ABD merkezli bilişim hizmetleri şirketi Cloudflare, internet kullanıcılarının 2022'deki eğilimlerini veriler doğrultusunda sıraladığı bir rapor yayımladı.
Raporda dünya genelinde yıl boyunca bot hesaplarının aktivitesinin nasıl değiştiği ve internet blokajlarının en çok hangi bölgelerde yoğunlaştığı da gözler önüne serildi.
2010'da San Francisco'da kurulan şirketin Cloudflare Radar sitesinde yayımladığı Top 10 listesinde de ülkeler yıl boyunca gözlemlenen bot trafiği açısından sıralandı.
Bot, bilişim dünyasında "robot" anlamında kullanılan yaygın bir terim. Pek çok bilgisayar işlemini yarı-otomatik olarak yapabilen robotlar, internetin pek çok alanında kullanılıyor.
Arama motorları gibi hizmetlerde endeksleme için kullanılan botlar, sosyal medyada bot hesaplar olarak karşımıza çıkabiliyor. Bunlar bazı paylaşımların beğenilerini veya bazı hesapların takipçi sayılarını şişirmek için kullanılabiliyor.
Bu nedenle Cloudflare araştırmacıları, internetin iyileştirilmesi amacına hizmet eden botları tespit ettiklerini ve ayrı listelediklerini belirtiyor.
Yayımlanan Top 10 listesi ise yıl boyunca haftalık olarak toplanan verilere dayandırılıyor.
Bu yıl bot trafiğinde zirve birçok kez değişti (Cloudflare Radar)
Ocak ve şubat arasında listenin birinci sırasında Britanya'nın Virjin Adaları'nın yer aldığı görüldü. Marttan temmuza kadar olan aralıkta ise en büyük bot trafiği Türkmenistan'da gözlemlendi.
Ağustosta yeniden Virjin Adaları, eylülde ise Seyşeller birinci sırada yer alırken, ekim ve kasım aylarında en büyük bot trafiği İran'da tespit edildi.
Bot aktivitesinin İran'daki Mahsa Amini protestolarıyla aynı döneme denk gelmesi de dikkat çekti.
Görgü tanıklarına göre 16 Eylül 2022'de Amini'nin Ahlak Polisi tarafından "başörtüsünü uygun takmadığı" gerekçesiyle gözaltına alınması ve şiddete uğrayarak öldürülmesinin ardından başlayan protestolar, Tahran'dan Sakkız, Senendec, Divandere, Bane ve Bicar da dahil olmak üzere birçok şehre hızla yayıldı.
En büyük internet kesintileri
Cloudflare'in raporunda ayrıca, yıl boyunca tespit edilen en büyük internet kesintileri de yer aldı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre raporu hazırlayanlar, "Kesintiler, doğal afetler gibi olaylardan kaynaklanabileceği gibi hükümetlerin bağlantıyı kasten kesmesiyle de meydana gelebilir" ifadelerine yer verdi.
Eylül ayında neredeyse tüm Kuzey Amerika internet kesintilerinden etkilendi (Cloudflare Radar)
Ocak ayındaki ilk kesintilerin Kazakistan, Yemen ve Burkina Faso'da meydana geldiği görüldü. Bunun yanı sıra, şubatta Hindistan'da, mart, nisan ve mayıs'ta ABD, Ukrayna, Japonya ve İran'da da kesintiler olduğu göze çarptı.
Yaz aylarında büyük ölçüde ABD ve Kanada'yı etkileyen kesintiler, sonbaharda hem Kuzey Amerika'da hem de İran ve Ukrayna'da yoğunlaştı.
