Britanyalı bilim insanı, Koca Ayak efsanesine basit bir açıklama getirdi

Efsanevi yaratık, Yeti diye de biliniyor.

Daha önce Yeti'nin aslında iri bir maymun olabileceği düşünülmüştü (Pixabay)
Daha önce Yeti'nin aslında iri bir maymun olabileceği düşünülmüştü (Pixabay)
TT

Britanyalı bilim insanı, Koca Ayak efsanesine basit bir açıklama getirdi

Daha önce Yeti'nin aslında iri bir maymun olabileceği düşünülmüştü (Pixabay)
Daha önce Yeti'nin aslında iri bir maymun olabileceği düşünülmüştü (Pixabay)

Britanyalı bir bilim insanı, Koca Ayak efsanesinin arkasında Amerikan kaya ayısının olabileceğini ifade etti.
Nottingham Üniversitesi'nden veri bilimci Floe Foxon, Kuzey Amerikalıların Koca Ayak'ı gördüğünü iddia ettiği, kayda geçen gözlemleri inceledi.
Daha sonra bunları bölgedeki kara ayı popülasyonundaki iniş ve çıkışlarla karşılaştırdı.
Bunun sonucunda efsanevi yaratığı gördüğünü söyleyenlerin aslında iki ayağı üzerinde yürüyen ayılar olduğu sonucuna vardı.
Yeti diye de bilinen Koca Ayak, kiminin Himalayalar'da yaşadığına inandığı, primat-benzeri büyük bir efsanevi yaratık.
Efsane dünya genelinde yayıldıkça Kuzey Amerikalılar da Koca Ayak'ı gördüğünü söylemeye başladı.
Ancak Foxon'un hakem onayından geçmeyi bekleyen makalesine göre, bu kişilerin aslında Latince adı Ursus americanus olan kara ayıları görmüş olma ihtimali çok yüksek.
İnsan nüfusunun ve kara ayı popülasyonunun yoğunlaştığı bölgelerde Koca Ayak ihbarlarının arttığı belirlendi. Bu durumun özellikle Kuzeybatı Pasifik için geçerli olduğu ifade edildi.
Foxon'un hesaplamalarına göre, belirli bir eyaletteki her 900 kara ayı başına bir Koca Ayak ihbarı düşüyor.
Foxon'a göre dünyanın başka yerlerinde de insanların yerel ayı türlerini Koca Ayak sanmaları ihtimal dahilinde.
Örneğin, Asya dağlarında, Yeti'nin aslında Asya kara ayısı, Himalaya boz ayısı veya Tibet boz ayısı olması mümkün.
Geçmişte de Yeti'ye ait olduğu zannedilerek toplanan diş ve kıl gibi kalıntıların başka hayvanlara ait olduğu ortaya çıkmıştı. Bunlar da genellikle ayılar olmuştu.
Foxon, konuyla ilgili şu açıklamada bulundu:
"Sonuç olarak, Koca Ayak gördüyseniz etrafta birçok ayı olabilir."
Independent Türkçe, IFL Science, Science Alert



3,2 milyon yıllık Lucy'nin elleri alet kullanımına işaret ediyor

Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
TT

3,2 milyon yıllık Lucy'nin elleri alet kullanımına işaret ediyor

Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)

İnsanların 3,2 milyon yıl önce yaşayan akrabalarının, modern insanlara benzer elleri olduğu ve alet kullanabildiği tespit edildi. 

Modern insanların içinde yer aldığı Homo cinsi ortaya çıkmadan yüzbinlerce yıl önce yaşayan Australopithecine, insanların en yakın akrabalarından biri.

Maymuna benzeyen bu sınıfta yer alan Australopithecus afarensis türü, 1974'te keşfedilen 3,2 milyon yıllık kemik fosilleriyle dünyaca ünlü olan Lucy'yle tanınıyor. 

Daha önce bu türün taştan aletler yapıp kullanacak beceriden yoksun olduğu düşünülse de yeni bir çalışma aksini söylüyor. 

Bilim insanları, A. afarensis, A. africanus ve A. sediba olmak üzere yaklaşık 4 ila 2 milyon yıl önce yaşamış üç Australopithecus türünün fosilleşmiş ellerini inceledi.

Araştırmacılar bu türlerin ellerindeki kasların, tendonların, bağların ve kemiklerin üç boyutlu modellerini oluşturarak nasıl becerilere sahip olduklarını anlamaya çalıştı. 

Daha sonra sonuçları, modern insan, Neandertal, goril, şempanze ve orangutan gibi çeşitli primatların elleriyle karşılaştırdılar. 

A. sediba'nın ellerini modern insanlara benzer şekilde kullandığı ve muhtemelen aletlerden de yararlandığı sonucuna varan ekip, bunun pek şaşırtıcı olmadığını söylüyor.

Yaklaşık 2 milyon yıl önce yaşayan A. sediba, bazı insan türleriyle de etkileşime geçmiş olabilir. 

Fakat 3,9 milyon ila 2,9 milyon yıl önce yaşayan A. afarensis'in de muhtemelen benzer özelliklere sahip olduğu bulundu. 

Journal of Human Evolution adlı hakemli dergide 4 Ekim'de yayımlanan çalışmada, insan ve maymun karışımı ellere sahip Lucy'nin, bu uzvunu muhtemelen modern insanlara benzer şekilde kullandığı kaydedildi. 

Araştırmacılar A. africanus'un da insan-maymun karışımı elleri olduğunu düşünse de bunları nasıl kullandığını saptayamadılar. 

Bilim insanları makalede şu ifadeleri kullanıyor: 

Sonuçlarımız genel olarak A. sediba ve A. afarensis'in, daha sonra Homo'larda görülen güç kullanarak kavrama ve tek elle bir şeyi hareket ettirme gibi bir dizi hareketi insanlara benzer (ancak aynı olmayan) şekilde alışkanlık haline getirdiğini gösteriyor.

Bugüne kadar bulunan en eski taş aletler 3,3 milyon önceye, yani insanların ortaya çıkmasından daha eski bir zamana ait. Aletlerin Paranthropus adlı primat türüne ait fosillerin yakınında bulunması, aletleri bu canlıların kullandığını düşündürüyor.

Yeni çalışmayı yürüten ekip bu aletleri Lucy veya incelenen diğer türlerin yaptığını öne sürmüyor. Bu nedenle milyonlarca yıllık teknolojinin kimin elinden çıktığı belirsizliğini korumaya devam ediyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Cosmos Magazine, Journal of Human Evolution, National Geographic