Paris: Tahran'ın uluslararası hukuka yönelik ihlalleri cevapsız kalmayacak

Fransa, İran'da İngiltere adına casusluk yapmak suçlamasıyla idama mahkum edilen İran-İngiltere çifte vatandaşı eski Savunma Bakan Yardımcısı Ali Rıza Ekberi'nin cezasının infaz edilmesini kınayan ülkelerin safına katıldı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Ekberi'nin idamının "iğrenç ve barbarca bir eylem" olduğunu söyledi. Macron İngiltere ile dayanışma içinde olduklarını ifade etti.
Macron'un açıklamasından önce, Fransa Dışişleri Bakanlığı dün öğleden sonra Ekberi'nin idam edilmesini "en güçlü ifadelerle" kınayan bir bildiri yayınladı.
Fransa, Ekberi'nin idam edilmesi nedeniyle İran’ın Paris Büyükelçiliği Maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığına çağırdı. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Fransa’nın Ekberi’nin idam edilmesini sert bir dille kınadığı aktarıldı. İngiliz makamlarıyla dayanışma mesajına yer verilen açıklamada, Fransız makamlarının Ekberi’nin ailesine taziye dilekleri yer aldı.
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın talebi üzerine, Paris'teki İran Büyükelçiliği Maslahatgüzarının bu sabah Bakanlığa çağrıldığı belirtilen açıklamada, "İran tarafından tekrarlanan uluslararası hukuk ihlalleri, özellikle de bu ülkede keyfi olarak alıkonulan yabancı ülke vatandaşlarına yönelik muamele cevapsız kalamaz." değerlendirmesinde bulundu.
Açıklamada, Fransa’nın idama karşı olduğu ve İran’ın bunu siyasi olarak kullanmasını kınadığı kaydedildi.
Bu gelişme İran’ın, Dini Lider Ali Hamaney'i ‘aşağılayan’ karikatürler yayınlayan mizah dergisi Charlie Hebdo’yu kınamasının ardından geldi. Son gelişmeler Fransa-İran ilişkilerinin daha da bozulacağı şeklindeki tahminleri doğurdu.
Dergi geçtiğimiz günlerde düzenlediği yarışma kapsamında, Mahsa Amini protestolarına destek vermek için Hamaney'i ‘aşağılayan’ karikatürler yayınladı.
İran Dışişleri Bakanlığı perşembe günü yaptığı açıklamada, Charlie Hebdo karikatürlerinin yayınlanmasının "cevapsız kalmayacağını" vurguladı. Bu bağlamda Tahran'da Fransız büyükelçiliği yakınında Fransız karşıtı gösteriler düzenlendi.
Avrupa Birliği, Kürt genç kadın Mahsa Amini'nin ölümünün ardından patlak veren protestoların kanlı bir şekilde bastırılması ve Tahran'ın, Ukrayna'ya karşı savaşında Rusya'ya İHA’lar yollaması nedeniyle, İran'a dördüncü sepet yaptırım uygulanması konusunu inceliyor. Son gelişmeler, Paris'i İran Devrim Muhafızları'nı Avrupa terör örgütleri listesine alma projesine devam etmeye sevk edecek.
Bugüne kadar Paris, Tahran'la sürekli diyalog kurma ihtiyacı olduğunu düşünerek İran’a karşı yaptırım uygulama dürtüsünü frenliyordu. Paris’i İran'a karşı politikasında temkinli davranmaya sevk eden birtakım etkenler var. Bunlar; geçen yazdan beri dondurulan nükleer dosyada diyalog ihtiyacı, İran’daki Fransız tutuklular konusu ve Lübnan'daki siyasi durum ile ilgili İran'la daimi diyaloğun gerekliliği.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Anne Claire Le Gander geçen hafta yaptığı açıklamada ülkesinin Tahran üzerinde daha fazla baskı uygulamak için Avrupalı ortaklarıyla birlikte çalıştığını söyledi.
Görünüşe göre Paris, İran’a karşı yeni politikasında Avrupa'nın katı eğilimine benzer bir tutum benimseyecek. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock geçen pazartesi Tweter hesabından yaptığı paylaşımda İran'a yönelik ilave yaptırımların artık yeterli olmadığını vurgulayarak, “Devrim Muhafızlarını Avrupa yaptırım listesine almak da önemli ve anlamlı bir siyasi tedbirdir.” ifadelerini kullandı.
Hollanda ve Çek Cumhuriyeti aynı minvalde ilerlerken, İngiliz hükümeti de benzer adımlar atmaya çalışıyor. Belki de Avrupa’nın İran dosyasında ciddiyetinin bir göstergesi, bu bağlamda bir karar taslağının İngiltere’deki Hukuk Departmanına sunulmuş olmasıdır.
Bu bağlamda bir Fransız diplomatik kaynak, “İran rejiminin kalbinde yer alan Devrim Muhafızları örgütünü hedef alarak İran'a karşı katı tutumun altı çizilmelidir. Bununla birlikte İran’la ilişkiler koparılmamalıdır.” dedi.

