İngiltere Başbakanı İran'ı Ekberi'nin idamına ilişkin sorulara yanıt vermeye çağırdı

Sunak dün Londra'da İngiltere Avam Kamarası'nda konuşurken (AFP)
Sunak dün Londra'da İngiltere Avam Kamarası'nda konuşurken (AFP)
TT

İngiltere Başbakanı İran'ı Ekberi'nin idamına ilişkin sorulara yanıt vermeye çağırdı

Sunak dün Londra'da İngiltere Avam Kamarası'nda konuşurken (AFP)
Sunak dün Londra'da İngiltere Avam Kamarası'nda konuşurken (AFP)

İngiliz büyükelçisi Tahran'a dönerken, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak İran hükümetinden İngiliz-İran vatandaşı Ali Rıza Ekberi'nin ölümü ve defnedilmesiyle ilgili sorulara yanıt vermesini istedi. Ekberi bu ay Tahran tarafından idam edilmişti.
Sunak parlamentoya hitaben yaptığı konuşmada, “Rejim ailenin acısını uzatıyor. Ne yazık ki, bu insanlık onuruna karşı her zamanki saygısızlıklarından biridir. İran'ın şu anda Ali Rıza Ekberi'nin ölümü ve defnedilme koşulları hakkındaki sorulara cevaplar vermesi gerek” ifadelerini kullandı.
Tahran, İngiltere ve ABD'nin çağrılarına kulak asmayarak İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Amiral Ali Şemhani’nin Savunma Bakanlığı görevini icra ettiği dönem yardımcılığını yapan Ekberi’yi 14 Ocak'ta idam etmişti. Bu nedenle Londra bu hafta başlarında İranlı yetkililere yeni bir dizi yaptırım uygulama kararı aldı.
İşçi Partisi Milletvekili Andy Slaughter, ‘bu acılı dönemde’ hükümetten yardım istemek için daha önce kendi seçim bölgesinde yaşamış olan Ekberi’nin ailesiyle birlikte bugün İngiltere Dışişleri Bakanı ile görüşeceğini söyledi.
Ekberi'nin idam edilmesinin ardından İngiltere, İranlı yetkililere yaptırım uygulamıştı. İngiltere tarafından geçici süreliğine geri çağrılan Tahran Büyükelçisi Simon Shercliff, dün işlerine kaldığı yerden devam etmek için İran’a döndüğünü açıkladı. Shercliff, twitter hesabından yaptığı paylaşımda İngiltere Büyükelçiliği’nin duvarını kaplayan ve iktidardaki müesses nizamın destekçileri tarafından çizilen grafitilere işaret etti.
Öte yandan yaptırımların uygulanmasının ardından İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Siyasi amaçlar için idam cezasını suistimal eden adli mercilerdeki şahsiyetlerden tutun sokaklarda protestocuları döven çete mensuplarına kadar bugün yaptırım uygulanan kişiler, rejimin İran halkına yönelik acımasız baskısının merkezinde yer almaktadır.”
Cleverlyi, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) terör örgütleri listesine dahil edilmesini talep eden Avam Kamarası üyelerinin baskısıyla karşılaştı. Bu, Londra ve Avrupa Birliği'ndeki (AB) müttefiklerinin bu adımı atıp atmama konusunu incelediklerini açıklamasının ardından geldi.
The Sunday Telegraph gazetesi geçen hafta Rishi Sunak hükümetinin Ekberi’nin idam edilmesinin ardından 2015 nükleer anlaşmasına verdiği desteği yeniden gözden geçirmeyi düşündüğünü bildirdi.
Gazetenin aktardığına göre üst düzey hükümet yetkilileri, anlaşmayı yeniden canlandırmak için yapılan müzakere sürecinin başlamasından bu yana koşulların değiştiğini ve İngiltere'nin anlaşmaya katılıp katılmamakla ilgili seçeneklerini gözden geçirdiğini belirttiler.
İranlı yetkililer, Ekberi'nin idamının İran içindeki kanatların çatışmasının bir sonucu olduğunu yalanladı ve ayrıca Şemhani'nin görevinin sonlandırılacağına dair iddiaları doğrulamayı da reddetti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre İran Dini Lideri Ali Hamaney'in Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ekibinin Şemhani'yi görevden alma girişimlerine karşı çıktığına dair iddialar dolaşıyor.



İrlanda Başbakanı Varadkar'ın "sürpriz istifası" merak konusu oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

İrlanda Başbakanı Varadkar'ın "sürpriz istifası" merak konusu oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İrlanda Başbakanı Leo Varadkar'ın görevinden "sürpriz istifa" kararı, bu kararın hemen öncesinde İrlanda kökenli ABD Başkanı Joe Biden'ın yüzüne kameralar önünde Gazze konusunda sitem ettiği konuşması nedeniyle gündemdeki yerini koruyor.

