Lübnan’da cumhurbaşkanı seçimi için bir diyalog başlatılmasını desteklemeyen Patrik Rai: Seçim sandıkta olur

Riyaşi, Caca tarafından yetkilendirilen Patrik Rai ile görüşmesinde görüş birliğine vurgu yaptı.

Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
TT

Lübnan’da cumhurbaşkanı seçimi için bir diyalog başlatılmasını desteklemeyen Patrik Rai: Seçim sandıkta olur

Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)

Lübnan Maruni Patriği Mar Beşara Butrus er-Rai, “Siyasi güçler, cumhurbaşkanı seçimi konusunda birbiriyle tartışıyor, diktaları reddeden ve ülkenin mahremiyetini koruyan bir cumhurbaşkanı seçmekten kaçınıyorlar” diyerek meclis tarafından cumhurbaşkanı seçmek üzere düzenlenen oturumları ‘maskaralık’ olarak nitelendirdikten bir gün sonra (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LK) Milletvekili Melhem (Riachy) er-Riyaşi ile başkent Beyrut'un kuzeyindeki Bkerke Kilisesi'nde cumhurbaşkanı seçimi için bir araya geldiler.
Riyaşi, Patrik Rai ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, özellikle yeni bir cumhurbaşkanının seçilmesi konusu olmak üzere genel siyasi durumla ilgili olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı seçimiyle ilgili olarak Patrik Rai ile aynı görüşte olduklarını açıklayan Riyaşi, LK ile Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği arasındaki ilişkinin ‘iyiden de öte, hatta mükemmel’ olduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Riyaşi, Bkerke Kilisesi’ne yaptığı ziyaretin özel bir nedeni olup olmadığı sorusuna yanıt olarak LK ile Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği arasındaki ilişkinin sağlamlığını vurgulamakla yetindi. Yaklaşan cumhurbaşkanı seçimine dair iki taraf arasında tam bir uyumun olduğunu söyleyen LK Milletvekili, Patrik Rai’nin, patrik seçimlerine benzer şekilde, seçim oturumlarının cumhurbaşkanı seçilene kadar açık olmasının önemini bir kez daha vurguladığını söyledi.
Görüşmede Patrik Rai'nin cumhurbaşkanı seçimi konusunda inisiyatif alma ihtimaline değinilmediğini belirten Riyaşi, Patrik Rai’nin cumhurbaşkanı seçimi için diyaloga gerek olmadığını çünkü seçimlerin sandıkta yapılması ve sonuçların önceden bilinmemesi gerektiğini söylediğini aktardı. Riyaşi, Patrik Rai’ye göre diyalogun peş peşe yapılacak olan ve kazananın yönetmesi ve kaybedenin karşı çıkması gereken oturumlar arasında gerçekleşebilir.
Patrik Rai söz konusu açıklamaları yaparken, Meclis Başkanı Nebih Berri ve müttefiki Hizbullah, karşı tarafın öncelik cumhurbaşkanının seçilmesi olmaya devam ettiğinden reddettiği milletvekili seçimlerine hazırlanırken diyalog başlatılması gerektiğinde ısrar ediyorlar.
Hizbullah milletvekili Hüseyin el-Hac Hasan, dün yaptığı açıklamada, diyalogu reddeden kişinin cumhurbaşkanı seçilememesinden sorumlu olduğunu söyledi. İç krizle mücadele için Lübnanlılar arasında diyaloga ve uzlaşıya ihtiyaç olduğunu vurgulayan Hasan, “İçeride yaşanan ikilem, Meclis’te cumhurbaşkanını seçmek için yeter sayıyı sağlayacak çoğunluğu engelleyen bir oluşumunun olmasından kaynaklanıyor. Söz konusu oluşum, yapılan iki oturumda da bu sayının sağlanmasını engelledi” ifadelerini kullandı.
(Şii) Emel Hareketi de daha önce iki kez çağrıda bulunduğu diyalogun önemini bir kez daha vurguladı. Emel Hareketi Siyasi Bürosu tarafından dün yapılan açıklamada, “Cumhurbaşkanı seçiminin çıkmaza girmesinin ardından bazı aktif ve etkin güçlerin Lübnan’daki, bölgedeki ve uluslararası düzeydeki siyasi gelişmelere dayanarak bir yanılsama ve hayalden ibaret olan kendi tercihlerini dayattıkları seçim sürecinin önüne koydukları kısır döngü kırılmalı. Seçim süreci, artık ulusal bir felaket boyutuna ulaşan ve işe yaramayan popülizme yönelik bir gösteri olarak değil, diyalog ve anlayışla yürütülmeli” denildi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.