Öğretmenlerin yapay zekayla imtihanı

 Chat GBT internet sitesi hikaye, şiir oluşturma ve şifre çözme konularında öğrencilere yardımcı oluyor.
Chat GBT internet sitesi hikaye, şiir oluşturma ve şifre çözme konularında öğrencilere yardımcı oluyor.
TT

Öğretmenlerin yapay zekayla imtihanı

 Chat GBT internet sitesi hikaye, şiir oluşturma ve şifre çözme konularında öğrencilere yardımcı oluyor.
Chat GBT internet sitesi hikaye, şiir oluşturma ve şifre çözme konularında öğrencilere yardımcı oluyor.

Chat GBT internet sitesi, 2022'nin sonlarında kullanıma sunulduğunda büyük yankı yarattı. Sky News’in haberine göre site, hikaye, şiir oluşturma ve şifre çözme kapasitesi ile birçok kişinin gözünü kamaştırdı. Chat GBT’nin öğrencilerin sorularını çözebilme ihtimali nedeniyle New York Şehri Eğitim Kurulu internet sitesini okulların içinde yasaklamaya karar verdi. Ancak ‘sitenin öğrencilerin ödevlerini yapıp yapamayacağı’ sorusu halen gündemdeki yerini koruyor.
Öğretmenler, öğrencilerin ödevlerini kontrol ederken aynı ödevin daha önce yapılıp yapılmadığını sorgulamak zorunda kalıyor.
Örneğin, The Great Gatsby kitabının analizi ile ilgili ödev verildiğinde Wikipedia'ya göz atmak veya SparkNotes'tan yararlanmak dışında, 2022'nin sonunda okullar için yeni bir meydan okumanın ortaya çıktığı görüldü: Chat GBT.
Gerçek zamanlı olarak yanıtlar üretebilen çevrimiçi bir yapay zekaya sahip olan bu internet sitesi, bilgisayar sorunlarını çözmekten gazete makalesi yazmaya kadar pek çok farklı görevi üstlenebilmesi sayesinde büyük yankıya neden oldu.
ABD’deki en büyük eğitim yönetim kurumu geçen hafta, söz konusu internet sitesini engelleme kararı aldı.
Elbette yasak, öğrencilerin siteyi evlerinde kullanmalarına engel olmayacak. Ancak öğrencilerin siteyi gerçekten ödev çözmek için kullanıp kullanamayacağı ise soru işareti…
Kopya önleme sistemlerinin otomatik olarak oluşturulan makalelere uyum sağlayıp sağlayamayacağına yönelik araştırmalar sürüyor.
Öğretmenlerin, öğrencilerini yapay zeka kullanmanın avantajları ve dezavantajları konusunda eğitmesi gerekirken öğretim görevlilerinin de söz konusu yapay zekanın potansiyeline açık olması gerektiği savunuluyor.
Hollanda'daki Leiden Üniversitesi'nden yapay zeka alanında alışmalar yürüten Profesör Pieter van der Putten, ‘teknolojiyi yasaklamayı veya görmezden gelmeyi seçen eğitim kurumlarının kafalarını kuma gömdüklerini’ savundu. Putten açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Bu tıpkı Google gibi bir gerçek. Kopyayı önlemek için politikalar geliştirebilirsiniz ancak yapay zeka varlığını sürdürmeye devam ediyor. Bazen böyle şeyleri kabul etmeniz gerekir. Yine de bunları kullanmak istemediğiniz zamanlar konusunda çok net olmalısınız. Şu ana kadar böyle bir farkındalık yoktu.”



Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
TT

Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)

Bilim insanları meyve sineklerinin genetiğini değiştirerek kokaini sevmelerini sağladı. Çalışmanın insanlardaki kokain bağımlılığını daha iyi anlama ve tedavi etmeye katkı sunması bekleniyor. 

Meyve sinekleri ve insanlar birbirlerine sanılandan daha fazla benziyor. Örneğin bu iki türde çeşitli hastalıklardan sorumlu genlerin yaklaşık yüzde 75'inin aynı olması, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Sinekler üzerindeki genetik incelemeler, bu hastalıkların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Bu rahatsızlıklardan biri de kokain gibi maddelere karşı gelişen bağımlılıklar. Utah Üniversitesi'nden Dr. Adrian Rothenfluh, "Son yıllarda, sinekler ve insanların birçok açıdan sandığımızdan daha fazla birbirine benzediği ortaya çıktı" diyerek ekliyor: 

Örneğin sineklerin alkole verdiği tepkiyi düzenleyen genlerin, insanlardaki alkol bağımlılığında da rol oynadığını birçok kez gösterdik. Bu durumun kokain bağımlılığıyla bağlantılı genler için de geçerli olacağını ve bunların sineklerdeki etki mekanizmasını inceleyebileceğimizi düşünüyoruz.

Ancak sineklerin kokaini sevmemesi bu çalışmaların önünde engel teşkil ediyordu. Meyve sineklerinin bacaklarındaki tat reseptörleri, böceğin bir şeyi yemeden önce zararlı olup olmadığını algılamasını sağlıyor. 

Dr. Rothenfluh ve ekip arkadaşları yeni çalışmalarında kokainin acı tadı nedeniyle bu reseptörlere yakalandığını ve sineklerin maddeden bu yüzden uzak durduğunu doğruladı. Araştırmacılar daha sonra sineklerin genetiğini değiştirerek bu reseptörleri devre dışı bıraktı.

Bulguları hakemli dergi Journal of Neuroscience'ta 2 Haziran Pazartesi günü yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş sineklerin kokaini sevdiği gözlemlendi. Düşük seviyede kokain içeren şekerli su verilen sinekler 16 saat içinde bu içeceği tercih etmeye başladı.

Dr. Rothenfluh, "Düşük dozlarda, tıpkı insanlar gibi koşuşturmaya başlıyorlar" diyor: 

Çok yüksek dozlardaysa yine insanlar gibi hareket edemez hale geliyorlar.

Bilim insanları genetiğiyle oynanmış sinekleri üretmeyi artık öğrendiği için çalışmalarını daha kolay ve hızlı yürütmeyi umuyor. Meyve sineklerinin hızlı yaşam döngüsü ve nispeten basit genetik yapıları, üzerlerinde insanlara kıyasla daha kolay deney yapılmasına imkan tanıyor. 

Makalenin yazarlarından Travis Philyaw "Daha karmaşık organizmalarda ortaya çıkması zor olan riskli genleri tespit ederek bu bilgileri memeliler üzerinde çalışan araştırmacılara aktarabiliriz" diyor.

Ekip bu sayede insanlardaki kokain bağımlılığına yönelik yeni tedaviler geliştirmeyi umuyor. Dr. Rothenfluh şu ifadeleri kullanıyor:

Kokain tercihinin mekanizmalarını gerçekten anlamaya başlayabiliriz ve mekanizmayı ne kadar iyi anlarsak, o mekanizmaya etki edebilecek bir tedavi bulma şansımız o kadar artar.

Independent Türkçe, Popular Science, IFLScience, Journal of Neuroscience