NASA'nın uzay aracı Orion, Ay'ın yüzeyinden çarpıcı görüntüler paylaştı

Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
TT

NASA'nın uzay aracı Orion, Ay'ın yüzeyinden çarpıcı görüntüler paylaştı

Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)

NASA'nın Orion uzay aracı, şimdiye kadarki en zorlu denemesinde uzayda süzülürken çarpıcı görüntüler paylaştı.
Önceki haftalarda NASA, Artemis programı kapsamında uzay aracını Ay'a göndermeyi başarmıştı. Bu, insanları taşımak için kullanılmadan önce hem kapsül hem de onu taşıyan roket için büyük bir testti.
NASA, test başarıyla tamamlanırsa, kapsülün sonunda insanları Ay'a ve muhtemelen güneş sisteminin daha da içine, Mars görevlerine taşıyacağını umuyor.
Orion
(NASA)
Ancak Orion'un ilk olarak Ay'ın etrafında dönüp geri gelmesi ve NASA'nın, Orion'un şimdiye kadar tasarladığı "en güvenli uzay aracı" olduğu iddialarını kanıtlaması gerekiyor.
Orion bu yolculuğu gerçekleştirirken, dışında monte edilmiş kameralarla uzayın fotoğraflarını çekti.
Bu fotoğraflar arasında Dünya'ya gönderdiği, Orion'u sıyırarak geçen Ay yüzeyinin çarpıcı, yakın plan görüntüleri de yer alıyor.
Bu görüntüler Artemis I görevinin 6. gününde, Artemis'e monte edilmiş optik navigasyon kameraları kullanılarak çekildi.

Ay'ın fotoğraflarının çekilmesini sağlamanın yanı sıra, bu kamera da kendi testlerinden geçiyor. Mürettebatın da yer alacağı gelecek görevlerde bu kamera, uzay aracını yönlendirmek için kullanılacak. Bu tür görüntülerin toplanması mühendislere de kameranın performansını değerlendirmek için gerekli verileri sağlıyor.
Daha sonra görevin 9. gününde Orion uzay aracı, Ay'ın fotoğrafını çekmek için güneş paneline monte edilmiş kameraları kullandı. Eninde sonunda Orion, Ay'ın etrafındaki uzak bir yörüngeye girecek.
Orion dönüp Dünya'ya, gelecek ay geri geleceği yere baktığı bir fotoğraf daha çekti.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news