İngiltere Kraliyet tahtının varisi Galler Prensi William ve eşi Kate Middleton’un haklarındaki ‘dedikodu ve komplo teorilerini’ arkalarında bırakma konusunda oldukça ‘istekli’ olduğu bildirildi.

Şarku’l Avsat’ın New York Post gazetesinden aktardığı habere göre Galler Prensi ve Prensesi, son haftalarda Middleton’un sağlığından, nerede olduğuna kadar birçok konuda komplo teorilerine ve söylentilere maruz kaldı.

Kate’in Ocak ayında karın ameliyatı geçirdiği ve o zamandan beri evde iyileştiği açıklanmıştı.

Kral Charles'ın eski uşağı Grant Harrold’a göre çift, görevlerine odaklanmayı ve resmi olarak Kraliyet işlerine geri dönmeyi sabırsızlıkla bekliyor.

Harrold gazeteye verdiği demeçte, “Dedikodu ve komplo teorileriyle ilgili sayfayı kapatıp, Kraliyet ailesine ve oradaki görevlerine odaklanmaya istekli olduklarını düşünüyorum” dedi.

Hafta sonu, Prens William’la birlikte Windsor’daki bir çiftlik dükkanına kısa bir ziyarette bulunan prensesin mutlu, sağlıklı ve rahat olduğu görüldü.

Harrold, The Sun gazetesinde yer alan bu görüntülere ilişkin yaptığı yorumda şu ifadeleri kullandı;

İyileşiyor gibi görünüyor. Kraliyet ailesi üzerindeki baskıyı biraz hafifletebilir, ama insanlar yine de Kate’i daha fazla görmek isteyecek. Onu toplum içinde ne kadar çok görürlerse, onun için o kadar az endişelenecekler. Bu zaman alacak, zira bu yılın sonlarına kadar tam olarak görevlerine dönmesi beklenmiyor.

Ancak Harrold, çiftin yaptığı gezinin saray yetkilileri tarafından söylentileri bastırmak için ‘kasıtlı olarak düzenlenmiş’ olabileceğini belirterek şunları ekledi;

Birdenbire ortaya çıkması oldukça tuhaf görünüyor, bu yüzden bunun halkın Kate hakkında endişelenmesini engellemek için planlandığını düşünüyorum.

Bir saray kaynağı da, devam eden söylentiler nedeniyle 41 yaşındaki William veya 42 yaşındaki Middleton’un günlük hayatlarına devam etmesinin kolay olmadığını söyledi.

Prensesin yakın zamanda ortaya çıkmasının, onun sağlığıyla ilgili çılgın komplo teorilerini ortadan kaldırmaya yeteceği umuluyor.

Paris: Tahran'ın uluslararası hukuka yönelik ihlalleri cevapsız kalmayacak