İran'dan AP'nin 'Devrim Muhafızları' adımına tepki: Avrupa için pahalıya mal olacak

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Avrupa Parlamentosu'nda (AP) kabul edilen ve Devrim Muhafızları Ordusu'nun "terör" listesine alınmasını talep eden tasarının sonuçlarının "Avrupa için pahalıya mal olacağını" söyledi.

AA
AA
TT

İran'dan AP'nin 'Devrim Muhafızları' adımına tepki: Avrupa için pahalıya mal olacak

AA
AA

İran devlet televizyonuna göre, Abdullahiyan, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te düzenlenen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Bakanlar Konseyi 26. Toplantısında konuştu.
AP'de kabul edilen ve Devrim Muhafızları Ordusu'nun "terör" listesine alınmasını talep eden tasarıya tepki gösteren Abdullahiyan, "Kuşkusuz Avrupa için bu tür duygusal eylemlerin sonuçları pahalıya mal olacaktır. Bu yüzden doğru yol, diplomasi, yapıcı etkileşim ve akılcılığa odaklanmaktır." dedi.

İsveç'te Kuran-ı Kerim'in yakılması: Batı'nın verdiği destek kabul edilemez
İsveç'teki Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim'in yakılmasına ilişkin ülkesinin tepkisini dile getiren Abdullahiyan, söz konusu eylemi kınadıklarını belirtti.
Abdullahiyan, "Batılı ülkelerin, ilahi dinlerin kutsallığını hedef alan bu eylemlere ifade özgürlüğü kisvesi altında destek vermesi kabul edilemez." ifadelerini kullandı.

Bölge ülkeleri arasında EİT gibi çok taraflı mekanizmalardan oluşan işbirlikleri önemli
Son yıllarda dünyada yaşanan gelişmeler ve bölgeye etkilerinin bölge ülkeleri arasında yakınlaşma ve uyum sağlama gerekliliğini artırdığını vurgulayan Abdullahiyan, "Kovid-19 ve yıkıcı etkileri ile son dönemde dünyada yaşanan gıda güvenliği ve enerji güvenliği krizleri, ekonomik büyüklükleri ne olursa olsun farklı ülkelerin kırılganlıklarını açıkça ortaya koydu. Bu nedenle, tüm dünya ülkeleri ve bölge için gelecekte yaşanabilecek şoklara karşı direnci güçlendirmek, bir tercih değil zorunluluktur." şeklinde konuştu.
Abdullahiyan, bu doğrultuda, bölge ülkeleri arasında EİT gibi çok taraflı mekanizmalardan oluşan kolektif işbirliklerinin önemli olduğunu dile getirdi.

Afganistan'da "kapsayıcı hükümet oluşturulmalı" vurgusu
Konuşmasında Afganistan'daki duruma da değinen Abdullahiyan, EİT'nin bu ülkeye yönelik yardım politikasını benimsediğini belirtti.
Abdullahiyan, Afganistan'da kapsayıcı bir hükümetin kurulması konusunda ülkesinin çağrısını yineleyerek, "Afganistan'da kapsayıcı bir hükümetin kurulması, yalnızca yardım programlarına ve ülkenin yeniden inşasına yardımcı olmakla kalmaz, bu aynı zamanda terör operasyonlarının, mültecilerin ve uyuşturucu kaçakçılığının bölge için neden olduğu tehditleri de azaltır." değerlendirmesinde bulundu.
Afganistan'daki Taliban hükümetinin Afgan kadınlarının üniversite eğitim hakkını askıya almasına da işaret eden Abdullahiyan, "Afganistan İcra Heyeti'nin, kadınları ve kız çocuklarını eğitimden mahrum bırakma eylemini merhametli İslam dininin öğretilerine aykırı buluyor ve bundan derin endişe duyduğumuzu ifade ediyoruz." diye konuştu.
Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Bahtiyar Sadiov'un ev sahipliğinde Taşkent'te düzenlenen EİT Dışişleri Bakanları 26. Toplantısına Türkiye, Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan dışişleri bakanları katılıyor.
AP, 19 Ocak'ta, AB tarafından İran'a daha fazla yaptırım getirilmesi, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'ye yaptırım uygulanması, Devrim Muhafızları Ordusu'nun AB'nin terör listesine alınması taleplerini içeren ancak bağlayıcılığı olmayan bir karar tasarısını kabul etmişti.



Gazze ateşkesi: Müzakereler ‘son aşamada’

Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)
Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Müzakereler ‘son aşamada’

Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)
Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)

Gazze Şeridi'nde 15 ayı aşkın süredir devam eden ve binlerce insanın ölümüne yol açan savaşın ardından bir ateşkes anlaşmasına varılması için yapılan görüşmeler ‘son aşamaya’ geldi.

Donald Trump'ın 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a dönmesinden birkaç gün önce Doha'da, Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılması eşliğinde bir ateşkese varılması için dolaylı görüşmeler yoğunlaştı.

Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Muhammed eş-Şenavi'nin açıklamasına göre ABD Başkanı Joe Biden ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün yaptıkları telefon görüşmesinde, her iki tarafı da Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması için yürütülen müzakerelerde ‘gerekli esnekliği’ göstermeye çağırdı.

