Yeni teknoloji işitme kaybı olanlara dokunarak müzik dinleme imkanı sunacak

"Gönderilen asıl uyarana farklı bir tepki almak için sinir sistemini 'hacklemek' gibi"

(Malaga Üniversitesi)
(Malaga Üniversitesi)
TT

Yeni teknoloji işitme kaybı olanlara dokunarak müzik dinleme imkanı sunacak

(Malaga Üniversitesi)
(Malaga Üniversitesi)

Bilim insanları, işitme kaybı olanların dokunarak müzik dinlemelerine imkan tanıyacak yeni bir teknolojinin prototipini geliştirdi.
LNCS akademik dergisinde tanımlanan bu prototip, "dokunsal illüzyonlar" kullanıyor ve monofonik müziği titreşime dayalı somut uyaranlara dönüştüren bir algoritmadan oluşuyor.
İspanya'daki Malaga Üniversitesi'nden araştırmacılar yaptıkları açıklamada, "Gönderilen asıl uyarana farklı bir tepki almak için sinir sistemini 'hacklemek' gibi" dedi.
Araştırmacılar çalışmada, müziğe ilişkin özellikleri ve yapıları "titreşim dokulu uyaranlara" dönüştüren bir algoritma geliştirdi.
The Independent'ta yer alan habere göre bu algoritma müziğin özelliklerini ve yapılarını, sesin "sembolik tasvirlerini" yaratan Müzik Enstrümanları Dijital Arabirimi (MIDI) dosyalarından alıyor.
Çalışmanın ortak yazarı Paul Remach, "Bu, müziği haritalamaya benzer bir şey" açıklamasını yaptı.
50'den fazla gönüllünün katıldığı çalışmada, "dokunsal illüzyonların" düzeninin katılımcılarda olumsuz duygulara göre daha fazla olumlu duygu tetiklediği ve orijinal müziğinkinden farklı bir duygusal tepki uyandırdığı öne sürülüyor.
Araştırmada bilim insanları, "Ritim, tempo ve melodi gibi müziğe ilişkin özellikler çoğunlukla dokunsal illüzyonların düzeninde tanımlanabilse de orijinal sesinkinden farklı bir duygusal tepkiye sebep oldu" açıklamasını yaptı.
Bilim insanları daha sonraki çalışmalarda titreşimin yönündeki ve konumundaki değişiklikler de dahil algoritmanın işlediği müzik özelliklerinin yelpazesini geliştirip genişletmeyi umuyor.
Araştırmacılar, "Cildin algılanabilir frekans aralığı işitme sistemininkinden daha düşük olduğu için zorlu bir süreç, bu da müziğin bazı özelliklerinin kaybına yol açabilir" diye açıkladı.
Bilim insanları prototipin, konserlere rahatça getirilebilecek akıllı telefonlar gibi teknolojik cihazlara kolayca aktarılabilecek, taşınabilir bir terminalin önünü açacağına inanıyor.
"Uzun vadede başarmak istediğimiz şey, duymayan insanların müzik 'dinleyebilmesi'" diyen Dr. Remach, bu teknolojinin ruhsal bozukluklara yönelik terapi ve ağrı tedavisi için de geliştirilebileceğini ekledi.



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news