ABD-Afrika Zirvesi: Afrika’yı dinlemek mi yoksa uluslararası çatışmada yeni sayfa mı?

ABD Başkanı Joe Biden (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden (AFP)
TT

ABD-Afrika Zirvesi: Afrika’yı dinlemek mi yoksa uluslararası çatışmada yeni sayfa mı?

ABD Başkanı Joe Biden (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden (AFP)

Yaklaşan ABD-Afrika Zirvesi, ekonominin iyileştirilmesi, ABD ve Afrika'nın demokrasi ve insan hakları taahhütlerinin desteklenmesi, Kovid-19'un etkilerinin azaltılması, küresel ve bölgesel sağlığın iyileştirilmesi, gıda güvenliğinin sağlanması, barış ve istikrarın sağlanması, iklim değişikliğiyle mücadele, diaspora ilişkilerinin güçlendirilmesi ve Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde gerçekleştirilecek. Ayrıca, gözlemcilere göre Zirve, “bir yanda ABD ve Batılı güçler, diğer yanda Çin ve Rusya arasında kıtanın yetenekleri konusunda yoğun bir stratejik rekabet ortamında” yapılacak.
ABD Başkanı Joe Biden, 13-15 Aralık tarihleri arasında Washington'da 45 Afrika devlet başkanını ağırlayacak. Biden, zirvenin ABD'nin Afrika'ya sarsılmaz desteğinin göstergesi olacağını belirterek, zirvede ABD-Afrika ilişkilerinin ve ortak küresel önceliklerde artan iş birliğinin öneminin altının çizileceğini vurguladı. ABD Dışişleri Bakanlığı'na göre zirve, “ortak öncelikleri ilerletmeyi ve ABD ile Afrika arasındaki ilişkileri güçlendirmeyi amaçlıyor. Aynı zamanda Biden yönetiminin Afrika'daki ticaret ve yatırıma odaklanmasını artırma fırsatı sağlayacak ve Amerika'nın Afrika'nın güvenliğine ve demokratik gelişimine olan bağlılığını vurgulayacak.”
Şarku’l Avsat’ın ABD ordusunun resmi yayın organı ‘Stars and Stripes' dergisinden aktardığı habere göre, üst düzey bir ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi perşembe günü yaptığı açıklamada, “Çin ve Rusya'nın dünyanın ikinci büyük kıtası üzerindeki etkisinin genişlemesiyle birlikte, ABD'nin Afrika'daki çıkarlarını ve müttefiklerini savunmak için daha modern bir yaklaşıma ihtiyacı olduğunu” söyledi.
Yetkili, gazetecilere verdiği röportajda, zirvenin hedefleri arasında “uzun vadeli istikrar sağlamak, özellikle Rusya ve Çin'in başarıya ulaştığı yerlerdeki ülkelerle ilişkileri derinleştirmek ve Sahra altı Afrika ülkeleri ile ortaklık içinde yeni bir ABD stratejisi uygulamak” olduğunu söylerken stratejinin, “ABD'nin ulusal güvenlik çıkarlarına ulaşmak için bölgenin önemini yeniden çerçevelendireceğini” de sözlerine ekledi.
ABD Savunma Bakanlığı web sitesine göre Afrika İşlerinden Sorumlu Savunma Bakanı Yardımcısı Chedi Blyden salı günü yaptığı açıklamada, “Amerika Birleşik Devletleri'nin Afrika ülkeleriyle iş birliği stratejisi değişti. Amerikan askeri, diplomatik ve ekonomik yetkilileri, Afrikalılar ihtiyaçları, hedefleri ve endişeleri hakkında ayrıntılı olarak konuşurken onları dinleyecekler.” dedi. Blyden, Savunma Bakanlığı'nın Afrika ülkeleriyle yaptığı çalışmaların ‘üç boyutlu’ bir yaklaşıma dayandığını vurguladı: savunma, kalkınma ve diplomasi.
Afrika meseleleri uzmanı Dr. Amani et-Tavil, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalarda, “Çin ve Rusya, kıtadaki güvenlik ve altyapı sahasında Afrika'da büyük atılımlar gerçekleştirmeyi başardı ve bu zirve Amerika'nın bu etkiyle yüzleşme konusundaki ilgisini yansıtıyor.” dedi.
