İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'dan ŞİÖ'ye tam üyelik açıklaması

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
TT

İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'dan ŞİÖ'ye tam üyelik açıklaması

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, mecliste onaylanan Şanghay İşbirliği Örgütü'ne tam üyeliğe ilişkin tasarıyı İran’ın “kararlılığının ve ciddiyetinin bir göstergesi” olarak değerlendirdi.
Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, kişisel Twitter hesabından, İran Meclisi’nin onayladığı Şanghay İşbirliği Örgütü'ne (ŞİÖ) tam üyeliğe ilişkin tasarı hakkında paylaşımda bulundu.
İran'ın Şanghay İş birliği Örgütü'ne üye olmasına ilişkin tasarının mecliste onaylanmasını değerlendiren Abdullahiyan, bunun “Tahran'ın bölgesel, uluslararası ve ekonomik iş birliğini geliştirme ve Asya'ya bakış açısını güçlendirme konusundaki kararlılığının ve ciddiyetinin bir göstergesi” olduğunu belirtti.
Abdullahiyan mesajının devamında, “Çok taraflılık yaklaşımı bu yüzyılın gerçeğidir" ifadesini kullandı.
Pazar günü İran Meclisi'nde yapılan açık oturumda ülkenin ŞİÖ’ye katılımına ilişkin tasarının ana başlıkları ve detayları görüşülerek oylamaya sunulmuştu.
Oylamada 237 milletvekilinin yer aldığı, İran’ın Şanghay İş birliği Örgütü’ne katılımına ilişkin tasarının 203 kabul, 3 ret ve 4 çekimser oyla onaylandığı belirtilmişti.

İran’ın ŞİÖ’ye üyelik süreci
2005 yılında ŞİÖ'ye gözlemci üye olarak katılan İran'ın tam üyelik süreci Eylül 2021'de başlatılmıştı.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 14 Eylül’de Özbekistan'ın Semerkant kentinde, İran'ın ŞİÖ'ye tam üyeliğine dair taahhüt belgesini örgütün Genel Sekreteri Zhang Ming ile imzaladığını açıklamıştı.
Türkiye'nin "diyalog ortağı" olarak yer aldığı ŞİÖ, ilk olarak "Şanghay Beşlisi" adıyla 1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan temsilcilerinin Çin'in Şanghay kentinde bir araya gelerek Sınır Bölgelerinde Askeri Güvenin Derinleştirilmesi Anlaşması'nı imzalamasıyla kurulmuştu.
2001'de Özbekistan'ın da katılımıyla üye sayısı 6'ya çıkan Şanghay Beşlisi'nin adı "Şanghay İş birliği Örgütü" olarak değiştirilmişti. Pakistan ve Hindistan da daha sonra tam üye olarak örgüte kabul edilmişti.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.