmamız gerektiğini düşünüyorum. Atılan nesneler çevreyi ve insan sağlığını tehdit ediyor."
Serbest bölgeden Peru, Bolivya ve Paraguay gibi ülkelere çok sayıda otomobil gönderiliyor. Satılmayan araçlarsa, Atacama Çölü'ndeki mezarlıklara atılıyor. Lastik yığınları da çöle dağılmış durumda.

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"
Atacama'da ayrıca bakır ve lityum madenciliği de yoğun şekilde yapılıyor. Endemic Roots adlı çevreci örgütün başkanı Carmen Serrano, Atacama'nın pek çok kişi tarafından "kaynak çıkarılabilecek veya cepleri doldurabilecek bir yer" olarak görüldüğünü savundu.
Çöl kasabası Alto Hospicio'nun belediye başkanı Patricio Ferreira ise "Artık sadece ülkenin arka bahçesi değil, aynı zamanda dünyanın arka bahçesiyiz. Bu daha da kötü" dedi.
Dünya genelindeki farkındalık ve çevre koruma faaliyetlerindeki eksikliklerinden yakınan Ferreira, şu ifadeler kullandı:
"Terk edilmiş gibi hissediyoruz. Topraklarımız kurban edilmiş gibi geliyor."
Benzersiz ve kırılgan bir ekosisteme sahip Atacama Çölü'nün genişliği 100 bin kilometreye ulaşıyor. Dünyanın en kurak çölü unvanına sahip bölgede yağmur nadiren görülüyor. Bazı yerlerdeyse hiç yağmıyor.
Çölün en kurak yeri Yungay bölgesinde susuzluğa, güneşten gelen radyasyona ve çok az besine uyum sağlayan mikroorganizmalar yaşıyor. Bilim insanları bu yaşam formlarının hem Dünya hem de diğer gezegenlerdeki evrime dair bilgiler barındırabileceğini düşünüyor.
Şili'deki Ekoloji ve Biyolojik Çeşitlilik Enstitüsü'nde görev yapan araştırmacı Pablo Guerrero, bu ekosistemin çok kırılgan olduğunu vurguladı.
Guerrero kirlilik, iklim değişikliği ve insanlar sebebiyle nesli tükendiği düşünülen kaktüs türleri olduğunu belirtti:
"Maalesef bu durum son yıllarda sistematik olarak kötüleşiyor."



Yeni Jurassic World filmi gişede durdurulamıyor

Jurassic World: Yeniden Doğuş, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor (Universal)
Jurassic World: Yeniden Doğuş, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor (Universal)
TT

Yeni Jurassic World filmi gişede durdurulamıyor

Jurassic World: Yeniden Doğuş, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor (Universal)
Jurassic World: Yeniden Doğuş, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor (Universal)

Universal'ın dinozor serisinin yeni halkası Jurassic World: Yeniden Doğuş (Jurassic World: Rebirth), vizyona girmesinden 5 hafta sonra dünya çapında 766 milyon dolarlık hasılatla büyük bir başarıya imza attı. 

Film, bu yıl 750 milyon dolar barajını aşmayı başaran üç Hollywood yapımından biri oldu. Bu başarıya erişen diğer yapımlar Disney'in 1 milyar dolar hasılat yapan Lilo ve Stiç (Lilo & Stitch) uyarlaması ve Warner Bros.'un gişede 955 milyon dolar kazanan Bir Minecraft Filmi (A Minecraft Movie).

Özellikle uluslararası izleyiciler filme büyük ilgi gösterdi; 766 milyon dolarlık toplam hasılatın 448 milyon doları ABD dışındaki gişelerden geldi. En yüksek hasılat elde edilen ülkeler ise 42 milyon dolarla Birleşik Krallık ve İrlanda, 34 milyon dolarla Meksika ve 28 milyon dolarla Almanya oldu.

Bu etkileyici rakamlara rağmen Jurassic World: Yeniden Doğuş, Chris Pratt ve Bryce Dallas Howard'ın rol aldığı önceki üçlemenin seviyesine henüz ulaşabilmiş değil. O filmlerin her biri 1 milyar dolar barajını aşmayı başarmıştı.

Yönetmenliğini Rogue One: Bir Star Wars Hikayesi (Rogue One: A Star Wars Story), İstila (Monsters) ve Godzilla'yla tanınan Gareth Edwards'ın üstlendiği filmde Scarlett Johansson, genetik bir atılımın anahtarı olabilecek dinozor DNA'sını kurtarmakla görevlendirilen ekibin lideri Zora Bennett karakterine hayat veriyor. 

Kadroda Johansson'a Jonathan Bailey, Mahershala Ali, Luna Blaise, Rupert Friend ve Manuel Garcia-Rulfo gibi isimler eşlik ediyor.

Temmuz başında vizyona giren film, ABD gişesindeki 92 milyon dolarlık açılışla iyi bir başlangıç yapmıştı.

Jurassic World: Yeniden Doğuş, eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alsa da seyircilerin dinozor kaosuna hâlâ büyük ilgi gösterdiğini ortaya koydu. Önceki Jurassic World filmlerinin gerisinde kalsa da elde ettiği başarı serinin yeni devam halkalarıyla yoluna devam edeceğini gösteriyor.

Independent Türkçe, Variety, ScreenRant