Biden gizli belgeler konusunda ‘dost ateşine’ maruz kaldı

Biden ve eşi dün Andros Hava Kuvvetleri Üssü’ne vardıklarında (AP)
Biden ve eşi dün Andros Hava Kuvvetleri Üssü’ne vardıklarında (AP)
TT

Biden gizli belgeler konusunda ‘dost ateşine’ maruz kaldı

Biden ve eşi dün Andros Hava Kuvvetleri Üssü’ne vardıklarında (AP)
Biden ve eşi dün Andros Hava Kuvvetleri Üssü’ne vardıklarında (AP)

ABD Başkanı Joe Biden’ın konutlarında başkan yardımcılığı ve senatörlük dönemlerinden kalma gizli belgelerin bulunmasının ardından bazı Demokratlar durumdan duydukları memnuniyetsizliği ifade etti ve ABD başkanı, partisi Demokrat Parti üyelerinin dost ateşi altında kaldı.
Demokrat Senatör Joe Manchin, CNN’e yaptığı açıklamada Biden’ı eleştirerek, “Bunun yaşanması inanılmaz. Bu tamamen sorumsuzca. Bu hatayı yapan personel müdürü veya herhangi bir çalışan gibi sorumlu herkes hesap vermeli ama sonuçta bu başkanın sorumluluğundadır” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan, eski Başkan Barack Obama yönetiminde Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Joel Rubin ise şu yorumu yaptı;
“Demokratların eleştiri nedeni, krizin henüz sona ermemiş olmasından duyulan kızgınlıktır. Elbette özel yerlerde gizli belgelerin ortaya çıkacağına dair korku var ve olan da buydu. Ancak Demokratlar, özellikle Donald Trump ile karşılaştırıldığında, başkanın işbirliğini ve şeffaflığını da memnuniyetle karşılıyor. Kısacası Demokratlar bu konunun kapanmasını istiyor ve henüz bu aşamaya gelmediği için memnuniyetsizliklerini dile getiriyorlar.”
Demokratlar, konunun genel olarak partiyi ve özel olarak Biden’ı etkileyeceğinden endişe ederek, konuyla ilgili gelişmeleri ihtiyatlı bir şekilde izliyor.
Parti meselenin sona erdiğini her düşündüğünde, konuya ilişkin yeni gelişmeler oluyor ve demokrat liderler, birikmiş yasama gündemine odaklanmak yerine krizi kontrol altına almak için hazırlanıyor.
Biden’ın en yakın çalışma arkadaşlarından Demokrat Senatör Chris Coons, “Biden’ın Delaware’deki evinde yeni belgelerin bulunması, ABD’lileri çok daha önemli konulardan uzaklaştırıyor” derken buna dikkat çekti.
Coons, ABC kanalına verdiği demeçte, Trump’ın sakladığı ve teslim etmeyi reddettiği belgelerin aksine, aramanın Beyaz Saray’ın talebi üzerine geldiğini söyledi.
Ancak şurası açık ki, Demokrat liderler Beyaz Saray’ın gerekçelerinden ve şu ana kadar krizi kontrol altına alamamasından bıkmış durumda.
Bu, Senato’daki Demokrat yetkililerden biri olan Senatör Dick Durbin’in yaptığı açıklamada açıkça görüldü.
Durbin konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı;
“Endişeliyim, gizli belgeler söz konusu olduğunda Kongre üyeleri olarak uyduğumuz standartlar var ve bu belgelerin bir yerlerde bir depoya yerleştirilmiş kutulara girmesi kesinlikle kabul edilemez.”
Belki de Demokratların bu eleştirilere rağmen hemfikir oldukları şey, Biden ile Trump arasında herhangi bir karşılaştırmayı açıkça reddetmeleridir.
Durbin, “Joe Biden bu konuda tam bir işbirliği göstermiştir. Bu, Trump’ın eylemleriyle açık bir tezat oluşturuyor” diye ekledi.
Demokrat Parti, Biden’ın başkanlık adaylığını resmi olarak açıklayabilmesi için krizin yakında bitmesini umarken, görünüşe göre ABD’liler aynı fikirde değil.
ABC/NEWS Ipsos anketine göre, ABD’lilerin yüzde 64’ü Biden’ın başkan yardımcılığından sonra gizli belgeleri ele almasının uygunsuz olduğunu düşünüyor.
Bunun, seçim yarışına katılabilmek için partisinin koşulsuz desteğine ihtiyacı olan Biden’ın yeniden aday olma planlarına gölge düşüreceğine şüphe yok.
Bu, Biden’ın gizli belgelerin ortaya çıkarılmasının yansımaları nedeniyle partinin maruz kaldığı çatlağı iyileştirmek için özenle çalışması gerektiği anlamına geliyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Joel Rubin bu konuda şu yorumu yaptı;
“Bu konunun Biden’ın yeniden aday olma kararında ufak etkileri olacak. Kararını, Trump’ın tekrar başkan olması durumunda ABD’ye yönelik tehdidi durdurma ve ABD’liler için başarılar elde etme becerisine dayandıracak.”
Cumhuriyetçiler ise, Biden’a karşı tek cephe oluşturarak, belgeler konusunda eleştirdi ve sorumsuzlukla suçladı.
Biden da, Trump’ın Mar-a-Lago’daki evinde çıkan belgeler konusunda eski başkanı sorumsuzlukla itham etmişti.
Temsilciler Meclisi Gözetim ve Hükümet Reform Komitesi’nin yeni Başkanı James Comer, Fox News’e yaptığı açıklamada, “Bu iş endişe verici. İlk bulunan belgelerin yanlışlıkla oraya konduğunu söylediğinde başkana inandım. Ama bu iş sorumsuz olmaktan endişe verici olmaya kadar gitti” dedi.
Comer, Biden ve ailesi hakkında ortaya atılan konularda soruşturma açma sözü verdiğinden, bu Cumhuriyetçilerin Biden’a yönelik son hamlesi olmayacak.
Comer söz konusu açıklamasında, “Hunter (Biden’ın oğlu) ve Biden ailesini soruşturmak, kanayan bir ayıyı kar fırtınasında takip etmeye benzer. Kanıtlar her yerde” ifadelerini kullandı.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.