İrlanda'da 2017'den bu yana Fine Gael partisinin genel başkanlığını yürüten 45 yaşındaki Varadkar, dün başkent Dublin'de yaptığı istifa açıklamasında, ülkesine liderlik ettiği süreyi "hayatının en tatmin edici dönemi" olarak tanımladı.

İki kez İrlanda Başbakanı olarak görev yapan Varadkar, konuşması sırasında duygulanarak, görevini bırakma nedenlerinin "hem kişisel hem de siyasi" olduğunu belirtti.

Başbakanlık görevinden istifa eden Varadkar, parlamento üyesi olarak kalmaya devam edecek.

İrlanda ve İngiliz basını, istifa kararının "sürpriz" olduğu ve Varadkar'ı böyle bir karar almaya iten nedenin henüz bilinmediğini belirtti.

- Gazze'de yaşananları İrlanda'nın geçmişine benzettiği konuşması gündeme oturmuştu

Başbakanlık görevini üstlendiğinde 38 yaşında ve ülkesinin "en genç Başbakanı" ünvanına sahip olan Varadkar, istifa kararının hemen öncesinde Aziz Patrick Günü dolayısıyla ABD'ye ziyaret gerçekleştirmişti.

Leo Varadkar'ın, İrlanda asıllı ABD Başkanı Biden'ın Beyaz Saray'da Aziz Patrick Günü için verdiği davette, Gazze'de yaşananları İrlanda'nın geçmişine benzettiği konuşması gündeme oturmuştu.

Varadkar, konuşmasında, Biden'a, İrlandalıların Filistin halkıyla empati kurmasının nedeninin, Gazze halkının kendi yaşadıklarına benzer acılar çekmesi olduğunu hatırlatmıştı.

- "Gazze halkının gözlerinde kendi tarihimizi görüyoruz"

Gazze'deki insanlık dramını, ülkesinin sömürgeleştirildiği dönemde yaşananlara benzeten Varadkar, "Kendi tarihimizi onların gözlerinde görebiliyoruz." ifadesiyle ABD Başkanı'na sitemde bulunmuştu.

Varadkar, "Dünyayı dolaştığımda liderler bana sık sık 'İrlandalıların, Filistin halkına karşı neden bu kadar empati duyduğunu' soruyor. Cevabı basit, onların gözlerinde kendi tarihimizi görüyoruz. Yerlerinden edilmesi, mülklerinin ellerinden alınması, ulusal kimlikliklerinin kabul edilmemesi, zorunlu göç, ayrımcılık ve açlığın hikayesi..." ifadelerini kullanmıştı.

İrlanda'nın, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına Avrupa'da en çok karşı çıkan ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Varadkar, İrlandalıların, Gazze'de yaşanan felaketten derin endişe duyduğunu belirtmişti.

Biden'a, bir İrlandalı olarak demokrasinin gerekliliklerini yerine getirmesi ve Gazze'deki dramın son bulmasına öncülük etmesi çağrısında bulunan Varadkar, "Gazze halkı, acil gıdaya, ilaca, barınağa ve özellikle de bombardımanın durmasına ihtiyaç duyuyor." demişti.

- Varadkar, İsrail için "Öfke gözlerini kör etmiş" ifadesini kullanmıştı

İrlanda parlamentosunun alt kanadı Dail'de yapılan bir oturumda da İsrail'in artık ABD dahil dünyadaki hiçbir ülkeyi dinlemediğini kaydeden Varadkar, "Öfke gözlerini kör etmiş durumda ve gittikleri yolda ilerleyerek uzun vadede kendi güvenlikleri açısından durumu çok daha kötü hale getireceklerine inanıyorum." ifadesini kullanmıştı.

Ayrıca, Varadkar, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'e geçen ay gönderdiği mektupta, AB'den İsrail'le ticari bağların gözden geçirilmesini talep etmişti.

Varadkar, AB'nin, Gazze konusunda açık ve güçlü bir tutum benimsemeyerek ve çifte standart uyguladığı algısı vererek "kredibilitesini kaybettiği" uyarısında da bulunmuştu.

- İrlanda, 7 Ekim'den bu yana Gazze'ye verdiği destekle ön plana çıkıyor

Varadkar başta olmak üzere İrlanda, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye verdiği destekle ön plana çıkıyor.

İrlanda Cumhurbaşkanı Michael Higgins de Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini'nin, "İsrail'in UNRWA'yı yok etme kampanyası yürüttüğü" açıklamalarına atıfta bulunarak, böyle bir kampanyanın başlatılmasını "utanç verici bir rezalet" olarak nitelemişti.

İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin de Gazze'deki insani krizi "insan yapımı" olarak nitelemiş ve "tamamen kabul edilmez" olduğunu belirtmişti.

Ayrıca, İrlanda, bazı ülkelerin UNRWA'ya finansal desteği kesme kararının ardından Ajans'a 20 milyon avroluk finansal destek sağlayacağını açıklamıştı.