NASA, Mars misyonları için Pentagon ile işbirliği yapacak

İki kurum, Mars misyonları için üretilecek nükleer termal roketin motorunu geliştirme konusunda anlaştı

NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
TT

NASA, Mars misyonları için Pentagon ile işbirliği yapacak

NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)

NASA ve ABD Savunma Bakanlığına (Pentagon) bağlı İleri Savunma Araştırmaları Proje Ajansının (DARPA), Mars misyonları için üretilecek nükleer termal roketin motorunu geliştirme konusunda anlaştığı bildirildi.
NASA'dan yapılan açıklamaya göre, DARPA ile Ay ve Dünya arasında hızlı manevra yapabilen roket operasyonlarını içeren program (DRACO) kapsamında işbirliği yapılacak.
NASA yöneticisi Bill Nelson, "Nükleer termal tahrik teknolojisini geliştirmek için en erken 2027'ye kadar, uzun süredir ortağımız olan DARPA ile birlikte çalışacağız." ifadesini kullanarak, bu yeni teknoloji ile astronotların uzaya her zamankinden daha hızlı gidip geleceğini belirtti.
Mars'a gitmek için mürettebatlı görevlere hazırlanacaklarını söyleyen Nelson, yatırımları için DARPA'ya teşekkür etti.
İşbirliği kapsamında, NASA'nın Uzay Teknolojisi Misyon Müdürlüğünün (STMD) roketin motorunu geliştireceği, DARPA'nın ise reaktör ve motorun geliştirilmesine katkılarının yanında tüm süreci yöneteceği bildirildi.
DARPA'nın yöneticisi Dr. Stefanie Tompkins, açıklamasında, iki kurumun uzun geçmişe sahip olduğunu vurgularken, bu işbirliğinin uzay teknolojisini ileri götüreceğini aktardı.
DRACO'nun Ay'a daha hızlı malzeme taşımak için önemli rol oynayacağına dikkati çeken Tompkins, bu programla gelecekte insanları Mars'a götürebilmenin ihtimal dahilinde olduğunu kaydetti.
ABD'nin son nükleer termal roket motoru testleri, 50 yıldan daha uzun süre önce yapılmıştı.



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature