Lübnan’da cumhurbaşkanı seçimi için bir diyalog başlatılmasını desteklemeyen Patrik Rai: Seçim sandıkta olur

Riyaşi, Caca tarafından yetkilendirilen Patrik Rai ile görüşmesinde görüş birliğine vurgu yaptı.

Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
TT

Lübnan’da cumhurbaşkanı seçimi için bir diyalog başlatılmasını desteklemeyen Patrik Rai: Seçim sandıkta olur

Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)
Patrik Rai dün Riyaşi’yi kabul etti (Al Markazia)

Lübnan Maruni Patriği Mar Beşara Butrus er-Rai, “Siyasi güçler, cumhurbaşkanı seçimi konusunda birbiriyle tartışıyor, diktaları reddeden ve ülkenin mahremiyetini koruyan bir cumhurbaşkanı seçmekten kaçınıyorlar” diyerek meclis tarafından cumhurbaşkanı seçmek üzere düzenlenen oturumları ‘maskaralık’ olarak nitelendirdikten bir gün sonra (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LK) Milletvekili Melhem (Riachy) er-Riyaşi ile başkent Beyrut'un kuzeyindeki Bkerke Kilisesi'nde cumhurbaşkanı seçimi için bir araya geldiler.
Riyaşi, Patrik Rai ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, özellikle yeni bir cumhurbaşkanının seçilmesi konusu olmak üzere genel siyasi durumla ilgili olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı seçimiyle ilgili olarak Patrik Rai ile aynı görüşte olduklarını açıklayan Riyaşi, LK ile Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği arasındaki ilişkinin ‘iyiden de öte, hatta mükemmel’ olduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Riyaşi, Bkerke Kilisesi’ne yaptığı ziyaretin özel bir nedeni olup olmadığı sorusuna yanıt olarak LK ile Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği arasındaki ilişkinin sağlamlığını vurgulamakla yetindi. Yaklaşan cumhurbaşkanı seçimine dair iki taraf arasında tam bir uyumun olduğunu söyleyen LK Milletvekili, Patrik Rai’nin, patrik seçimlerine benzer şekilde, seçim oturumlarının cumhurbaşkanı seçilene kadar açık olmasının önemini bir kez daha vurguladığını söyledi.
Görüşmede Patrik Rai'nin cumhurbaşkanı seçimi konusunda inisiyatif alma ihtimaline değinilmediğini belirten Riyaşi, Patrik Rai’nin cumhurbaşkanı seçimi için diyaloga gerek olmadığını çünkü seçimlerin sandıkta yapılması ve sonuçların önceden bilinmemesi gerektiğini söylediğini aktardı. Riyaşi, Patrik Rai’ye göre diyalogun peş peşe yapılacak olan ve kazananın yönetmesi ve kaybedenin karşı çıkması gereken oturumlar arasında gerçekleşebilir.
Patrik Rai söz konusu açıklamaları yaparken, Meclis Başkanı Nebih Berri ve müttefiki Hizbullah, karşı tarafın öncelik cumhurbaşkanının seçilmesi olmaya devam ettiğinden reddettiği milletvekili seçimlerine hazırlanırken diyalog başlatılması gerektiğinde ısrar ediyorlar.
Hizbullah milletvekili Hüseyin el-Hac Hasan, dün yaptığı açıklamada, diyalogu reddeden kişinin cumhurbaşkanı seçilememesinden sorumlu olduğunu söyledi. İç krizle mücadele için Lübnanlılar arasında diyaloga ve uzlaşıya ihtiyaç olduğunu vurgulayan Hasan, “İçeride yaşanan ikilem, Meclis’te cumhurbaşkanını seçmek için yeter sayıyı sağlayacak çoğunluğu engelleyen bir oluşumunun olmasından kaynaklanıyor. Söz konusu oluşum, yapılan iki oturumda da bu sayının sağlanmasını engelledi” ifadelerini kullandı.
(Şii) Emel Hareketi de daha önce iki kez çağrıda bulunduğu diyalogun önemini bir kez daha vurguladı. Emel Hareketi Siyasi Bürosu tarafından dün yapılan açıklamada, “Cumhurbaşkanı seçiminin çıkmaza girmesinin ardından bazı aktif ve etkin güçlerin Lübnan’daki, bölgedeki ve uluslararası düzeydeki siyasi gelişmelere dayanarak bir yanılsama ve hayalden ibaret olan kendi tercihlerini dayattıkları seçim sürecinin önüne koydukları kısır döngü kırılmalı. Seçim süreci, artık ulusal bir felaket boyutuna ulaşan ve işe yaramayan popülizme yönelik bir gösteri olarak değil, diyalog ve anlayışla yürütülmeli” denildi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.