Irak yargısından ‘yüzyılın hırsızlığı’ dosyası kapsamında yeni tutuklama emri

Irak Yüksek Yargı Kurulu, 2022 Ekim’de başlatılan ve 'yüzyılın hırsızlığı' olarak adlandırılan davada vergi sekretaryaları fonlarından çalmakla suçlananlar hakkında yeni tutuklama emirleri çıkarılacağını duyurdu. Toplamda çalınan fonların yaklaşık 2,5 milyar dolar değerinde olduğu biliniyor. Söz konusu açıklama öncesinde, aldığı bir milyar dolar olduğu tahmin edilen parayı iade etmesi karşılığında kefaletle serbest bırakılması ardından davanın ana zanlısının cezasız kaldığına dair haberler yayılmıştı.

Irak Haber Ajansı’nın (INA) haberine göre söz konusu davalarda uzman Karh Soruşturma Mahkemesi Yargıcı Ziya Cafer, “Asıl zanlı Nur Zuhayr, elindeki tüm meblağları geri vermesi ardından davasının yürütülmesi için yetkili mahkemeye sevk edilecektir” açıklamasında bulundu. Söz konusu meblağların tesliminin yargı kararının şartlarından biri olduğunu belirten Cafer, mahkemenin sanığın mali uzlaştırma teklifini kabul ettiğini, zira bunun önünde hukuki bir engel bulunmadığını, gayrimenkullerin ihale yoluyla satılabilmesi için icra departmanlarından uzun süreli prosedürler gerektirdiğini de sözlerine ekledi.

Yargıç Cafer’in o dönemde yaptığı açıklamaya göre, eski Başbakan Mustafa el-Kazımi'nin ofisinde mali işler danışmanı olan Heysem el-Cuburi geçtiğimiz hafta kefaletle serbest bırakıldı.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, Dürüstlük Komitesi Başkanı Yargıç Haydar Hanun, Rusafe ve Karh’taki Dürüstlük Komitesi davalarına bakan soruşturma hakimleri dün bir araya geldi. Süreci yakından takip eden bir kaynak konuyla ilgili şunları aktardı:

“Toplantıya katılanlar, devlete haksızlığın yapıldığı ve vatandaşa zararın verildiği söylenen sözleşmelerde kamu parasının korunmasının ve sözleşme taraflarının zarar görmemesinin garanti edileceği şekilde değişiklik yapılması için ilgili bakanlıklara fikir ve teklif sunulması üzerine duruldu. Ayrıca idari yolsuzluk suçlarından elde edilen devlet fonlarının yasal mekanizmalara uygun olarak geri alınmasına yönelik çabaların sürdürülmesi de konuşuldu. Üzerinde anlaşmaya varılan bir yol haritasına göre vergi sekretaryaları fonlarının geri alınmasına yönelik prosedürlerin sürdürülmesi, soruşturmadaki gelişmeler ışığında önceki hükümette görev yapan ve bu davada rolü olan partilerle bağlantılı bir dizi sanık hakkında yeni tutuklama kararlarının çıkarılması gerekliliği vurgulandı.”

Geçtiğimiz kasım ayında yaptığı açıklamada, çalınan meblağdan 182 milyar dinarın (çalınan toplam miktarın yüzde 2'sinden az) geri alındığını bildiren Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Nur Zuhayr'in çaldığı tüm paraları iade etmesi için mahkemece kefaletle serbest bırakılacağını açıklamıştı.

Ancak bu gelişmeler, hükümetin çalınan tüm paranın iadesi yönünde aldığı önlemlerin sağlamlığını sorgulayan vatandaşları tatmin etmedi. Hırsızlıktan çıkar sağlayan nüfuzlu kişilerin Nur Zuhayr'i ülke dışına kaçırdığına dair haberler mevcut. Nitekim Heysem el-Cuburi’nin de geçtiğimiz hafta kefaletle serbest bırakılması, vatandaşların endişelerini artırıyor.

Kaynaklar, geçen hafta yaptıkları açıklamada, Cuburi’nin paranın bir kısmını iade ettiğini, borçlu olduğu kalan parayı ise önümüzdeki günlerde iade etme sözü verdiğini aktardı. Adli makamlar ise konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.

Dürüstlük Komitesi dün, şahısların çıkarlarına zarar verme kastıyla görevlerini kasten ihlal etmeleri ve görevlerini yapmaktan kaçınmaları dolayısıyla Divaniye Valisi ve ildeki Tarım Müdürü’nün tutuklanması için bir emir verildiğini duyurdu.

Komite tarafından yapılan açıklamada, “Divaniye'deki dürüstlük davalarını incelemeye yetkili konumdaki Soruşturma Mahkemesi, Divaniye Valisi ve ildeki Tarım Müdürü’nün tutuklanması kararı aldı” denildi. Tarım Müdürü, 500 dönüm olduğu tahmin edilen bir arazi alanından vazgeçmesi için bir kişiye baskı ve pazarlık yapmak, Vali ise ilgili şahıs ve ortaklarına ait tarım arazisi sözleşmesini yenilemek ile suçlanıyor.