Öğrencilerin ödevlerinde ChatGPT kullanmasını kontrol altına almak mümkün mü?

Brooklyn'deki bir okulun yakınında "ChatGPT" kullanıldığını algılayan bir cihaz (Fransız Haber Ajansı- AFP)
Brooklyn'deki bir okulun yakınında "ChatGPT" kullanıldığını algılayan bir cihaz (Fransız Haber Ajansı- AFP)
TT

Öğrencilerin ödevlerinde ChatGPT kullanmasını kontrol altına almak mümkün mü?

Brooklyn'deki bir okulun yakınında "ChatGPT" kullanıldığını algılayan bir cihaz (Fransız Haber Ajansı- AFP)
Brooklyn'deki bir okulun yakınında "ChatGPT" kullanıldığını algılayan bir cihaz (Fransız Haber Ajansı- AFP)

Öğrencilerin ev ödevleri için ChatGPT gibi yapay zekâ uygulamalarını kullanacaklarına dair endişeler arttıkça kâr amacı gütmeyen iki eğitim kuruluşu, öğretmenlerin, bu tür bir teknolojinin yardımıyla yapay zeka tarafından yazılan makaleleri keşfetmesine yardımcı olmak için ücretsiz bir sistem oluşturdu.
Şarku’l Avsat’ın Tribune Media’dan aktardığı habere göre, AI Writing Check adlı araç, Quill ve CommonLit kuruluşları tarafından geliştirildi. Araç geliştirilirken, ChatGPT ve ilgili sistemlerin çıktılarını algılamak için tasarlanmış açık kaynaklı bir yapay zeka modeli kullanıldı.
Yeni aracın, öğretmenlerin (veya herhangi birinin) metni kopyalayıp yapıştırmasına ve birkaç saniye içinde söz konusu çalışmanın ChatGPT tarafından yazılıp yazılmadığını belirlemesine yardımcı olabileceği bildiriliyor.
Söz konusu iki kurum, Al Writing Check adlı aracı geçen Aralık ayında geliştirmeye başladı. Konuyla ilgili yapılan çalışmalar, yapay zeka tarafından yazılan makalelerle ilgili öğretmenlerin endişelerinin arttığını gösteriyor. Bu sorunu çözmek için yakın zamanda GPTZero adlı bir uygulama da dahil olmak üzere başka araçlar da piyasaya sürüldü.
Commonlite CEO'su Michelle Brown, "Öğretmenlere derslerinde akademik bütünlüğü koruyabilmeleri için araçlar temin etmemiz gerekiyor" dedi. Öğrenci yapay zekadan destek alarak bir eğitim-öğretim yılını bitirmesine rağmen başkalarının gösterdiği çabayı aynı aşamada göstermezse kaçınılmaz olarak zarar görür. Yapay zekanın ürettiği akademik çalışmayla ilgili endişeler, aslında güvenilirlik ve dürüstlükle ilgili endişeler. Stanford Daily'de yakın zamanda yayınlanan bir makale, öğrencilerin bu aracı üniversitenin onur kurallarını ihlal edecek işler yapmak için nasıl yasa dışı bir şekilde kullandıklarını açıkladı.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük devlet okulu sistemine sahip olan New York şehri de dahil olmak üzere bazı okul bölgeleri (ilkokuldan liseye kadar), ChatGPT'nin okul cihazlarında ve ağlarında çalışmasını önlemek için adımlar attı. Bu adımlar, öğrencilerin bu uygulamaya ve başka yerlerdeki diğer uygulamalara erişmesini engelleyen araçlar sınırlı olmasına rağmen atıldı.
OpenAI tarafından tasarlanan bir yapay zeka aracı olan ChatGPT, öğrencilerden evde yapmaları istenen ödevler de dahil olmak üzere çok çeşitli soruları saniyeler içinde doğru bir şekilde cevaplayabilen bir uygulama.
Öte yandan "AI Writing Check" uygulaması mükemmel sonuçlar vermiyor. Bu aracı geliştiren iki kuruma göre, AI Writing Check ile incelenen yaklaşık 15.000 makalelik bir test grubuna göre uygulama, yüzde 80 ile 90 arasında bir doğruluğa sahip. Bu nedenle söz konusu iki kurum, öğretmenlerin, ödevin yapay zekadan alındığına kanaat getirmeden önce şüpheli çalışmaları öğrencilerin önceki ödevleriyle karşılaştırmak gibi ek adımlar atmaları gerektiğini vurguluyor.



Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
TT

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere daha az güvenildiği ortaya kondu. Hatta okuyucu bilginin yanlış olduğundan şüphelense bile, gerçeği ortaya çıkaran gazeteciye pek güvenmiyor. 

Medyaya güven azalırken dezenformasyonun arttığı bir dönemde hatalı bilgileri düzeltmek de zorlaşıyor.

Yayın kuruluşları ve gazetecilerin taraflı olduğu düşüncesiyle insanlar okudukları haberlere temkinli yaklaşıyor. Daha önceki çalışmalarda veri doğrulamanın yarattığı etkiyle ilgili çelişkili sonuçlar çıkmıştı. 

Yanlış haberleri çürütmenin ne kadar işe yaradığı ve neden etki yaratmadığını öğrenmek isteyen araştırmacılar bir çalışma yürüttü.

Communication Research adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmada 691 katılımcıya siyasi ve ekonomik haberler okutuldu. Bu haberlerde evsizlik oranlarından fentanilin aşırı doz ölümlerindeki etkisine kadar çeşitli iddialar yer alıyordu.

Bunların doğruluğuna ne kadar inandığını belirten katılımcılar daha sonra bu iddiaları onaylayan veya çürüten doğrulamayı okudu. Ardından bu doğrulamayı yapan gazeteciye ne kadar güvendikleri soruldu. 

Daha sonra bazı ürünlerle ilgili bilgiler içeren yazılarla aynı çalışma yürütüldü. Bu sefer verilen doğrulamalara "doğruluk kontrolü" işareti konmadı. Araştırmacılar bu sayede duyulan güvenin bu etiketten etkilenip etkilenmediğini anlamaya çalıştı.

İki çalışmanın sonucunda da yanlış bilgileri çürüten gazetecilere duyulan güven kayda değer derecede daha azdı. Katılımcılar inandıkları düşünceyi doğrulayanlara daha çok güvenirken, diğerlerinde daha fazla kanıt talep ediyordu. 

Çalışmanın yazarlarından Randy B. Stein, PsyPost'a yaptığı açıklamada "Halk genel olarak gazetecilere güveniyor ve doğrulayıcı makalelere duyulan güven epey yüksek" diyerek ekliyor: 

Yani klişe düşüncenin aksine, halkın doğruluk kontrollerine ve gazetecilere hiç güvenmediği doğru değil ancak düzelten/çürüten makalelere yönelik daha fazla şüphe var.

Araştırmacılar buradaki düzeltmenin, yayın kuruluşlarının haberlerindeki hataları düzeltmek için yayımladığı tekzip metinleri olmadığını ekliyor.   

Bilim insanları ilginç bir sonuçla da karşılaştı: Katılımcılar bir bilginin doğruluğundan şüphe etse bile bunu çürüten gazetecilere güvenmiyordu. 

Araştırmacılar bir haberin çürütülmesinin şaşkınlık yaratması, insanların onaylamaya kıyasla daha çok kanıt araması ve gazetecilerin taraflı davrandığından şüphelenmesinin buna yol açtığını düşünüyor. 

Şaşırtıcı bir diğer bulguysa, haberin çürütülmesi katılımcıların iddiayla ilgili düşüncesini değiştirmesine karşın gazeteciye güvenleri yine de sarsılıyordu. 

Stein, "Yanlış bilgileri düzeltmeye çalışan gazetecilerin (ya da herhangi birinin) aleyhine bir durum var" diyor. 

Araştırmacılar, halkın yanlış bilgileri çürüten haberlere nasıl ve neden güvenip güvenmediği üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.

Makalenin yazarları, Conversation için kaleme aldıkları yazıda şu ifadeleri kullanıyor:

Gazetecilerin önündeki zorluk, bilgiyi çürüten biri gibi görünmeden bunu nasıl çürüteceklerini bulmak olabilir.

Independent Türkçe, PsyPost, Conversation, Communication Research