ABD, İran rejimine yönelik yaptırımları sıkılaştıracak

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi bugün İran'ı kınayan bir kararı tartışıyor (AP)
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi bugün İran'ı kınayan bir kararı tartışıyor (AP)
TT

ABD, İran rejimine yönelik yaptırımları sıkılaştıracak

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi bugün İran'ı kınayan bir kararı tartışıyor (AP)
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi bugün İran'ı kınayan bir kararı tartışıyor (AP)

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi çarşamba günü (bugün) göstericilere İran rejimi tarafından yapılan baskıyı kınayarak, ABD yönetimini Tahran'a yönelik yaptırımları sıkılaştırmaya çağıran bir karar taslağını müzakere edecek.
Komite Başkanı Demokrat Senatör Bob Menendez’in ortaya koyduğu karar taslağı, iki partinin de geniş desteğiyle karşılandı. Taslak, İran halkının temel haklarını savunmak için mevcut gösterilere katılan ve İran rejimi tarafından işlenen insan hakları ihlallerini protesto etmek için hayatlarını riske atan İran halkının cesaret ve kararlılığına vurgu yapıyor. Ayrıca Mahsa Amini'nin (başörtüsünden dolayı ahlak polisi tarafından durdurulduktan sonra) öldürülmesini ve gösterilere katılan erkek, kadın ve çocuk göstericilere yönelik şiddeti kınıyor ve İran'ın güvenliğini sağlama çağrısında bulunuyor.
Karar taslağında İran güvenlik güçlerini protestocuların öldürülmesinden sorumlu tutan maddeler yer alıyor. Ayrıca taslağın içeriğinde, İran’da olayları gizlemek için yapılan internet kısıtlamalarını kırmak için kullanılabilecek alternatifler sunarak sistemi atlatmaya çalışan internet özgürlüğü programları destekleniyor ve internet kısıtlamasını aşmak için programlar geliştiren özel şirketlere övgüde bulunuluyor.
Milletvekilleri, ABD yönetiminin İran'daki ‘ahlak polisine’ yönelik son gösterilere ve yaptırımlara yanıt verme çabalarını desteklemekle birlikte aynı zamanda Beyaz Saray'ın bu konuda daha fazlasını yapabileceğini düşünüyorlar. Önerilen adımlar arasında, mevcut gösterileri şiddet kullanarak bastıran yetkililere ve gruplara insan haklarıyla ilgili acil yaptırımların uygulanması ilk sırada geliyor. Ayrıca bu adımlar arasında, yüz tanıma verilerini elde edip toplu gözetleme operasyonlarında kullanan ve başörtüsü takmayı dayatan İran rejimini engellemek için bir strateji geliştirmeye ek olarak İran'da İnternet hizmetini genişletmeyi amaçlayan çabaları ilerletmek için çalışmak da yer alıyor.
Sorunsuz geçmesi beklenen bu taslak, özel sektörü protestocuların ve aktivistlerin hükümet gözetimi ve baskısını aşmak amacıyla ihtiyaç duydukları araçlara sahip olmalarını sağlamak için Biden yönetimiyle birlikte çalışmaya çağırıyor. Uluslararası toplumun İranlı göstericileri destekleme çabalarını memnuniyetle karşılıyor.
Her iki partiden milletvekilleri, uluslararası toplumu, İran rejiminin barışçıl protestoculara yönelik şiddetini kınamaya ve insan hakları, ifade özgürlüğü ve toplanma hakkı ihlallerine dikkat çekmeye çağırırken bununla birlikte mevcut gösterileri bastırmaktan ve İran halkının haklarını ihlal etmekten sorumlu yetkililere ve gruplara insan haklarıyla ilgili yaptırımlar uygulamaya davet ettiler.



Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
TT

Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)

Ukrayna topraklarına saldırılarda kullanılan Kuzey Kore menşeli füzelerin, Batı yapımı devrelerle çalıştığı belirtiliyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN'in, Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne ait verilerden derlediği rakamlara göre bu yıl Ukrayna topraklarına düzenlenen saldırılarda toplamda 194 balistik füze kullanıldı. Kuzey Kore yapımı KN-23 füzeleri bunun üçte birini oluşturuyor. 

Ukrayna Başsavcılığı, Kuzey Kore üretimi füzelerle bu yıl düzenlenen saldırılarda toplamda en az 28 kişinin öldürüldüğünü, 213 kişinin de yaralandığını belirtiyor. 

Ukraynalı yetkililer, KN-23 kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerde, füzelerde ABD ve Avrupa yapımı devrelerin kullanıldığının tespit edildiğini savunuyor. 

Bağımsız Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (NAKO) adlı sivil toplum kuruluşunun (STK) 17 Ekim tarihli raporuna göre, sözkonusu devrelerin çoğu ABD merkezli 5 firma tarafından üretildi.

Bunun yanı sıra füzelerde İsviçre'den iki şirketin, Hollanda ve Birleşik Krallık'tan da birer firmanın mikroelektronik devrelerinin tespit edildiği savunuluyor. Raporda devrelerin 2021, 2022 ve 2023'te üretildiği, 2021-2024'te Kuzey Kore'ye gönderildiği ileri sürülüyor.

Kiev Adli Uzmanlık Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nden Andriy Kulçitski, incelemelere dair şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Füzeyi yönlendiren ve uçuran her aksam yabancı menşeli parçalardan oluşuyor. Tüm elektronik aksam yabancı, Kuzey Kore yapımı hiçbir şey yok.

Britanyalı araştırma kuruluşu Conflict Armament Research'ün (CAR) bu yıl şubatta yayımladığı raporda da Kuzey Kore yapımı füzelerdeki aksamın yüzde 75'inin ABD merkezli firmalar tarafından üretildiği iddia edilmişti. 

CNN, Batı menşeli aksamların Kuzey Kore'ye nasıl gönderildiğinin henüz tespit edilemediğini aktarıyor. Ancak uzmanlar, parçaların Çin üzerinden Pyongyang'a ulaştırılabileceğine işaret ediyor. CAR'dan Damien Spleeters, Çin'deki bazı şirketlerin bu parçaları alıp Kuzey Kore'ye sattığını savunuyor. NAKO'dan araştırmacı Victoria Vişnivska ise şu iddiaları paylaşıyor: 

Bu bileşenlerin bazı parçaları fason olabilir, Çin'de üretilme ihtimali var.

Diğer yandan araştırmacı, şirketlere ulaşamadıklarından bunu doğrulayamadıklarını söylüyor. 

Başta ABD ve Ukrayna olmak üzere birçok Batılı ülke, Kuzey Kore'nin Ukrayna cephesine en az 10 bin asker gönderdiğini iddia etmişti. CNN, KN-23 füzelerinin, Pyongyang-Kremlin hattındaki askeri dayanışmanın bir göstergesi olduğu yorumunu paylaşıyor.

Independent Türkçe, CNN, Moscow Times