ABD Kongresi, ‘İran'ın nükleer programını izlemek’ için bir çalışma grubu kuracak

Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
TT

ABD Kongresi, ‘İran'ın nükleer programını izlemek’ için bir çalışma grubu kuracak

Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
Washington'daki Kongre Binası (Reuters)

ABD Kongresi, "İran'ın nükleer programını izlemek" için bir çalışma grubu kuracak. Kongre, Demokrat ve Cumhuriyetçi vekillerin uzlaşmasıyla ABD’nin İran dosyasında etkisini güçlendirecek bir yasa tasarısı üzerinde anlaşmaya vardı.
ABD’li vekiller, yönetimin İran'ın nükleer programını incelemek için özel bir çalışma grubu kurmasını ve bu grubun ‘İran’ın uranyum zenginleştirme programı, nükleer malzemelerin depolanması, silahlanma ve füze programı’ hakkında doğru bilgiler içeren ayrıntılı bir raporu her dört ayda bir Kongre'ye sunmasını talep ediyor. Yasa tasarısı, gelecek yılın savunma bütçesine dahil edilecek.
Demokrat Senatör Bob Menendez, yasanın savunma bütçesine dahil edilmesini memnuniyetle karşıladığını ifade ederek şunları söyledi: “Bu, İran'ın nükleer çabalarını izlememize ve yasadışı programını ele almanın yaratıcı yollarını aramamıza izin verecek. Tahran'ın nükleer silah edinmesini engellemeye yönelik çabaların güçlendirilmesine ve dünyanın en tehlikeli noktasında bir nükleer silahlanma yarışının başlatılmasını engellemeye yönelik çabalara katkıda bulunacak.”
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise ABD hükümetine "İran'ın nükleer emellerini izlemeye devam etme" çağrısında bulundu. Tasarının "Tahran'ın nükleer silah edinmesini zorlaştıracak" ek bir gözetim desteği sağladığını söyleyen Graham, "Çok hassas bir zamanda, İran'ın nükleer programına ilişkin gözetimimizi iki taraflı olarak artırdığımız için memnunum" ifadelerini kullandı.

Yasa tasarısının detayları
Yasa tasarısı, ABD Dışişleri Bakanı'nın, Dışişleri Bakanlığı, istihbarat ve Enerji Bakanlığı'ndan yetkilileri içeren bir çalışma grubu oluşturmasını gerektiriyor.
İlgili çalışma grubu, Tahran'ın nükleer silahlar alanında önemli ilerleme kaydetmesi durumunda 72 saati aşmayan bir süre içinde Kongre'ye acil bir rapor sunacak. Tasarı aynı zamanda İran'ın nükleer ve füze faaliyetlerine karşı koymak için yönetimin "ortaklar ve müttefiklerle iş birliği için açık bir planı" ifade eden yıllık bir strateji sunmasını gerektiriyor.
Tasarı İran'ın nükleer programını ele almak için siyasi, ekonomik ve güvenlik araçlarının kullanılmasını öngörüyor. Yönetimin son açıklamalarında dışlamadığı askeri seçeneğe atıfta bulunularak taslak metninde açık bir şekilde "Kongre, İran'ın nükleer silah geliştiremeyeceğini vurgulamak için gerekli adımların atılması adına bastıracak" deniyor. Milletvekillerinin talebi sadece İran'la sınırlı değil, bölgedeki temsilcilerini ve istikrar bozucu faaliyetlerini de kapsıyor. Tasarı ABD'nin İran'ın siyasi ve askeri nüfuzuna karşı koyma çabalarının ayrıntılarını da içeriyor.



İran Cumhurbaşkanı: Nükleer bomba geliştirildiği iddiaları asılsız

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
TT

İran Cumhurbaşkanı: Nükleer bomba geliştirildiği iddiaları asılsız

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Avrupalı güçlerle görüşmelerin yeniden başlaması öncesinde ülkesinin atom bombası yapma niyeti olduğunu reddederek, bu tür iddiaları ‘yalan ve uydurma’ olarak nitelendirdi.

