Netanyahu, bir askerin ordudan uzaklaştırılmasını eleştiren Ben Gvir karşısında orduya destek verdi

Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
TT

Netanyahu, bir askerin ordudan uzaklaştırılmasını eleştiren Ben Gvir karşısında orduya destek verdi

Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )
Göstericiler, İsrail askerlerinin geçtiğimiz Eylül ayında el-Halil yakınlarında göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından dağıldı (European Pressphoto Agency (EPA) )

Yeni hükümeti kurmakla görevlendirilen Binyamin Netanyahu, aşırı sağcı Yahudi Gücü Partisi lideri Itamar Ben Gvir’i eleştirenlere destek vererek, ‘İsrail ordusunu herhangi bir siyasi tartışmanın dışında tutma’ çağrısında bulundu.
Netanyahu, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İsrail ordusu halkın ordusudur ve sağ görüşten sol görüşten herkesi İsrail ordusunu herhangi bir siyasi tartışmanın dışında bırakmaya çağırıyorum” Dedi.
Netanyahu'nun açıklaması, İsrail ordusunun geçtiğimiz Cuma günü Batı Şeria'nın el-Halil kentinde eylemcilere saldıran ve alay eden askerleri cezalandırma kararını eleştiren müttefiki Ben Gvir'e yanıt olarak geldi. Ben Gvir’in bu eleştirisi orduda büyük bir öfkeyle karşılanmıştı.
Netanyahu'nun tweetinden önce, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, Ben Gvir'in açıklamalarına tepki göstererek sağdan veya soldan hiçbir politikacının ordunun iç operasyonel kararlarına müdahale etmesine izin vermeyeceğini söyledi.
Kochavi, Ben Gvir'in ordu komutanlarının el-Halil olayındaki askerleri cezalandırma kararlarına yönelik eleştirilerini ‘toplumun inmemesi gereken kaygan bir yokuş’ olarak nitelendirdi. Kochavi, orduyu herhangi bir siyasi gündemi desteklemek için kullanmanın ordunun meşruiyetine ve görevlerini yerine getirme kabiliyetine zarar verdiğini söyledi.
Ben Gvir, Kochavi'ye yanıt vererek, kendisine saygı duyduğunu ve siyasi açıklamalar yapmaktan kaçınacağını söyledi.
El-Halil’de askerlerin Filistinli ve İsrailli göstericilere saldırması sonrası Ben Gvir'in İsrail ordusunun kararlarını eleştirmesinin ardından İsrail'de büyük bir tartışma patlak verdi.
Sosyal medyada yer alan görüntülerde, İsrail askerlerinin, el-Halil’de İsrailli solcu aktivistlere fiziksel saldırıda bulunduğu ve aşırı sağcı Milletvekili Itamar Ben Gvir’in Ulusal Güvenlik Bakanı olarak tüm bunlara son verip düzeni sağlayacağı konusunda tehdit ettiği görüldü.
Söz konusu askerlerden biri, “Ben Gvir buradaki işleri yoluna koyacak. İşte bu, sizler kaybettiniz. Eğlence bitti” ifadelerini kullanıyor.
Başka bir görüntüde, bir askerin aktivistlerden birini yumruk atıp yere düşürdüğü ve silahını üzerine doğrulttuğu da görülüyor. Başka bir askerin insanlara “Defolun buradan” diye bağırdığı duyuldu.
Videoyu çeken solcu aktivist ise, “Neden? Yasadışı bir şey mi yapıyorum?”  diye sorunca, asker, “Yaptığınız her şey yasa dışı. Kanun benim” diyerek, aktivistlerin uzaklaşmasını istedi.
Yeni hükümette Ulusal Güvenlik Bakanı olarak atanması beklenen aşırı sağcı milletvekili Itamar Ben Gvir, hükümet kurulur kurulmaz askerin ordudan uzaklaştırılmasıyla ilgili olarak ordudan açıklama talep edeceğini söyledi.
Askerin yanlış bir şey yapmadığını ve davranışında kabul edilemez bir şey olmadığını söyleyen Ben Gvir, bahsi geçen askeri hapishanede ziyaret etmek istediğini belirtti.
Çarşamba günü İsrail ordusu, ‘geçen hafta El Halil'de solcu aktivistlerle çatışan İsrail Ordusu’na bağlı Givati ​​Tugayı askerlerinin uygunsuz davrandığını’ yeniden bildirdi.
Ordu, “Vatandaşlara yönelik şiddet içeren davranışlar kabul edilemez. Bir askerin saldırgan bir şekilde kendini ifade etmesi yasaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Ordu, bir eylemciye saldırdığı tespit edilen askerin görevden uzaklaştırıldıktan sonra soruşturma altına alındığını ​​ve soruşturmanın sonuçlarının yakında askeri savcıya sunulacağını açıkladı.
Başka bir askerin, İsrail ordusundaki bir askere yakışmayan şekilde bir aktivisti sözlü olarak taciz ettiği ve bu askerin görevden uzaklaştırıldığı ve askeri üstte 10 gün hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi.
Asker, yargılanması sırasında eylemlerini kabul ederek pişmanlığını dile getirdi ve eylemlerin ciddiyetini anladığını ve suçun sorumluluğunu kabul ettiğini belirtti.



İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
TT

İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.

İran medyası, ülke genelindeki çeşitli illerde füze denemelerinin başladığını bildirdi.

İran Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı, görgü tanıklarının ifadelerine ve vatandaşlardan gelen haberlere dayanarak, İran genelinde çeşitli yerlerde füze denemelerinin yapıldığını belirtti.

Haberlere göre, füzeler Loristan eyaletinin başkenti Hürremabad'da, Batı Kürdistan eyaletinin (batı) Mahabad şehrinde, İsfahan'da, Tahran'da (merkez) ve ülkenin kuzeydoğusundaki Horasan eyaletinin başkenti Meşhed'de görüldü.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.


İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
TT

İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün yaptığı açıklamada, İran’ın füze programının savunma amaçlı olduğunu ve müzakere edilemeyeceğini belirtti.

Bekayi, “İran'ın saldırganları caydırmak için tasarlanmış savunma yetenekleri hakkında hiçbir koşulda tartışma yapılmasına yer yoktur” dedi.

Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan İran’ın balistik füze programındaki herhangi bir genişlemenin hızlı bir müdahaleyi gerektirebilecek bir tehdit oluşturduğunu belirten bir brifing alması bekleniyor.

sdf
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), ülkenin güneyindeki Hürmüz Boğazı'nda düzenlenen askeri tatbikat sırasında füze ateşledi. (EPA)

İsrailli güvenlik kaynakları, İran’ın nükleer programını yeniden canlandırma yönünde adımlar atmaya başladığına dair bir dizi işaret bulunduğunu, ancak uranyum zenginleştirmeyi henüz yeniden başlatmadığını açıkladı. Şarku’l Avsat’ın Maariv gazetesinden aktardığına göre, son haftalarda İsrail ve ABD’nin önceki saldırılarında tahrip edilen nükleer reaktörler çevresinde sürekli bir hareketlilik gözlemleniyor.

Kaynaklar, ayda ortalama 3 bin balistik füze üretimi için yoğun çabalar sarf edildiğini belirtti. Bu füzeler eski nesil ve düşük isabetli olmasına rağmen, hedeflerine ulaşanlar ciddi yıkıma yol açabiliyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise dün yaptığı açıklamada, Tahran’ın ‘yeni bir saldırı olasılığını göz ardı etmediğini’, ancak ülkenin ‘tam anlamıyla ve öncesine göre daha fazla’ hazır olduğunu belirtti. Arakçi, bu hazırlığın amacının savaşı önlemek olduğunu, savaş istemek olmadığını vurguladı ve İran’ın haziran ayındaki saldırılarda zarar gören altyapıyı yeniden inşa ettiğini kaydetti.

fgt
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve ekibi, 12 Nisan'da Maskat'ta Amerikan heyetiyle yapılan dolaylı görüşmelerin ardından gerçekleştirilen ilk tur görüşmelerin arasında (Arşiv – AFP)

Nükleer tesislerine yönelik saldırılardan önce İran, uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştiriyordu. Bu oran, askeri kullanım seviyesine yakın kabul ediliyor. UAEA, savaşın başlaması sırasında İran’ın yaklaşık 441 kilogram bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu bildirmiş, ancak 13 Haziran’dan bu yana stokları doğrulamanın mümkün olmadığını açıklamıştı.

Batılı ülkeler, bu seviyede zenginleştirmenin sivil bir ihtiyaç olmadığını savunurken, UAEA İran’ın yüzde 60 oranında uranyum zenginleştiren, nükleer silaha sahip olmayan tek ülke olduğunu belirtiyor.