Netanyahu, bir askerin ordudan uzaklaştırılmasını eleştiren Ben Gvir karşısında orduya destek verdi

Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
TT

Netanyahu, bir askerin ordudan uzaklaştırılmasını eleştiren Ben Gvir karşısında orduya destek verdi

Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )

Yeni hükümeti kurmakla görevlendirilen Binyamin Netanyahu, aşırı sağcı Yahudi Gücü Partisi lideri Itamar Ben Gvir’i eleştirenlere destek vererek, ‘İsrail ordusunu herhangi bir siyasi tartışmanın dışında tutma’ çağrısında bulundu.
Netanyahu, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İsrail ordusu halkın ordusudur ve sağ görüşten sol görüşten herkesi İsrail ordusunu herhangi bir siyasi tartışmanın dışında bırakmaya çağırıyorum” Dedi.
Netanyahu'nun açıklaması, İsrail ordusunun geçtiğimiz Cuma günü Batı Şeria'nın el-Halil kentinde eylemcilere saldıran ve alay eden askerleri cezalandırma kararını eleştiren müttefiki Ben Gvir'e yanıt olarak geldi. Ben Gvir’in bu eleştirisi orduda büyük bir öfkeyle karşılanmıştı.
Netanyahu'nun tweetinden önce, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, Ben Gvir'in açıklamalarına tepki göstererek sağdan veya soldan hiçbir politikacının ordunun iç operasyonel kararlarına müdahale etmesine izin vermeyeceğini söyledi.
Kochavi, Ben Gvir'in ordu komutanlarının el-Halil olayındaki askerleri cezalandırma kararlarına yönelik eleştirilerini ‘toplumun inmemesi gereken kaygan bir yokuş’ olarak nitelendirdi. Kochavi, orduyu herhangi bir siyasi gündemi desteklemek için kullanmanın ordunun meşruiyetine ve görevlerini yerine getirme kabiliyetine zarar verdiğini söyledi.
Ben Gvir, Kochavi'ye yanıt vererek, kendisine saygı duyduğunu ve siyasi açıklamalar yapmaktan kaçınacağını söyledi.
El-Halil’de askerlerin Filistinli ve İsrailli göstericilere saldırması sonrası Ben Gvir'in İsrail ordusunun kararlarını eleştirmesinin ardından İsrail'de büyük bir tartışma patlak verdi.
Sosyal medyada yer alan görüntülerde, İsrail askerlerinin, el-Halil’de İsrailli solcu aktivistlere fiziksel saldırıda bulunduğu ve aşırı sağcı Milletvekili Itamar Ben Gvir’in Ulusal Güvenlik Bakanı olarak tüm bunlara son verip düzeni sağlayacağı konusunda tehdit ettiği görüldü.
Söz konusu askerlerden biri, “Ben Gvir buradaki işleri yoluna koyacak. İşte bu, sizler kaybettiniz. Eğlence bitti” ifadelerini kullanıyor.
Başka bir görüntüde, bir askerin aktivistlerden birini yumruk atıp yere düşürdüğü ve silahını üzerine doğrulttuğu da görülüyor. Başka bir askerin insanlara “Defolun buradan” diye bağırdığı duyuldu.
Videoyu çeken solcu aktivist ise, “Neden? Yasadışı bir şey mi yapıyorum?”  diye sorunca, asker, “Yaptığınız her şey yasa dışı. Kanun benim” diyerek, aktivistlerin uzaklaşmasını istedi.
Yeni hükümette Ulusal Güvenlik Bakanı olarak atanması beklenen aşırı sağcı milletvekili Itamar Ben Gvir, hükümet kurulur kurulmaz askerin ordudan uzaklaştırılmasıyla ilgili olarak ordudan açıklama talep edeceğini söyledi.
Askerin yanlış bir şey yapmadığını ve davranışında kabul edilemez bir şey olmadığını söyleyen Ben Gvir, bahsi geçen askeri hapishanede ziyaret etmek istediğini belirtti.
Çarşamba günü İsrail ordusu, ‘geçen hafta El Halil'de solcu aktivistlerle çatışan İsrail Ordusu’na bağlı Givati ​​Tugayı askerlerinin uygunsuz davrandığını’ yeniden bildirdi.
Ordu, “Vatandaşlara yönelik şiddet içeren davranışlar kabul edilemez. Bir askerin saldırgan bir şekilde kendini ifade etmesi yasaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Ordu, bir eylemciye saldırdığı tespit edilen askerin görevden uzaklaştırıldıktan sonra soruşturma altına alındığını ​​ve soruşturmanın sonuçlarının yakında askeri savcıya sunulacağını açıkladı.
Başka bir askerin, İsrail ordusundaki bir askere yakışmayan şekilde bir aktivisti sözlü olarak taciz ettiği ve bu askerin görevden uzaklaştırıldığı ve askeri üstte 10 gün hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi.
Asker, yargılanması sırasında eylemlerini kabul ederek pişmanlığını dile getirdi ve eylemlerin ciddiyetini anladığını ve suçun sorumluluğunu kabul ettiğini belirtti.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.