Şarku’l Avsat’ın İran medyasından aktardığına göre Pezeşkiyan bugün ‘Sonsuza Kadar İran’ başlıklı anma programına katılımı sırasında yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Düşmanlar İran'ın atom bombası yapmasına izin verilmemesi gerektiğini iddia ediyor. Bizim böyle bir niyetimiz yok, ancak onlar bunun aksini iddia eden sahte bir medya atmosferi yarattılar.”

Pezeşkiyan İsrail'in 12 günlük savaşına da değinerek şunları söyledi: “İstediği zaman istediği kişiye saldıran ve hesap vermeksizin istediği kişiyi öldüren bir devlet (İsrail) yaratıldı. Dünya bu vahşete tahammül edebilir mi?”

Pezeşkiyan sözlerini şöyle sürdürdü: “İran'ın atom bombasına sahip olmasını engellemek istediklerini iddia ediyorlar, oysa bizim atom bombası yapmak gibi bir niyetimiz yok. O zaman neden siviller ve hastaneler hedef alındı? Bombayla ilgili iddialarınız sadece bir bahane değil mi? Atom bombası peşinde olduğumuzu söylemek yalan, biz bomba yapmıyoruz.”

Yurtdışında Farsça yayın yapan medya kuruluşlarını da sert bir dille eleştiren Pezeşkiyan, “Bazen bu kanalları izliyorum ve söylediklerine dayanamıyorum” dedi.

Pezeşkiyan'ın açıklamaları cuma günü İstanbul'da İran ile Fransa, Birleşik Krallık ve Almanya temsilcileri arasında İran'ın nükleer meselesini görüşmek üzere yapılacak toplantı öncesinde geldi.

Üç Avrupa ülkesi Tahran'ı nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini yerine getirmemekle suçluyor ve 2015 anlaşmasında öngörülen ve taahhütlerinden vazgeçmesi halinde İran’a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan snapback mekanizmasını devreye sokmakla tehdit ediyor.

Söz konusu toplantı, İran'ın geçen ay İsrail ile yaptığı ve ABD'nin İran'daki nükleer tesislere saldırılar düzenlediği 12 günlük savaştan bu yana yapılacak ilk toplantı olacak.

Bu arada İran devlet medyası, Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi’nin bugün yaptığı açıklamada, İran'a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanmasının nükleer dosyayla ilgili ‘durumu’ daha da karmaşık hale getireceğini söylediğini aktardı.

Cuma günü İstanbul'da yapılacak toplantıya atıfta bulunan Garibabadi, “Avrupa Troykası'nın herhangi bir yasal dayanaktan yoksun olduğuna inandığımız snapback mekanizması ile ilgili yorumlarına ilişkin tutumumuzu ifade edeceğiz” şeklinde konuştu.

sxdfrgt
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi (X)

Garibabadi, “Çabalarımız durumu yönetmek için ortak çözümler bulmaya odaklanacaktır” dedi.

Üç Avrupa ülkesi, Çin ve Rusya ile birlikte, ABD'nin 2018'de çekildiği 2015 nükleer anlaşmasının kalan tarafları.

Garibabadi, “Yedi yıl oldu ve Avrupalılar ABD'nin çekilmesinin ardından nükleer anlaşmayı uygulamadılar. Anlaşmaya uymadıkları halde İran'ın anlaşmaya uymadığını nasıl iddia edebilirler?” ifadelerini kullandı.

İran ayrıca bugün Çin ve Rusya temsilcileriyle İran'ın nükleer dosyasını ve olası yaptırımları görüşmek üzere üçlü bir toplantıya ev sahipliği yapacak. Çin Dışişleri Bakanlığı, Pekin'in ‘yapıcı bir rol oynayarak ilgili tarafları tüm tarafların meşru kaygılarını dikkate alan bir çözüme ulaşmak için diyalog ve müzakereleri yeniden başlatmaya zorlama’ niyetinde olduğunu bildirdi.