Et-Tavil, 45'ten fazla Afrikalı liderin davet edildiği zirvenin iki taraf arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi açısından önemli bir gelişme olduğunu belirterek, “Bu, ABD'nin, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in, Güney Afrika ve Kenya'ya yaptığı ziyaretlerde belirlediği yeni bir stratejiyi uygulamadaki kararlılığını da teyit ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Et-Tavil, “Rusya'nın Afrika'daki askeri iş birliği atılımlarının, Amerika ve Fransa gibi batılı güçlerin etkisi pahasına Afrika Sahel Bölgesi ülkeleri ve diğer bölgelerdeki etkisinin artmasına yol açtı” dedi.
“Zirvenin, ticari, ekonomik ve diplomatik ilişkileri geliştirmek ve derinleştirmek için önemli adımlar atabileceğini” ifade eden et-Tavil, “askeri alandaki tartışmaların muhtemelen AFRICOM'un gelişimine ve özel ABD güvenlik ve askeri şirketleri aracılığıyla Afrika ordularıyla iş birliğine tanık olması muhtemel.” dedi.
Geçtiğimiz ağustos ayında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD'nin dört eksene dayalı olarak kıtaya doğru izleyeceği yeni bir iş birliği stratejisini duyurmuştu: Bireylerin, toplulukların ve ülkelerin kendi yollarını seçebilmeleri için açıklığı artırmak, kıtada demokratik dönüşümü teşvik etmek, felaket covıd-19 salgınının etkilerinden kurtulmak ve iklim değişikliğiyle yüzleşerek temiz enerjiye geçmek.
Aşırılık yanlısı hareketler konusunda uzman olan Ahmed Sultan, “ABD, statükonun gereklerine uygun müdahale stratejisine güvenerek, terörle mücadele, güvenlik ve savunma konularında Afrika ülkelerinin taleplerini her zaman görmezden geldi. Strateji, örgütleri ortadan kaldırmayı değil, sadece onu zayıflatmayı amaçladığı için etkinliği kanıtlanmamış bir stratejidir ve bu, kıtadaki terör etkisinin genişlemesinin bir nedenidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Sultan, Şarku’l Avsat’a, “Çin ve Rusya'nın kıtada artan etkisinin oyunun kurallarını değiştirdiğini ve bunun Biden yönetimini jeopolitik ve jeostratejik koşullar ışığında kıta üzerinde rekabet sağlayabilmek için yeni mekanizmalara başvurmaya sevk ettiğini” söyledi.
Sultan, “Washington, terörist gruplarla silahlı çatışmalara giren bazı ülkeleri ve ordularını silahlandırma bağlamında terörle mücadeleye ilişkin önceki bazı çekinceleri nispeten görmezden gelebilir. Yeni strateji, aşırılık yanlısı Eş-Şebab Hareketi karşısında Somali Özel Kuvvetleri için artan eğitim ve silahlanma programlarını içerebilir” diyen Sultan, Washington'ın Mozambik güçlerini eğitip ve silahlandırarak DEAŞ'ın kıtanın güneyinde, özellikle Mozambik'te yayılmasına karşı koymaya katkıda bulunacağını umuyor. Sultan, Washington'ın Sahel Bölgesi’nde hava saldırılarını yoğunlaştırarak ve bölgedeki terörle mücadele güçleri ile eğitim ve istihbarat alanlarında iş birliğini artırarak askeri desteği yoğunlaştırmasını bekliyor.
Sultan, ABD'nin terörle mücadele kuvvetlerine ve teşkilatlarına mali, lojistik ve eğitim desteğini artırarak terörle mücadele alanına katkıda bulunabileceğine, ancak yeni stratejinin bu alanda bir atılım yapmayacağına inanıyor. Çünkü stratejinin ana hedefi, Rusya ve Çin'in artan nüfuzuna karşı koymaktır.



