NASA'nın uzay aracı Orion, Ay'ın yüzeyinden çarpıcı görüntüler paylaştı

Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
TT

NASA'nın uzay aracı Orion, Ay'ın yüzeyinden çarpıcı görüntüler paylaştı

Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)
Uzay ajansı, kapsülün bir gün insanları Ay'ın yüzeyine taşıyacağını umuyor (AP)

NASA'nın Orion uzay aracı, şimdiye kadarki en zorlu denemesinde uzayda süzülürken çarpıcı görüntüler paylaştı.
Önceki haftalarda NASA, Artemis programı kapsamında uzay aracını Ay'a göndermeyi başarmıştı. Bu, insanları taşımak için kullanılmadan önce hem kapsül hem de onu taşıyan roket için büyük bir testti.
NASA, test başarıyla tamamlanırsa, kapsülün sonunda insanları Ay'a ve muhtemelen güneş sisteminin daha da içine, Mars görevlerine taşıyacağını umuyor.
Orion
(NASA)
Ancak Orion'un ilk olarak Ay'ın etrafında dönüp geri gelmesi ve NASA'nın, Orion'un şimdiye kadar tasarladığı "en güvenli uzay aracı" olduğu iddialarını kanıtlaması gerekiyor.
Orion bu yolculuğu gerçekleştirirken, dışında monte edilmiş kameralarla uzayın fotoğraflarını çekti.
Bu fotoğraflar arasında Dünya'ya gönderdiği, Orion'u sıyırarak geçen Ay yüzeyinin çarpıcı, yakın plan görüntüleri de yer alıyor.
Bu görüntüler Artemis I görevinin 6. gününde, Artemis'e monte edilmiş optik navigasyon kameraları kullanılarak çekildi.

Ay'ın fotoğraflarının çekilmesini sağlamanın yanı sıra, bu kamera da kendi testlerinden geçiyor. Mürettebatın da yer alacağı gelecek görevlerde bu kamera, uzay aracını yönlendirmek için kullanılacak. Bu tür görüntülerin toplanması mühendislere de kameranın performansını değerlendirmek için gerekli verileri sağlıyor.
Daha sonra görevin 9. gününde Orion uzay aracı, Ay'ın fotoğrafını çekmek için güneş paneline monte edilmiş kameraları kullandı. Eninde sonunda Orion, Ay'ın etrafındaki uzak bir yörüngeye girecek.
Orion dönüp Dünya'ya, gelecek ay geri geleceği yere baktığı bir fotoğraf daha çekti.



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters