Salih’ten tek bir Libya otoritesi kurulması çağrısı

Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih. (Reuters)
Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih. (Reuters)
TT

Salih’ten tek bir Libya otoritesi kurulması çağrısı

Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih. (Reuters)
Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih. (Reuters)

Libya Temsilciler Meclii Başkanı Akile Salih, Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile Temsilciler Meclisi'ne bağlı egemen kurumları yeniden yapılandırmak amaçlı büyük bir anlaşmada bulunacaklarını söyledi. Libya'da tek otorite oluşturulması hususunun yanı sıra bu konunun da önümüzdeki günlerde bir karara bağlanacağına işaret etti.
Mısır Meclis Başkanı Hanefi Cibali ile dün akşam Kahire'de yaptığı görüşmenin ardından televizyondan açıklamalarda bulunan Salih, “Şu an bu hususta çalışma sürecindeyiz. Mişri ile Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi Abdullah Basili'nin huzurunda görüşeceğiz. Libya krizini çözme yolundayız” ifadelerini kullandı.
Salih’in ifade ettiğine göre Mısır'ın Libya halkının yanında olduğunu teyit eden Cibali, Mısır Parlamentosu’nun da Libya'da bir çözüm bulmak için Libya yasama otoritesine destek çıktığını kaydetti.
Salih, Cibali’nin “Libya'nın egemenliği Libyalılarındır. Her şeye karar verecek olan onlardır. Temsilciler Meclisi'nin Libyalılar arasında tüm sorunları çözecek bir anlaşma için desteğe ihtiyacı var” sözlerini aktardı.
“Mısır da böyle yapıyor. Siyasi seçimi Libyalılara bırakıyor” ifadelerini kullanan Cibali, aynı zamanda Mısır Parlamentosu’nun devletin 24 üyesi ve milletvekillerinden oluşan bir komite atayarak 12 sayılı anayasa beyannamesini değiştirdiğini, Birleşmiş Milletler (BM) misyonu gözetiminde Kahire'de toplandıklarını ifade etti. Anayasal zeminde uzlaşıya varmak için önemli bir yol kat ettiklerini de sözlerine ekledi.
Bu komitenin çalışmalarındaki gecikmeyi Libya'ya yeni bir BM elçisi atanmanın gecikmesine bağlayan Salih sözlerini şöyle sürdürdü:
“Önümüzdeki günlerde bu komitelere anayasal kuralın sağlanması iki taraf arasında mutabakata varılanların yerine getirilmesi ve anlaşılamayan hususların oylamaya sunulması için Kahire'deki çalışmalarına devam etmeleri çağrısında bulunacağız. Uluslararası müdahale halen sürüyor olsa da Libyalıların iradeleri, dost ve kardeş ülkelerin desteği ile bu işin üstesinden geleceğimize inanıyorum.”
Söz konusu müdahalenin haksız olduğunu vurgulayan Salih, “Tüm ülkelerin çıkarları bizim açımızdan saklıdır. Taahhütlerimize ve yükümlülüklerimize saygı duyuyorum. Bireylerle değil, Libya halkıyla ilişki kurulmalı” dedi. Mısır'ın Libyalılara her zaman her aşamada yardımcı olduğuna dikkat çeken Salih, Mısır hükümetinin tutumlarını ve bu husustaki rolünü takdir ettiğini dile getirdi.
Tunus ziyaretinin ardından Trablus'a dönen Dibeybe, Tunus tarafıyla varılan mutabakatlara dayanarak bazı bakanlık ve kurumlara Tunus şirketlerine olan borçlarının ödenmesi yönünde çalışmalar yapılması talimatı verdi.
Dibeybe, idari merkezlerin geliştirilmesi, konut, kamu hizmetleri ve ulaşım projelerinin uygulanması yönündeki yetkili kurumlardan Tunuslu şirketlerin Libya'nın her alanda yeniden inşasına katkıda bulunmasını sağlamak için gerekli önlemlerin alınmasını istedi. Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı’ndan Tunus tarafındaki ilgili sektörlerle özel toplantılarda bulunmasını talep eden Dibeybe, Sağlık Bakanlığı’na ortaklık hususunda konusunda görüşmelerde bulunma talimatı verdi.
2011’den bu yana hastanelerin borçlarının belirlenmesi için Tunus Sanayi ve Ticaret Odası ile koordinasyon amacıyla Tunus'taki Libya büyükelçiliğini görevlendiren Dibeybe, Tunus hükümetine hükümetin teklifler ve satın alımlar için elektronik platformu etkinleştirme girişimi hakkında bilgi verilmesini istedi.
Twitter hesabından yaptığı açıklamada Tunus’ta Cumhurbaşkanı Kays Said ve Başbakan Necla Buden ile görüşmelerinin neticelerine övgüde bulunan Dibeybe, görüşmelerde iki kardeş halkın çıkarları ve vatandaşların önündeki engellerin ortadan kaldırılması konularının gündeme geldiğini aktardı. “Libya halkımıza karşı sorumluluğumuz, dış politikada pusulamız olmaya devam ediyor” vurgusunda bulundu.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.