ABD ve Mısır ile birlikte ana arabulucu olan Katar, müzakerelerin ‘son aşamalarında’ olduğunu ve bir anlaşmaya varmanın önündeki son engellerin ‘çözüldüğünü’ belirtti, ancak bunların ne olduğunu açıklamadı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, “Bunun çok yakında bir anlaşmayla sonuçlanacağından umutluyuz” dedi.

Hamas'a yakın iki kaynak, ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında İsrail'in yaklaşık bin Filistinli tutukluyu serbest bırakması karşılığında Hamas’ın 33 esiri serbest bırakacağını söyledi. AFP'ye konuşan kaynaklardan birine göre serbest bırakma ‘çocuk ve kadınlardan başlayarak gruplar halinde’ gerçekleşecek. Hamas, ‘müzakerelerin bu turunun net ve kapsamlı bir anlaşmayla sona ermesi’ umudunu dile getirdi.

İsrail Hükümet Sözcüsü David Mencer, İsrail'in ilk aşamada ‘33 esirin’ serbest bırakılmasını istediğini ve ‘yüzlerce’ Filistinli tutukluyu serbest bırakmaya hazır olduğunu doğruladı.

‘Zaman tükeniyor’

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından güvenilir kabul edilen Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı verilerine göre, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik savaşında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 46 bin 645'ten fazla Filistinli hayatını kaybetti. İsrail, Gazze Şeridi'ne hava saldırıları düzenlemeye devam ederken, Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre dün sabaha kadar geçen son 24 saat içinde en az 61 Filistinli yaşamını yitirdi.

ZXCSDFER
Deyr el-Balah'taki İsrail saldırısının ardından Aksa Şehitleri Hastanesi’ne sevk edilen yaralı bir Filistinli çocuk (EPA)

Gazze Şeridi'nde yerinden edilen Nadia Mustafa Madi isimli Filistinli, ateşkes sağlanmasını umut ediyor. Madi, “Enkazın ortasında hayatımı yeniden inşa etmeye hazırım” dedi.

Savaşın patlak vermesinden bu yana, Kasım 2023'ün sonunda sadece bir hafta süren bir ateşkes yapıldı ve o zamandan beri dolaylı müzakereler her iki tarafın da uzlaşmazlığı nedeniyle engellendi. Bununla birlikte, Donald Trump'ın seçimden önce esirlerin serbest bırakılmaması halinde bölgeyi ‘cehenneme’ çevirme sözü vermesinin ardından, Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin serbest bırakılması ve ateşkese varılması için uluslararası baskı arttı.

CDVFGTHYJ
Han Yunus'taki bir yardım noktasından yiyecek almak için mücadele eden Filistinliler (AP)

Gazze Şeridi’nde tutulan esirlerden Carmel Gat'ın akrabası Jill Dickman, dün akşam Kudüs'te düzenlenen miting sırasında şunları söyledi: “Zamanımız tükeniyor… Hayatta olan esirler eninde sonunda ölecek. Şimdi harekete geçmeliyiz.”

‘Tampon bölge’

İsrailli bir yetkiliye göre anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin müzakereler, ilk aşamanın yürürlüğe girmesinden sonraki ‘on altıncı gün’ başlayacak. Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığı habere göre ikinci aşamada ‘kalan esirlerin, erkek askerlerin, askerlik çağındaki erkeklerin ve öldürülen esirlerin cesetlerinin serbest bırakılması’ ele alınacak.

“Hedefe yakınız ama henüz orada değiliz” diyen İsrailli yetkili, İsrail'in ‘ölü ve diri tüm esirler iade edilene kadar’ Gazze Şeridi'nden ayrılmayacağını vurguladı. İsrail medyası da ilk aşamanın uygulanması sırasında İsrail'in Gazze Şeridi'nde bir ‘tampon bölge’ oluşturmasına izin verileceğini bildirdi. AFP'ye konuşan Hamas'a yakın bir kaynağa göre İsrail ordusu, ‘Gazze Şeridi'nin 800 metre içinde, güneyde Refah'tan kuzeyde Beyt Hanun'a kadar uzanan bir şeritte’ kalacak.

İsrailli yorumculara göre Netanyahu nihayetinde kabinesindeki aşırı sağcı bakanların ateşkes aleyhindeki baskılarını görmezden gelmeye karar verdi. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar Roma'dan yaptığı açıklamada, “Esirler konusunda bir anlaşmaya varmak için bizim tarafımızda gerçek bir irade var. Eğer başarılı olursak, hükümette çoğunluk anlaşmadan yana olacaktır” ifadelerini kullandı.

XCDFV
Tel Aviv'deki İsrail Savunma Bakanlığı önünde Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılması için harekete geçilmesi çağrısında bulunan bir pankart tutan protestocu (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken dün Washington'da yaptığı konuşmada, Gazze Şeridi'ne uluslararası bir güvenlik gücü gönderilmesini ve bu gücün BM gözetiminde olmasını önerdi. Blinken ayrıca, işgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Filistin Yönetimi'nin gelecekte Gazze Şeridi'ni yönetmesini teklif etti.