Amerikalı bir radyocu, Biden ile yaptığı ve ekibi tarafından gönderilen soruları sorduğu röportajın ardından istifa etti

ABD Başkanı Joe Biden (Reuters)
ABD Başkanı Joe Biden (Reuters)
TT

Amerikalı bir radyocu, Biden ile yaptığı ve ekibi tarafından gönderilen soruları sorduğu röportajın ardından istifa etti

ABD Başkanı Joe Biden (Reuters)
ABD Başkanı Joe Biden (Reuters)

ABD Ulusal Radyosu "NPR" dün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, Philadelphia’lı yayıncı Andrea Lawful-Sanders'ın, ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı ve ekibi tarafından hazırlanan soruları sorduğu röportajın ardından istifasını sunduğunu bildirdi.

Philadelphia kanalı röportajı, Biden'ın eski Başkan Donald Trump ile tartışmasından sonra medyaya ilk çıkışı olarak tanımladı.

Biden, 14 dakikalık röportajda siyah seçmenlerin gücünü vurguladı ve yönetiminin, siyah üniversiteleri desteklemek ve ilk siyah kadın Yüksek Mahkeme yargıcını aday göstermek gibi bazı başarılarını övdü.

NPR, Sanders ve bir başka sunucunun hafta sonu Biden kampanya ekibinin hafta başında kendilerine röportaj için sorular verdiğini itiraf ettiklerini belirtti.

Biden, Earl Ingram'ın programında Afrikalı Amerikalılarla ilgili aynı konular hakkında konuşmuş ve onlar için neler başardığını vurgulamıştı.

CNN'den Victor Blackwell ile yapılan ortak röportaj sırasında Blackwell hem Sanders'a hem de Ingram'a şu soruyu yöneltti: "Soruları Beyaz Saray'dan ya da kampanya ekibinden mi aldınız, yoksa soruları önceden göndermeniz mi istendi?" Bu soruyu sormamın nedeni ikinizi de eleştirmek değil, daha ziyade şunu öğrenmek istiyorum: Beyaz Saray şu anda Başkan'ın canlılığını ve etkinliğini kanıtlamaya çalışıp çalışmadığını bilmek istiyorum, bunu, Başkan'ın kendisine hangi soruların sorulacağını bilmesi için röportajdan önce soruları göndererek mi yapıyor?

Sorular onay için bana gönderildi" diyen Lawful-Sanders, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bana sekiz soru geldi ve onayladığım dört tanesi seçildi.

Ingram cevap vermedi, ancak cumartesi günü Associated Press'e ayrı olarak yaptığı açıklamada, Biden'ın yardımcılarının kendisine önceden dört sorudan oluşan bir liste gönderdiklerini söyledi.

Önceden belirlenmiş soru listenin kendisini tereddütte bırakmasına rağmen, "bu ABD Başkanı ile konuşma fırsatı olduğu için" görüşmeye devam ettiğini belirtti.

İtiraflar, Biden'ın yoğun baskı altında olduğu ve Donald Trump'a karşı geçen ayki tartışmada gösterdiği sallantılı performansın ardından hasar kontrolü yapmaya çalıştığı bir dönemde geldi.

Sanders daha sonra Facebook'ta yayınladığı kısa bir video ile cumartesi günü istifasını sunduğunu ve artık kanalda çalışmadığını vurgulayarak, "bu yolculukta rol oynayan" herkese teşekkür etti.

Philadelphia kanalı, iş ilişkilerinin sona erdiğini ayrıca duyurdu ve kanalın yöneticisi Sarah Lomax yaptığı açıklamada, 3 Temmuz röportajının "yönetimin bilgisi, istişaresi veya iş birliği olmaksızın yayıncı tarafından bağımsız olarak ayarlandığını" söyledi."

İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bilgili bir kaynağa göre bu itirafların yol açtığı tartışmaların ardından Biden'ın kampanya ekibi soru önermekten vazgeçme kararı aldı.

Biden'ın görev süresi boyunca, son yedi başkana göre daha az basın toplantısı ve medya röportajına katılması dikkat çekidir.