Alzheimer ilacı lecanemab önemli bir bilimsel buluş olarak nitelendirildi

Alzheimer dünya çapında yaklaşık 30 milyon kişiyi etkiliyor (Reuters)
Alzheimer dünya çapında yaklaşık 30 milyon kişiyi etkiliyor (Reuters)
TT

Alzheimer ilacı lecanemab önemli bir bilimsel buluş olarak nitelendirildi

Alzheimer dünya çapında yaklaşık 30 milyon kişiyi etkiliyor (Reuters)
Alzheimer dünya çapında yaklaşık 30 milyon kişiyi etkiliyor (Reuters)

Bir grup araştırmacı, Lecanemab isimli yeni bir Alzheimer ilacının hastalığın beyindeki tahribatını yavaşlattığını ve hastalığın erken evrelerindeki hastalarda bilişsel gerilemeyi azalttığını bildirdi.
Şarku'l Avsat'ın BBC’den aktardığı habere göre, bilim insanlarının ‘bilimsel buluş’ olarak nitelendirdiği bu ilaç, Alzheimer için etkili tedaviler oluşturmada onlarca yıllık başarısızlığa son veriyor ve en yaygın bunama türü olan Alzheimer’ı tedavi etmek için yeni bir ilaç çağının mümkün olduğunu gösteriyor.
Şu anda, Alzheimer hastalığı olan kişilere semptomlarını yönetmeye yardımcı olması için bazı ilaçlar veriliyor, ancak bu ilaçlar dünya çapında yaklaşık 30 milyon insanı etkileyen hastalığın seyrini değiştiremiyor.
Lecanemab adı verilen yeni ilaç, Alzheimer hastalığı olan kişilerin beyinlerinde biriken beta-amiloid proteinine saldırıyor.
Araştırmacılar, hastalığın erken evrelerinde hastalıktan muzdarip bin 795 gönüllü üzerinde ilacın klinik bir denemesini gerçekleştirdi ve katılımcılara 18 ay boyunca lecanemab infüzyonları verildi.
San Francisco’daki Clinical Trials on Alzheimer’s Disease konferansında sunulan ve sonuçları New England Journal of Medicine’de yayınlanan araştırmada, ilacın hastalığın beyindeki tahribatını yüzde 27 oranında yavaşlattığı görüldü.
Bir dizi sağlık uzmanı, bu etkinin biraz ‘küçük’ olmasına rağmen, hastalığın gelecekte etkili bir şekilde tedavi edilebileceği konusunda büyük umut verdiğini söyledi.
İngiltere Demans Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Bart De Strooper, ilacın Alzheimer hastaları için gerçek bir tedavi seçeneği sağlayan türünün ilk örneği olduğunu söyledi.
Çalışmanın verileri ve sonuçları, ilacın yaygın kullanım için onaylanıp onaylanamayacağına yakında karar verecek olan ABD’deki düzenleyiciler tarafından değerlendiriliyor.
İlacı geliştiren iki şirket olan Japonya merkezli Eisai ve ABD merkezli Biogen Pharmaceuticals, önümüzdeki yıl başka ülkelerde de ilaç için onay almayı planlıyor.



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances